بررسی تأثیر مناطق آزاد براقتصاد جهانی (مطالعه موردی مناطق آزاد ایران) (علیرضا بهمنی) چکیده: مفهوم جهانی شدن محصول رشد نظام سرمایه داری است که از قرن16 و 17میلادی تجلی پیدا می کند. در این وضعیت ، علاوه بر فتح سرزمینی ، بعد اقتصادی نیز به آن افزوده شد. از طرفی به منظور توسعه اقتصادی دولتها بخش هایی از کشورشان را تحت نام مناطق آزاد، با قوانین سهل تر نسبت به داخل کشورشان اداره می کنند تا روند...

مباحث حاضر چکیده نشست علمی است که در قالب سلسله نشست های تحلیل مسایل سیاسی روز در گروه علوم سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در تاریخ 26/8/1384 برگزار گردیده است. ویرایش و بازنویسی متن حاضر توسط آقای مهدی صفرزاده انجام شده است.   از این که توفیق حضور در میان شما سروران و استادان محترم نصیبم شد، بسیار خوشحالم. چنین نشست های علمی، یک فرصت استثنایی به حساب می آید؛ ...

در عصر جهانی شدن، توسعه‌گرایی مبتنی بر مولفه‌های نئولیبرالیسم به وجه غالب نظام بین‌الملل تبدیل شده و بنیان مشروعیت نظام‌های سیاسی را با توسعه پیوند زده است. در چنین فضایی شرط توفیق برنامه‌های توسع? ملی منوط به ایجاد تعامل پویا و هم‌افزا میان ضرورت‌ها و نیازهای داخلی برای توسعه از یک سو و الزامات ناشی از روندهای پرقدرت اقتصاد جهانی از دیگر سو است. سیاست خارجی، محل و ابزار ایجاد تعامل مزبور است. ...

سیاستگذاری مالی جهانی در نتیجه تجربه­ بحران­های مالی متعدد همواره در حال تغییر و دگرگونی است. سیاستگذاری­های بازارهای مالی بین‏المللی و اقتصاد جهانی ناشی از بحران مالی 2011-2007 و نسخه­های پیچیده شده برای حل این بحران تاکنون کارساز نبوده است. از این رو بار دیگر تحلیل­ها بر سر مداخله یا عدم حضور دولت به عنوان بحث محوری اقتصاد سیاسی بین الملل در کانون توجه قرار گرفته است. در این راستا، نوشتار حاض...

در فرایند تکامل جهانی شدن، اقتصاد اهمیت فزاینده‌ای یافته و بازیگران متعدد دولتی و غیردولتی به عرصه دیپلماسی وارد شده‌اند؛ پدیده‌ای که از دید دیپلماسی سنتی مغفول مانده بود. این مقاله بنا دارد زمینه‌ها، چالش‌ها و جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی دوران دفاع مقدس را مورد بررسی قرار داده و به این سئوال پاسخ دهد که دیپلماسی اقتصادی از چه جایگاهی در سیاست خارجی برخوردار بوده و با چه چالش‌هایی مو...

وقوع بحران 1970 و افول نظم «برتون وودز» در اقتصاد سیاسی بین‌الملل، نقطه عطفی در گذار از مفصل‌بندی قدرت و هژمونی برآمده از تمدن غرب شمرده می‌شود. درواقع بحران در نظم هژمونیک موجود، محدود به عدم تعادل در بنیان‌های مادی و معنوی قدرت ایالات متحده به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر سیستم یادشده نیست؛ بلکه بن‌بست تمدن غرب به‌عنوان بستر فکری و ایدئولوژیک نظم موجود نیز می­باشد. دراین‌راستا، مفهوم‌سازی منطق تطور ...

یکی از منابع مهم، استراتژیک و کلیدی در اقتصاد جهان، نفت است. تأثیر عوامل سیاسی و غیراقتصادی مانند جنگ و فعالیت­های تروریستی بر بازار جهانی نفت و قیمت­های آن تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. علت این امر شاید آن بوده است که اصولاً در یک بازار اقتصادی نقش عوامل غیر از عرضه و تقاضا کمتر در نظر گرفته شده است و آن چه بیش تر سطح قیمت­ها را تعیین کرده است عرضه و تقاضا و عوامل مؤثر بر آن بوده است تا...

هدف این پژوهش بررسی انگاره‌ها و ایده‌آل‌های نظریه رادیکال در اقتصاد سیاسی جهانی با تاکید بر محور «توسعه» است. بنابراین، پرسش اصلی این نوشتار ماهیت و چیستی مفهوم توسعه در رویکردهای متنوع رادیکالیسم نظیر مطالعات استعمار و امپریالیزم، نظریه وابستگی، نئوکلونیالیزم، جهانی شدن و تطورات مفهوم «توسعه» در هر یک از این نظریات است. یافته‌های این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و داده‌ها به روش ک...

جابه¬جایی و انتقال فزاینده¬ی مردم، کالاها، سرمایه و اطلاعات، دنیا را جهانی کرده است. جهانی¬شدن فرآیند رو به گسترشی است که همه¬ی عرصه¬های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شهرهای جهان را در بر گرفته است؛ هر کدام از این ابعاد در فرآیند توسعه¬ی شهری مهم¬اند، اما بعد اقتصادی بسیار مهم-تر و اساسی¬تر است. به نظر می¬رسد در فرآیند جهانی¬شدن مهم¬ترین و پیشتازترین بخش، اقتصاد بوده است؛ این مسئله از آنجا ن...