الارجوزة من الفنون الشعریة العذبة فی الادب العربی ، ظهرت فی خطوات الادب العربی الاولی و استمّت حیاتها حتی یومنا هذا . تأریخ میلاد هذا الفن الشعری هو العصر الجاهلی . کان طفلاً ثمّ کبر شیئاً فشیئاً فی العصور المتأخرة و ظهور الاسلام المبین . فی هذا المقال نشیر أولاً الی مفهوم الرجز من منظور اللغویین ثمّ نطرقه فی اطار الشعر العربی و البحور العروضیة ، کما نذکر البحوث الاساسیة فی هذا النوع الشعری . و ترجمنا...

إهتم المسلمون من الصدر الأول بالبحث عن وجوه إعجاز القرآن و کان الرأی السائد بینهم فی إعجازه هو کونه فی الطبقة العلیا من الفصاحة و البلاغة مع ما له من النظم الفرید و الأسلوب البدیع. و لکن نجم فی القرن الثالث مذهب آخر فی إعجاز القرآن اشتهر بمذهب الصَّرفة. و ینسب أول رأی فی ذلک إلی إبراهیم بن سیّار النظّام، من کبار المعتزلة. هذا المذهب یقوم علی أساس أن العرب لم یقدروا علی الإتیان بمثل القرآن، لا لإعجا...

‏‏من المعقول بأن نشاهد أنّ الأدب المقارن فی العالم هو التفاعل مع الفکرا لنقدی، و مجاباً الی اتجاهات خاصة. فقد استمد منه الأمس النظریه و التوجهات التطبیقیه. و کان هذاالتفاعل مصدراً هالما شهده الأدب المقارن من تطور و تجدیدة فی صورة ظهور مدارس جدیدة مقارنیه. والتی عرفت بالمدارس الفرنسیه والأمریکیه والأنکلیزیه. فکانت المدرسة الأمریکیه ثمرة من ثمار هذاالترابط بین الأدبین المقارن والأدب النقدی الحدیث. ک...

چکیده نقد ادبی یکی از اساسی­ترین و پرچالش ترین حوزه­های درسی ادبیات است. کتاب النقد الأدبی اصوله و مناهجه - که اواخر نیمه اول قرن بیست میلادی برای اولین بار  به چاپ رسید - از کتاب­هایی است که در دانشگاه­های ایران در رشته زبان و ادبیات عربی به تدریس آن پرداخته می­شود. در این مقاله تلاش نویسنده بر آن است تا با بررسی نگرگاه­ها و مفاهیمی که این کتاب طرح می­نماید دیدگاهی انتقادی را پیش روی چشم خوانن...

لقد حظی البحث عن الموتیف باهتمام واسع فی النقد الأدبی الأوربی باعتباره عنصراً فعالاً فی النقد و تحلیل النصوص الأدبیه. و اصل کلمه "الموتیف" فرنسویه، و تعنی فی الأدب الفکره الرئیسیه أو الموضوع الذی یتکرر فی النتاج الأدبی أو المفرده المکرّره أو الحافز و الباعث. و الموتیفات فی شعر الشاعر تحمل دلالات و ایحاءات وثیقه الصله بنفسیه الشاعر و توجهاته و آرائه. ومن یتصفّح دواوین الشاعر العراقی یحیی السماوی س...

الملخص إنَّ التناص مصطلح حدیث فی الأدب الحدیث و یدلّ علی تفاعل النصوص معاً یعنی أن النص الحاضر، یحتوی النص الغائب بعینه أو بمعناه، و نظریه التناص جدیده فی النقد الأدبی الحدیث و لها مفاهیم قریبه فی النقد الأدبی العربی القدیم من إقتباس و سرقه أدبیه و تضمین. مازال القرآن الحکیم و آیاته و مضامینه و قصصه من أهم المصادر فی الأدب الإسلامی و بخاصه العربیه و الفارسیه، إستلهم الأدباء من هذا المصدر المقدس ال...