بختیاری به عنوان یکی از نیروهای قدرتمند عشایر در ایران در انقلاب مشروطه بویژه پس از استبداد صغیر نقش موثری ایفاد نمود. اما این ایل از دو سوگرفتار اختلافات ایل بود که این اختلافات بر سر مشروطیت نمود بیشتری پیدا کرد. بختیاریها از یک سو اختلافاتی با دو ایل همسایه یعنی قشقایی و عرب داشتند و از سوی دیگر در درون خود بر سر مشروطیت تضاد بسیار داشتند. علیقی خان سردار اسعد و سایر خوانین بختیاری بویژه خوا...

پژوهشی درباره سیف‌الدین بیتکچی دیوانسالار مسلمان دوره هلاکو (آخرین کارگزار الوس جوچی در ایران)[1] هوشنگ خسروبیگی[2] یزدان فرخی[3] چکیده با حمله گسترده مغول به سرزمین‌های اسلامی‌و سقوط حکومت‌های مسلمان، تشکیلات اداری این حکومت‌ها نیز به یک باره فرو ریخت. با این حال کارگزاران مسلمان بازمانده از این حکومت‌ها توانستند به تدریج جایگاه خود را در تشکیلات اداری مغول‌‌ها باز یابند. در این میان حضور سیف‌...

چکیده: مدرسة خان شیراز یکی از مهم‌ترین مدارس دورة صفوی است که از نظر معماری و تزیینات معماری، خصوصا کاشی‌کاری حائز اهمیت است. یکی از خصوصیات بارز در تزیینات کاشی‌کاری این بنا، وجود نقوش متفاوت با سبک‌های مختلف است. با توجه به تاریخ ساخت بنای این مدرسه و تنوع در نقوش و رنگ‌های استفاده شده در تزیینات کاشی‌کاری آن، این سوال مطرح می‌شود که آیا این تزیینات مربوط به دورة صفوی هستند و یا در دوره‌های ب...

چکیده الماس خان کندوله ای، از سرهنگان سپاه نادرشاه افشار، پس از گذراندن دوران سپاهی گری، آثار حماسی و غنایی ارزشمندی را به گویش کردی گورانی به نظم کشید. این آثار اکنون به صورت دست نویس در جزوات گوناگون در میان مردم کرمانشاه، جنوب کردستان، شمال ایلام و غرب لرستان وجود دارند. یکی از این داستان ها، منظومه ی غنایی خورشید و خرامان می باشدکه به احتمال برگرفته از روایات عامیانه ی عصر شاعر است، اما شا...

شکل گیری احزاب و گروههای سیاسی در ایران به انقلاب مشروطیت باز میگردد.زمینه های پیدایش احزاب در ایران را باید در حوادث،جریانها،تشکلها و انجمنهای سیاسی پیش از مشروطیت جستجو کرد.انجمنهای سیاسی از دوره ناصرالدین شاه(حدو سال 1147ق)با تشکیل فراموشخانه توسط میرزا ملکم خان ناظم الدوله آغاز گزدید.هر چند در ابتدا ناصرالدین شاه اجازه فعالیت به ملکم خان و همکارانش داد ولی پس از مدتی جلوی فعالیت ان گرفته شد...

قلمرو خان نشین ایروان(1160-1244ق./1747-1828م.)، در قرن سیزدهم هجری شاهد جنگ ها و قشون کشی از دو سوی مرزهای شمالی و جنوبی از طرف دول روسیه تزاری و ایران قاجاریه بود. خان نشین مذکور به سبب موقعیت جغرافیای خاص و  قرار داشتن در همجواری دولت های ایران و عثمانی مورد توجه دولت روسیه تزاری قرار گرفت. وجود گروه قومی اقلیت ارامنه مسیحی زمینه مداخله را به بهانه حمایت از عیسویان به روس ها در زمان خانی محمد...

ا بحال تحقیقات قابل توجهی در موضوع و ابعاد مختلف انقلاب مشروطیت از جمله: اندیشه انقلاب، نقش علما و حماسه های آزادیخواهان تدوین و به چاپ رسیده است اما بندرت مطلبی درباره مخالفین مشروطیت و انگیزه های آنان نوشته شده است. از این رو سعی نگارنده بر آن است با مدد از اسناد موجود در گنجینه اسناد ملی ایران به بررسی فعالیت یکی از مخالفین مشروطیت به نام رحیم خان چلبیانلو بپردازد و در این مقال صرفا یک بعد آ...

کریم خان زند به عنوان موسس دولت زندیه، عملکرد های سیاسی ویژه ای در ایجاد حکومت داشته است. اولین عملکرد سیاسی او طفره رفتن از عنوان شاهی بود که ناگزیر خود را وکیل الرعایا نامید و شاه اسماعیل سوم را شاه خواند تا به نوعی عدم مشروعیت خود را جبران کند. تساهل مذهبی کریم خان زند باعث آزادی بخشی به مذاهب موجود گشت، به نحوی که گروه های تصوف که در عصر صفوی و افشار مورد بی توجهی قرارگرفتند، به وطن بازگشتن...

بعد از مرگ نادر در ایران خوانین محلی سر برآوردند و درصدد برآمدند تا برای خود دولت تشکیل دهند. نصیرخان لاری یکی از این افراد بود که برای خود قلمروی مستقلی در جنوب ایران در منطقه لارستان فارس بوجود آورد. هدف اصلی این مقاله بررسی چرایی و چگونگی برآمدن نصیر خان و سرانجام او است. پژوهش حاضر نشان می‌دهد که نصیرخان از خلاء حکومت مرکزی سود جست و با استفاده از موقعیت اقتصادی لار و رقابت مدعیان سلطنت در ...