رجال‌پژوهان اهل سنّت در مورد مؤثر بودن اخلاقیات راوی و خبرگی او در پذیرش روایاتش هم‌فکر هستند ولی در مورد نقش گرایش عقیدتی راوی در اعتبارسنجی او اختلاف نظر دارند. در همین راستا این نوشتار، سه اصطلاح «رافضی، ناصبی، شیعی» که مرتبط با گرایش عقیدتی راویان هستند را در کتب رجالی اهل سنّت بررسی کرده است تا مشخص شود آیا این سه اصطلاح در نزد رجال‌پژوهان اهل سنّت در اعتبارسنجی راویان منتسب به این سه اصطلاح ...

درباره مرمکیان به عنوان نامدارترین خاندان وزارت در سراسر عصر عباسی ، بر غم انبوه منابع تاریخی و ادبی و رجالی هنوز نکات مبهم بسیاری وجود دارد. شناخت نخستین و مهمترین راویان اخبار این خاندان و آثار متعدد تاریخی – داستانی که درباره آنها نوشته شده و نیز مقایسه و بررسی سبک شناسانه این آثار و اخبار می تواند برخی از این نکات مبهم را روشن کند. در ایم مقاله مهمترین راویان این اخبار و نیز تک نگاریهای شنا...

پدیده غلو و تسامح در نقل از غالیان و افراد متهم به غلو به عنوان یکی از عواملی که اعتبار احادیث شیعی را تهدید می‌کند، مطرح شده است. صالح بن سهل از جمله راویان احادیثِ شیعه است که از سوی برخی رجالیان، غالی معرفی شده است؛ در حالی که برخی دیگر او را بری از غلو و از یاران میانه رو امام۷ و در بالاترین درجه حُسن دانسته‏اند. همسو بودن احادیثِ موجود این راوی با باورهای امامیه و نیز وجودِ روایات منافی با غلو...

نوادر الحکمه، اثر محمّد بن احمد بن یحیی اشعری یکی از مهم­ترین منابع اصیل روایی و از مآخذ کتاب­های چهارگانه شیعه است. دانشمندان شیعه این کتاب را به نیکویی ستوده‌اند، جز آن که محمّد بن حسن بن ولید، محدث نقّاد قرن سوم، بر پاره‏‏ای از راویان آن خرده گرفته و روایات مؤلف نوادر الحکمه از این راویان را استثنا نموده و در خور روایت و نقل ندانسته است. نجاشی، سیاهه این راویان را در فهرست خود فراهم آورده است. ...

از جمله سنتهای شعر پارسی که ریشه در ادبیات سامانی و شعر ستایشی و درباری دارد و حتی می توان پیشینۀ آن را تا ادبیات پیش از اسلام و به ویژه آیین گوسانی پارتی نیز باز پس برد، روایت شعر است. در ادب عرب نیز روایت، پیشینه ا ی دراز دارد و یگانه راهی بوده است که یادگارهای ادبی اعراب را از دورۀ جاهلی به روزگار اسلامی رسانیده است. روایت در پارسی، خوانده شدن شعر بر زبان راویان خوش آوازی بوده است که از سوی ...

 نقد و بررسى «تفسیر امام حسن عسکرى(ع)» از حیث سندى و محتوایى و صحت و سقم انتسابش به آن حضرت(ع) است. نویسنده پس از گزارش سبک و سند تفسیر به بررسى شخصیت رجالى مفسّر استرآبادى - مهم‌ترین راوى تفسیر حاضر - پرداخته و از مجموع گفته‌ها و اظهار نظر موافقان و مخالفان به این نتیجه رسیده است که دلیلى بر تضعیف و دلیل منصوصى بر توثیق وى وجود ندارد. بنابراین، مفسّر استرآبادى مجهول‌الحال است، جز اینکه گروهى از ...

گزارش ها و روایاتی که از زندگی نبی مکرم اسلام(ص) قبل از بعثت، در دست می باشد،گریبان گیر آسیب هایی همچون آمیختن با خرافات، داستان پردازی واسرائیلیات بوده و حکایت از حضور اهل کتاب در تمام عرصه های آن دارد؛ لذا مانع از دست یابی به تصویر درستی از این دوران شده است . استفاده ی موثر از این روایات، در جهت دست یابی به این مهم نیازمند بررسی های عمیق و همه جانبه است. در این راستا، شناسایی راویان اهل کتاب...

زبیر بن عَوّام ـ از اصحاب پیامبر (ص) ـ فرزندان، همسران و موالی ایشان احادیث نبوی و اطلاعات تاریخی رویدادهای صدر اسلام را روایت کرده اند. آگاهی های حدیثی و تاریخی آنان از این جهت اهمیت دارد که نه تنها مأخوذ از کسانی است که خود شاهد و دخیل در رویدادهای مذکور بودند بلکه به عنوان حافظان اطلاعات اختصاصی خاندان، آنها را به نسل های بعدی و موالی خود انتقال دادند تا با بکارگیری روش های خاصی که به مرور زما...

موضوع این پژوهش «بررسی سندی روایات تفسیر مجمع البیان» است. و از آنجا که اکثر روایت این تفسیر بدون سند آمده هدف یافتن منابع و بررسی سند این روایات است. بنابراین پس از تبین برخی واژگان و مفاهیم مربوط به حدیث و معرفی طبرسی و تفسیر مجمع البیان، در بخش اصلی تحقیق با مراجعه به جوامع روایی شیعه و سنی روایات تفسیر مجمع البیان منبع یابی شده است. سپس با مراجعه به کتاب های رجال و مشاهده اقوال علماء درباره...