روایت شناسی که یکی از نظریه های پرکاربرد در پژوهش های ادبی معاصر به شمار می رود با نمایشنامه به عنوان یکی از ژانرهای سه گانه ی ارسطویی ادبیّات پیوند نزدیکی دارد و از میان متون ادبی کلاسیک، ظرفیّت نمایشی قابل ملاحظه ی لیلی و مجنون، باعث جلب نظر نمایشنامه نویسان شده است. این پژوهش به تحلیل و تطبیق روایت در دو نمایشنامه ی لیلی و مجنون پری صابری در ادبیّات فارسی و مجنون لیلی احمد شوقی در ادبیّات عربی م...

برخی از ناقدان متعصب ادب عربی‘نظرات مغرضانه ای در خصوص سرایندگان متعهد شیعی ارائه نمودند. آنان تا توانسته اند بر شخصیت اعتقادی – ادبی این سرایندگان یورش بردند و این همه استواری و آزاد اندیشی آنان را ندیدند و شاید نخواستند که ببینند . در این مقاله برآنم تا در وهله اول‘ برخی از این نظرات مغرضانه را تبیین نموده و در مرحله بعد‘ پاسخی مناسب و مبرهن بدان ارائه دهم. د. نبیل خلیل ابوحلتم در((الفرق الا...

چکیده ندارد.

حب وطن نشان لطافت روح، رشد معرفت و انعکاس اصالت نژاد هر نویسنده و شاعر متعهدیست. در زبان عربی و فارسی «وطنیات» موضوعی است که در ادوار گوناگون تاریخ ادبیات در نظم و نثر جلوه‌گر بوده است. ناله و حنین بر ربع و اطلال و دمن در شعر عرب و به تبع آن در شعر فارسی نمونه‌هایی از این پرداخت‌هاست. در شعر معاصر عربی و فارسی نیز «حب وطن» همچنان از شاخصه‌های مهم شعر سیاسی- اجتماعی است. در آن سو امیرالشعرای عرب...

 توجه به بلاد شرق از جمله موضوعاتی است که در شعر شعرای معاصر ایران و مصر و کشور های همجوارشان خود نمایی می کند . از این رو مقاله ی حاضر به بررسی این درونمایه ی مشترک در شعر دو شاعر هم عصر ’ " احمد شوقی " ’شاعر مصری و " محمد تقی بهار " ’شاعر ایرانی می پردازد . این دو شاعر با وجود آنکه در دو کشور مختلف زندگی کرده اند ولی هر دو به بلاد شرق توجه داشته و این اهتمام ، نشان دهنده ی اشتراکات دینی ،فرهن...

ابوالعلاء معری در ادبیات کلاسیک عربی صاحب فکر و اندیشة ویژه‌ای است. او در اوج باروری و غنای ادبیات عربی زیسته است. این شخصیت ادبی و فکری، بسیاری از ادبای بعد از خود را به شیوه‌های گوناگون تحت تأثیر قرار داده است. شاعران معاصر نیز با کمک گرفتن از ادبیات او، جریان ابداعات خود را رونق بخشیدند و خیال شعری خود را از این رهگذر بارور ساختند. سخن‌سرایانی همچون: احمد شوقی، محمود سامی البارودی، عبدالوهاب...

حماسه، روایت ادیبانه‌ای از رشادت‌های قهرمانان در قالب سبکی فخیم است. ادبیات عربی، به دلایلی، از جمله: عدم گسترش تخیل، روی آوردن به سبک­های تقلیدی و برخوردار نبودن از ملیت واحد و جامع، با فن حماسه‌سرایی به معنای واقعی کلمه بیگانه بوده است. عدم وجود شاهکار حماسی بلند در ادبیات کهن عربی، شاعران معاصر عرب را بر آن داشت تا خلأ موجود در این زمینه را پر کنند؛ بنابراین به سرودن اشعار حماسی، از جمله حما...

شعرکودک با بهره‌مندی از زبان، ساختار و درون‌مایۀ ویژه، پیشینۀ اندکی در گسترۀ ادبیات جهان دارد. به‌یقین نخستین تلاش‌های گران‌سنگ در پایه‌گذاری این نوعِ ادبی در ادبیات عربی و فارسی را باید در آثار احمد شوقی و ایرج میرزا جست‌وجو کرد. این پژوهش، در پرتو مکتب آمریکایی در ادبیات تطبیقی، می‌کوشد جنبه‌های مختلف زیبایی‌شناسانه، نوآوری‌ها، شباهت‌ها، تفاوت‌ها و کارکردهای مختلف این ژانر ادبی را در آثار دو ش...