مقوله آزادی در نظام سیاسی اهل تسنن در چهارده قرن گذشته با فراز و نشیبی خاص مورد اهتمام نخبگان سیاسی، عموم مردم و نظام سیاسی بوده‌است. در دوران خلفا و حکمرانی امام علی (ع)، مسلمانان کم‌وبیش در قالب قواعدی مانند «بیعت، امر به معروف و نهی از منکر، شورا والنصیحه للائمة المسلمین» در کسب، توسعه، حفظ و کنترل قدرت سیاسی مشارکت‌داشتند. ایمان و عمل مسلمانان در چارچوب قواعد یادشده، آزادی‌های عمومی و سیاسی...

یکی از مصادیق حکومت اسلامی، مردم‌سالاری دینی، با تکیه بر عناصر کلیدی دین اسلام و مردم است. مردم‌سالاری دینی با قرار گرفتن در مظروف اندیشه‌های متصور شیعه و سنی، قابلیت شکل‌پذیری‌های مختلفی دارد. در ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از اشکال آن طرح و محقق شده است و می‌تواند الهام‌بخش همگرایی امت مسلمان در راستای زمینه‌سازی تشکیل «امت واحدة اسلام» باشد. چنانچه مؤلفه‌های اصلی تحقق مردم‌سالاری...

 در این پژوهش با توجه به اهمیت عدالت در اسلام، این پرسش مطرح می‌شود که مفهوم  عدالت در اندیشة سیاسی اسلام چیست و شاخصه‌های آن کدامند؟  و با چه راهبرهایی می‌توان عدالت سیاسی را متحقق ساخت؟ با توجه به اینکه مفهوم عدالت با مفهوم حق پیوند تنگاتنگی دارد در این پژوهش با روشی تفسیری - تحلیلی تلاش شده تا براساس مفهوم حق، مفهوم عدالت سیاسی را شاخص‌سازی کند. براساس یافته‌های این مقاله اگر ذی‌حقان ر...

اسلام فعالیتهای سیاسی احاد مسلمانان از جمله زنان را مورد تاکید قرار داده است. و هر گروه از مسلمانان ملزم هستند به فرا خور خود در فرایند های سیاسی جامعه مشارکت کنند

به‌رغم همة تلاش‌های تاریخی انسان در شرق و غرب عالم، او همچنان به جامعة مطلوب دست نیافته و نیز، به تلاشی مؤثر در بازتولید الگوهای آسمانی منبعث از وحی برای درمان دردهای روز خویش نپرداخته است؛ ازاین‌رو، نوشتة حاضر در پی پاسخ به این مسئله است که: الگوهای تغییر و تحول سیاسی- اجتماعی از نظرگاه قرآن چیست؟ (سؤال). در الگوی قرآنی تغییر و تحول سیاسی- اجتماعی، با در نظر داشتن دو مبنای انسان‌شناختی اختیار،...

با آغاز ایران جدید از دوران مشروطه به بعد و تغییر فضای سیاسی- اجتماعی، صورت‌بندی نیروهای سیاسی- اجتماعی ایران دگرگون شد. ورود و گسترش فرهنگ غربی، چالشی بود که در برابر سنت فکری- سیاسی مسلمانان ایرانی جلوه‌گر شد. به این ترتیب، سنت فکری- سیاسی مسلمانان ایرانی در میان فقها و نیروهای حوزوی شکل گرفته، در پی توضیح اصول مترقی دین اسلام و قابلیت انعطاف آن در مواجهه با مسائل جدید بود. در این پژوهش، از ا...

بعد از فتح مغرب, مسلمانان درپی فتوحات دیگری بودند تا زمینه نشر اسلام را هرچه بیشتر فراهم آورند. آمادگی مسلمانان و بروز شرایط مناسب, زمینه فتح یکی از مناطق وسیع یعنی اندلس را ممکن ساخت و با فتح آن, اسلام تمام این منطقه را فرا گرفت. ابتدا سیاست های مسالمتآمیز حکام و اتحاد مسلمانان توانست مسلمانان را به عزت و افتخار برساند, ولی دیری نپایید که بروز اختلافات قبیلگی و آشوب های سیاسی, سرزمین اندلس را ...

فلسفة واسازانه نمونه ای مطلوب برای نشان دادن چگونگی سازگاری نظامی فلسفی، با دموکراسی است. واسازی با نقد خودگرایی و دیگرستیزیِ سنت اندیشة فلسفی در صدد بنیان نهادن اصول فلسفی متناسب با اصل دیگرپذیری و دموکراسی برمی آید. از طرف دیگر، مباحث دریدا در حوزة دموکراسی اجتماعی ـ سیاسی، مانند دموکراسی آینده و چالش های پیش روی دموکراسی نیز ریشه در اندیشة فلسفی او دارند. بدین ترتیب، دموکراسی و واسازی دو روی ...

چکیده در سال های اخیر دو نظریة رقیب، دموکراسی رایزنانة هابرماس و دموکراسی مجادله ای موفه، خود را به عنوان بدیلی برای دموکراسی لیبرال طرح کرده اند. به نظر می رسد هر نظریة سیاسی بر تعریفی از امر سیاسی و متناسب با آن جامعة سیاسی مطلوب بنا شده است. بر این اساس، می توان این پرسش ها را طرح کرد: هابرماس و موفه امر سیاسی را چگونه تعریف می‏کنند؟ و، متناسب با این تعاریف، جامعۀ سیاسی مطلوب آنان چه ویژگی ...

وحدت امت اسلامی و همگرایی بین کشورهای مسلمان، از مهم­ترین موضوعات مورد توجّه اندیشمندان و متفّکران مذاهب اسلامی و یکی از اهداف اصلی انقلاب اسلامی ایران است که نقطة­ برجستة اندیشة رهبران آن را تشکیل می­دهد. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که مفهوم وحدت و همگرایی امت اسلامی در اندیشة سیاسی امام خامنه­ای (مدّظله) دارای چه جایگاه و مختصاتی می­باشد؟ این پژ...