ابن‌قبه یکی از تأثیرگذارترین معتزلیان در اوایل سده چهارم هجری است که شیعه شد و منظومه معرفتی خاصی در بحث امامت مطرح کرد. این اندیشه‌ها، که می‌توان آنها را در مدرسه بغداد رصد کرد، در برخی جهات، با قرائت مرسوم و مشهور از بحث امامت ـ به‌ویژه در صفات ائمه ـ متفاوت بود و برخلاف جریان حدیثی امامیه، نوعی نگاه حداقلی به ویژگی‌هایی امام داشت. حال با توجه به دیدگاه‌های خاص ابن قبه،به نظر نمی‌توان ابن قبه...

هم‌‌‌‌‌زمان با انقراض پادشاهی صفویان، حکومت شیعی "اوده" به‌‌‌‌‌نحو رسمی در هند شکل گرفت. تعامل علما با حکومت در شرایطی صورت می‌‌‌‌‌پذیرفت که جامعه‌‌ی شیعی هند با سه چالش: استعمار خارجی، تنازعات درون دینی و مذهبی (در قالب نظریه‌‌ی امامت- خلافت)، و نحوه‌‌ی تعامل علمای شیعه با حکومت شیعی اوده روبه‌‌‌‌‌رو بود. در مواجهه با استعمار، هر دو گرایش جهان اسلام با رویکرد انقلابی، اقدام به بازیابی هویت دین...

امامت نخستین مسئلۀ بحث‏برانگیز و اختلاف‏آفرین در تاریخ اسلام است که نخستین دسته‏بندی‏ها و انشعاب‏ها را، پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، در میان مسلمانان به وجود آورد. فرقه‏های اسماعیلیه و زیدیه از مهم‌ترین فرقه‏های شیعه، بعد از شیعۀ اثنی‏عشری، به شمار می‏روند که هنوز حیات سیاسی و اجتماعی دارند، اما دیدگاهشان به مسئلۀ امامت از سده‏های نخستین اسلامی شکل گرفته است. یافته‏های پژوهشی نشان می‏دهد که این ...

آزادی و اقسام آن از دیدگاه متفکران گوناگون همواره موضوع بحث بوده است. در ادبیات اسلامی گاه از واژۀ حریت در مقابل آن استفاده می شود که چندان شفاف نیست. یکی از مهم ترین مباحث این است که حدود آزادی ها کجاست. در میان متفکران اسلامی و ادبیات شیعه به طور عام با توجه به مطرح شدن مقولۀ امامت، پرسشی که شکل می گیرد این است که آیا امامت جلودار آزادی است یا خیر؟ شهید بهشتی در این میان دارای جایگاه ممتازی ...

امامت نخستین مسئلۀ بحث‏برانگیز و اختلاف‏آفرین در تاریخ اسلام است که نخستین دسته‏بندی‏ها و انشعاب‏ها را، پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، در میان مسلمانان به وجود آورد. فرقه‏های اسماعیلیه و زیدیه از مهم ترین فرقه‏های شیعه، بعد از شیعۀ اثنی‏عشری، به شمار می‏روند که هنوز حیات سیاسی و اجتماعی دارند، اما دیدگاهشان به مسئلۀ امامت از سده‏های نخستین اسلامی شکل گرفته است. یافته‏های پژوهشی نشان می‏دهد که این ...

مقاله حاضر به کاوشی پیرامون نظریه امامت درنحله های گوناگون اسلامی می پردازد. مسائلی چون چیستی ، چرایی و کیستی امامت در مشرب های کلامی اشاعره ، معتزله و امامیه مورد بررسی قرار می گیرد. ویژگی های رهبری و چارچوب های نظری مشروعیت قدرت در جامعه مسلمان ، به عنوان نقطه مرکزی پژوهش در این مقاله مطرح شده است. مطالعه نظریه پردازی های دانشیان اهل سنّت درخصوص بایستگی های شخصیتی مقام امامت که برمبنای تصویرتق...

مسئله این پژوهش، واکاوی ارکان و شاخص های آموزه امامت در روایات رضوی و هدف از آن، ارائه چارچوب مناسبی برای تبیین آموزه امامت است تا بر اساس آن، مخاطبان به نگرشی جامع و روشن‌تر دست یابند. بدین منظور، با روش توصیفی- تحلیلی، در قالب برجسته‌ترین دغدغه‌های فکریِ انسان شامل حکیمانه بودن خلقت، بهره‌مندی از راهنمایان حقیقی و مرجع کسب رضایت پایدار و تأمل در سه سئوال بنیادین درباره آموزه امامت شامل حکمت، و...

سوال اصلی در این تحقیق این است که چه دلایلی بر فضائل کلامی( عصمت و علم) امام علی (ع) وجود دارد؟و چگونه شبهات مطرح شده در این خصوص قابل پاسخگویی هستند ؟ نگارنده در این نوشته سعی کرده است با رویکرد روایی فضایل کلامی ( عصمت و علم) را مورد بررسی قرار دهد و شبهات مطرح شده در کتاب منهاج السنه ابن تیمیه را در این زمینه مورد نقد و بررسی قرار دهد. به این منظور ابتدا کلمات کلیدی از جمله امامت ، افضلیت ...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه های کلامی مرحوم کلینی در رابطه با راهنما شناسی می پردازد. وی که از محدثان بزرگ عالم تشیع به شمار می آید، با رویکردی نقلی ، مسأله نبوت و امامت را تبیین می کند و با توجه به مقارن بودن دوران حیات این عالم بزرگوار شیعه با زمان غیبت صغری و نزدیکی به دوران حضور ائمه ? و دسترسی به منابع اولیّه روایی شیعه بیانات و آراء کلامی ایشان از اهمیّت بسزایی برخوردار می باشد. مسأله...