کان النقد یعنی الحکم علی الآثار الأدبیة عند مختلف الشعوب، ومما لا شک فیه، أن النقد العربی کان موجوداً منذ الجاهلیة حتی العصر الحاضر؛ أما الشیء الذی لا نستطیع إنکاره، فهو تأثر الأدب العربی المعاصر بالنقد الغربی، وهذا التأثر یوجد فی کل البلاد العربیة. فلهذا وجد الشعراء السوریون المعاصرون، مجالاً لأخذ هذه المناهج النقدیة الغربیة بنظر الإعتبار فی أشعارهم من الناحیة الکلاسیکیة أو الرومنتیکیة أو الواقع...

المسجد الأقصی له مکانته الخاصة لدی أصحاب الدیانات السماویة المشهورة ـــ المسلمین، والمسیحیین، والیهود ـــ وهذه المکانة جعلته یتعرض للویلات والتخریب والتکبیل علی طول التاریخ، وهذا الذی ألقی بعض المسؤولیة علی عاتق الشعراء لیدافعوا عنه، لکی یبقی منارة هدی مرموقاً، سامی المکانة، شامخاً نحو السماء. ومن هذا المنطلق وظّف الشعراء کل ما بوسعهم، فاستعانوا بالقرآن الکریم وسوره وآیاته، وبالشخصیات التی صنعت م...

سخن از نوگرایی و پیشگامان آن در شعر عصر عباسی تنها اختصاص به زمان معاصر ندارد بلکه از همان زمان‌های نزدیک به آن عصر، که نقد ادبی بر اثر درآمیختن فرهنگ عربی با فرهنگ‌ها و میراث‌های فرهنگی و تازه‌های تمدنی پا گرفت، به صورت پراکنده در آثار آنان مشاهده می‌شود، از جاحظ گرفته تا قدامة بن جعفر و آمدی و ابن قتیبه و ابوالفرج اصفهانی. «حسن درویش» نویسندۀ کتاب «الشعراء المحدثون» با روش تحلیلی-توصیفی موضوع...

لقد کان الواقع الذی یعیش فیه الشعراء العرب المعاصرون یقدم تناقضات شدیدة تنعکس فی نفوسهم ومن ثمّ فی أشعارهم. کان ثمّة التناقض الذی وقع بین المدینة والریف، وما یخلفه من اهتزاز القیم الفکریة والإجتماعیة. وکان التناقض الناجم عن الإنتماء السیاسی بین الفردیة والجماعیة بین الفکر والعاطفة. ولقد زادت الأحداث السیاسیة الضخمة والقاسیة من حدة التناقض فی نفوس هؤلاء الشعراء. وکان بدر شاکر السیاب من هؤلاء الشعر...

لعبت الأسطورة فی الشعر العربی المعاصر دوراً هاماً و خطیراً کجزءٍ من التراث الانسانی حیث مال إلیها الشعراء و أکثروا من استعمالها و توظیفها فی نصوصهم الشعریّة و اعتمدوا علیها بدیلا من الإستعارة التقلیدیّة و سرعان ما أصبحت الإستفادة من إمکانیّات التراث الأسطوری جزءاً لا یتجزّأ من مهمة الشاعر العربی المعاصر. لذلک تتعاطی هذه المقالة البحث عن أسطورة أودیب و کیفیّة توظیفها فی أشعار ثلاثة من الشعراء العرب المعاص...

شمس الشعراء سروش اصفهانی، از سرآمدان شعر و ادب دوره قاجاریه و از ارکان اربعۀ قصیده در عهد ناصری و در سبک شاعری، پیرو استادان کهن به ویژه فرخی سیستانی و امیر معزی است. از جمله مضامین برجسته و پر بسامد در شعر سروش، بیان مناقب آل اللّه علیهم‌السّلام در والاترین سطوح بوده است. شیوۀ بیان و عرضه این گونه مناقب حاکی از حضور تفکر ویژه‌ای در دربار ناصرالدین شاه قاجار است. این واقعیت در این مقاله به طور مش...