با بررسی الهیات یهود، قبل و بعد از اسلام، تحولاتی که مسلمانان در میان علمای سنتی یهود پدید آوردند، نمایان می شود. «عقل گرایی» مشخصه بزرگی بود که بعد از اسلام در میان یهودیان شکل گرفت و این ویژگی به جز دوره کوتاهی و آن هم در میان تعداد معدودی همچون فیلون، هیچ سابقه یهودی ندارد؛ تا اینکه کلام اسلامی، بن مایه های این روش فکری را در یهودیت بنا نهاد و بزرگانی از یهودیت، مانند داوود مقمص و سعدیا گائو...

قرائیم، یکی از کهن ترین فرقه های موجود یهودیت پس از جریان رسمی آن – ربانیان- می باشد که درمیانه قرن دوم شکل گرفت و بعدها به عنوان جریانی غالب در میان برخی مراکز یهودی ایران موردپذیرش قرار گرفت. نکته مهم دربارة فرقة قرائیم، تأثیرپذیری آنها از کلام اسلامی و تعاملشان با جریانکلامی معتزله است. نوشته حاضر، ضمن بررسی تاریخچة شک لگیری و تکوین قرائیم، برخی وجوهتأثیرپذیری قرائیم از کلام اسلامی را مورد ب...

پژوهش حاضر از منظری تاریخی به مقوله دین و دینداری و اعتقاد بشر به خدا، نبوت، معاد و... می پردازد و عوامل تأثیرگذار در انحراف بشر از عقاید حقه و گرایش وی به اعتقادات باطل و انحرافی را بررسیده و عبرت های تاریخی در این زمینه را به تصویر می کشد. نویسنده ضمن ارائه تاریخچه ادیان مختلف توحیدی و غیر توحیدی، به تبیین عوامل وقوع انحراف در ادیان بشری پرداخته و انحراف اقوام و مذاهب گوناگون به ویژه دین مسیح...

با بررسی الهیات یهود، قبل و بعد از اسلام، تحولاتی که مسلمانان در میان علمای سنتی یهود پدید آوردند، نمایان می‌شود. «عقل‌گرایی» مشخصه بزرگی بود که بعد از اسلام در میان یهودیان شکل گرفت و این ویژگی به‌جز دوره کوتاهی و آن‌هم در میان تعداد معدودی همچون فیلون، هیچ سابقه یهودی ندارد؛ تا اینکه کلام اسلامی، بن‌مایه‌های این روش فکری را در یهودیت بنا نهاد و بزرگانی از یهودیت، مانند داوود مقمص و سعدیا گائو...

حد فاصل میان دوران توحش و دوران تمدن را ابداع خط همچنین آیین دادرسی، بویژه در حقوق عمومی‌می‌دانند. بیگمان در هر دو زمینه، بین‌النهرین مهمترین گهواره تمدن بشری است. از یک سو با کشف کتیبة حمورابی این دیدگاه به اثبات رسید که قانون‌نامة حمورابی بهترین مجموعة به جا مانده و مفصل‌ترین آن در نوع خود است که از خاورمیانة باستانی می-شناسیم. از سوی دیگر، اگرچه تاریخ زندگی حضرت موسی را میان1500تا1200ق.م تخم...

بررسی مفهومی گناه در کتاب مقدس عبری به جهت داشتن وسعت معنایی اهمیت دارد. این واژه در دوره‌های متناوب یهودیت، منعکس‌کننده باورهای مرکزی و ارزش‌های اصولی است. برای به دست آوردن مفهوم این واژه در کتاب مقدس عبری باید آن را در دوران نگارش کتاب مقدس بررسی کرد که طبق آن تحولات مختلف معنایی از گناه به دست می‌آید. گناه در دوران اولیه یهودی کاملاً این‌جهانی بوده، انجام دادن چیزی است که خداوند از آن خرسند ...

حسیدیسم، آخرین جنبش عرفانی در تاریخ یهودیت است که در نیمۀ دوم قرن هیجدهممیلادی ظهور و گسترش یافت . صدیق، محور و کانون جماعت حسیدی، و بارزترین وجهتمایز عرفان حسیدی از دیگر گرایش های عرفانی در فرهنگ یهو د است . در عرفان حسیدیصدیق انسان کامل و واسطۀ بین خداوند و حسید یا مرید می باشد، به این معنا که برایگناهان مریدان خود شفاعت می کند، دعاها و عبادات آنها را به بارگاه خداوند انتقال می دهدو از سوی دی...

پرداختن شماری از آیات قرآن به «اهل کتاب»، از مهم‌ترین معیارها برای تعیین مدنی بودن آنهاست، اما شماری از آیات سوره‌های مکی قرآن نیز به گونه‌ای درباره اهل کتاب سخن می‌گویند و از حضور اهل کتاب، عهدین و آموزه‌های یهودی و مسیحی و حتی رویارویی اسلام با یهودیت در دوران مکی خبر می‌دهند. این مستندات قرآنی همراه با برخی از قرینه‌های تاریخی، نشان‌دهنده فزونی سهم تأثیر یهود در رویدادهای صدر تاریخ اسلام، در...

وندیداد یکی از بخش های پسین اوستای نو است که دربارة انتساب آن به زمان زرتشت  پژوهندگان، همداستان نیستند. حمورابی، در حدود 1850 قبل از میلاد در بین النهرین به حکومت رسید. دستور های وی، یکی از قدیمی ترین قانون نامه های جهان است و در شمار صد واقعة عظیمی است که جهان را متحول ساخته است. دین یهودیت از آن جهت که در هزاره دوم پیش از میلاد، دین را مبنای قانون و اصول اخلاقی قرار داده، منحصر به فرد است.ای...

 هدف: این مقاله به بررسی شبهۀ اقتباس در دایره‌المعارف اسلام پرداخته است. دایره‌المعارف اسلام در بسیاری از مداخلش تلاش دارد اثبات کند منشأ بسیاری از احکام اسلام، ادیان قبلی مانند یهودیت و مسیحیت است و با اثبات چنین مدّعایی، اصالت احکام و دستورات اسلام را زیر سؤال می‌برد. روش: در این مقاله بر مبنای روش تحلیل گفتمان، به مداخل مختلف دایره‌المعارف که به چنین مدّعایی پرداخته‌اند، رجوع و ادّعای آنها شرح ...