چکیده: از آن جایی که اندیشه سیاسی به عنوان یک دانش تلقی می شود هر پژوهشی در این رابطه مستلزم تأمل در بنیان های معرفتی ایجاد کننده آن دانش است. اندیشه سیاسی اهل سنت نیز که در درون فرهنگ اسلامی حول نظام خلافت و سلطنت شکل گرفت، شالوده های معرفتی خود را از احتکاک (نزاع یا برخورد) نص با واقعیات تاریخی و اجتماعی کسب کرد و ادبیات سیاسی آن در قالب دو سنخ از نوشته ها تحت عنوان کتب «نصیحه الملوک» و «الا...

در اندیشه حکمت متعالیه دو اصل کلی می توان یافت که بر نگرش امام خمینی نیز موثر بوده، این دو اصل عبارتند از : 1- اصل کل گرایی توحیدی (هستی شناسی) 2- حرکت جوهری (انسان شناسی). بر اساس این دو اصل، همه چیز توحیدی است و توحید است که پدیده های عالم را به هم ربط می دهد. از سوی دیگر، از منظر تحول گرای حکمت متعالیه، جوهر انسان دائماً در تحول و سیلان است و طی مراحل گوناگون به مرحله ی الهی می رسد. انسان کام...

پیدایش دولت صفوی یکی از مهمترین رویدادهای سیاسی و مذهبی تاریخ ایران محسوب می شود، با ظهور این دولت مبارزات پنهان و آشکار شیعیان ایران در برابر خلفای بنی امیه و بنی عباس و حکومتهای همسوی آنها در دوران بعد از اسلام سرانجام به تکوین یک حکومت شیعی مستقر و بادوام منتهی شد و شاه اسماعیل بنیانگذار سلسله صفوی با اعلام رسمیت مذهب شیعه به اعاده استقلال و حاکمیت ایران زیرلوای این مذهب توفیق یافت . با تشکی...

اندیشه سیاسی اهل سنت بر اساس واقعیت های عینی و تحولات تاریخی شکل گرفته و نسبت به آنها متاخر بوده است و همیشه با توجه به شرایط و زمینه های متفاوت بیرونی و واقعیتهای تاریخی در دوره های مختلف تاریخی تحول و تطور یافته است. در این منظر می توان گفت اندیشه سیاسی اهل سنت تاریخمند است و در این تاریخمندی علت وجودی می یابد به این معنا که اگر دهه اول تاریخ اسلام حذف شود، کلیت اندیشه سیاسی اهل سنت حذف می گر...

نسبت دین و سیاست در اندیشه سیاسی امام خمینی و تحول گفتمانی آن در سه دوره زیستی متفاوت بررسی شده است و تضاد های ساختاری آن ذیل سه گفتار(گفتمان)مشروطه خواهی انقلابی گری و نصلحت جویی برجسته شده است

اندیشه تعامل میان مسلمانان و وحدت اسلامی منشأ دینی و مذهبی دارد ، برگرفته از کتاب و سنت است دعوت به تعامل و وحدت اجتماعی وایجاد الفت و در جامعه اسلامی و پرهیز از تفرقه و تحزب و تنش های بی حاصل سیاسی، اجتماعی ، فکری از مهمترین اصول و دستور های قرآن و پیامبر (ص) بوده است. امامان معصوم با استمرار دعوت پیامبر اسلام همواره به ضرروت توجه به این وظیفه مهم می اندیشیدند. امامان معصوم در طول بیش از دو قر...

سرمایه اجتماعی که در هنگام پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به شدت بالا رفته بود، تا سال¬های پایانی جنگ نیز در حد قابل قبولی بوده است، اما پس از آن به¬طور تدریجی کاهش پیدا کرده است. با کاهش سرمایه اجتماعی انتظار می¬رود ناهنجاری¬ها، بزهکاری¬ها و منازعات اجتماعی افزایش پیدا کند. فقدان سرمایه اجتماعی یا کمبود آن، آثار مخربی بر نظم و توسعه سیاسی می¬گذارد. و عموماً راهکارهایی که برای آن ارائه شده، زاده ...

اوضاع سیاسی- اجتماعی جهان اسلام، به ویژه خاورمیانه، در نیمۀ سدۀ بیستم شرایطی را به وجود آورد تا جنبشی به نام حزب التحریر (حزب آزادی‌بخش) در آن شکل بگیرد. این حزب در سال 1952م در شهر قدس به رهبری شیخ تقی‌الدین النبهانی، که از زُمره دانش‌آموختگان الازهر بود، وارد صحنۀ مبارزات اسلامی در راه بیداری امت اسلامی گردید. آن‌گونه که از نام آن برمی‌آید حزب درصدد است تا با فراهم کردن شرایط و زمینه‌ها، جوامع...

دانشواژه «پولیتیک» از واژه «polis» به معنای جامعه سیاسی برگرفته شده است. طرح نظام مبتنی بر فیلسوف شاه افلاطون جهت بنیان گذاری جامعه ای با ثبات بود که در پرتو آن بتوان شهروندان را تحت آموزش و تربیت در آورد و در نهایت خوشبختی آنان را تأمین کرد، هرچند دغدغه اداره پولیس بعدها افلاطون را وادار به فاصله گیری از آرمانشهر و طرح حاکمیت قانون کرد. نکته ای که ماهیت دو مدینه فارابی و افلاطون را غیر قابل مق...

علامه شیخ محمدحسین آل کاش فالغطاء، از عالمان و مصلحان برجسته سده اخیر جهان اسلام (متوفی 1332 هجری شمسی) و از جمله فقیهان شیعی تأثیرگذار در تحولات سیاسی - اجتماعی در دنیای اسلام به شمار می رود که با افکار و اندیش ههای فقهی - سیاسی خویش، نقش بسزایی در بیداری امت اسلامی ایفا کرد. جامعیت او در ابعاد مختلف نسبت به سایر علمای هم عصرش موجب شده تا بررسی افکار و اندیشه های سیاسی وی از اهمیت خاصی برخوردا...