تلاش متفکران ایرانی با مسئله غرب‌شناسی منجر به شکل‌گیری طیف‌های مختلف فکری از غرب‌زدگی تا غرب‌ستیزی شده است. در این میان، شناخت دیدگاه‌های ِمتفکران فعال ِگفتمان اسلام انقلابی در محیط جمهوری اسلامی بخاطر تاثیرگذاری در سپهر نظر و عرصه عمل حایز اهمیت است. شناخت ماهیت و نوع نگاه آیت الله خامنه‌ای به تمدن غرب  مسئله‌ای اساسی در فهم جهت گیری و چگونگی تعامل یا تقابل  انقلاب اسلامی با این پدیده می‌باشد. ...

ضرورت تکوین هویت ملی جدید، از مسائلی بود که برای تجددگرایان دوره‌ی قاجار به ویژه پس از انقلاب مشروطه مطرح شد و در قالب پژوهش در گذشته و با محوریت تاریخ و زبان به عنوان دو مقوله‌ی فرهنگی و تمدنی جلوه یافت. محمدامین ریاحی نیز از جمله پژوهش‌گرانی بود که دغدغه‌ی پژوهش در مقوله‌های فرهنگی ـ تمدنی ایران داشت. این پژوهش بر محور این پرسش بنا شده که مسأله‌ی فرهنگ و زبان در پژوهش‌های ریاحی چه جایگاهی داش...

چکیده: دهه ی 1320 یعنی بعد از خروج رضا شاه از کشور سال های فعالیت وآزادی احزاب وگروههای سیاسی ومذهبی بود . جامعه مذهبی پس از تحمل فشارها ورواج فرهنگ ضد دینی در دوره ی اول اکنون آماده بود تا نقش خود را به عنوان یک حرکت اصیل اسلامی با سازمان وهدف مشخص دنبال کند . سید محمد حسینی بهشتی در دوم آبان 1307 در ا صفهان در یک خانواده روحانی به دنیا آمد ودر سال 1321 تحصیلات دبیرستان را رها کرد ودر مدرسه ...

انقلاب اسلامی موجد یک تحول فرهنگی- اجتماعی در جامعه ایران بوده است که در ارتباط و تعامل با دولت‌ها و ملت‌های دیگر بر ابزارهای فرهنگی و گفتگو تأکید دارد. آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی بر اساس آموزه‌های اسلام نقش و جایگاه ویژه‌ای را برای عناصر فرهنگی در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی قائل هستند. ایشان با تأکید بر ارزش‌های فطری و الهی که در همه انسان­ها مشترک است درصدد بیداری و آگاهی مردم و ایجاد...

هدف پژوهش حاضر، تحلیل و تبیین نسبت میان وحدت و کثرت در تمدن اسلامی از منظر قرآنی و استلزامات آن در دولت امت‌گرا یا «دولت تمدنی» در اسلام است. در این راستا با  رویکرد تمدنی و با روش تحلیلی-تفسیری، دو عنصر «سُبُل» و «صراط» در قرآن و نسبت بین آن دو (یک راه و چندین طریق) تبیین خواهد شد. این کار کمک می‌کند تا اولاً، مقوله‌ی «سبل و صراطِ» نفس‌الامری (در عالم خلق و ثبوت) را از «سبل و صراطِ» عینی و انضمامی ...

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال کشورهای منطقۀ آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به‌عنوان همسایگان شمالی جمهوری اسلامی ایران، زمینه برای برقراری روابط ایران با این کشورهای تازه تأسیس فراهم شد. کشورهای این منطقه نسبت به سایر مناطق پیرامونی ایران از نظر تاریخی، تمدنی، قومیتی و فرهنگی با ایران نزدیکی بسیاری دارند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه ایران به مناطق هم‌جوار براساس مسائل فرهنگی است. ایران ب...

نقش عوامل معنوی و نرم­افزاریِ قدرت در پیروزی انقلاب اسلامی ایران بسیار برجسته است. چنانچه این انقلاب با حداقل عنصر خشونت و بدون نقش حمایتگرایانه دو ابرقدرت عصر و با تکیه بر منابع هویتی- فرهنگی خویش به پیروزی دست یافت و مدل مردم­سالاری دینی به عنوان هویت فرهنگی این نظام مطرح شد. مدلی که دو گفتمان مسلطِ لیبرالیسم غربی و سوسیالیسم شرقی را به چالش اساسی کشاند. پرسش اصلی این مقاله این ...

چکیده: دستیابی به یک مدل برای تحلیل و تطبیق فرهنگ سیاسی یک کشور در دوره های زمانی مختلف نیازمند مطالعه و بررسی سیستم، فرآیند و سیاستگذاری و نیز رفتار شهروندان آن کشور در فرآیند سیاسی و اجتماعی است. کشور ایران با داشتن تاریخ طولانی تمدنی و نیز دوره های پر فراز و نشیب، تجربه های فراوانی را نصیب مردم ایران کرده است. در دوره های اخیر به خصوص پس از انقلاب مشروطه با ورود اندیشه های جدید مفاهیم مشروع...

محمد تقی بهار (ملک الشعرا) روزنامه نگار، محقق، ادیب و سیاست ورز، یکی از چهره های برجسته تاریخ معاصر ایران است، که با انتشار روزنامه نوبهار توانست بر جریان های سیاسی-اجتماعی عصر خود تأثیر بسزایی بگذارد. در این پژوهش، به روش تحلیل گفتمان، سرمقاله های او در مقاطع سه گانه انتشار نوبهار (مشروطه، دوره رضاشاه، و دوره پس از شهریور 1320) مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش «ناسیونالیس...