در این نوشتار، تلاش بر آن است تا با رویکردی فقهی، به تأثیر و کارکرد اهلیت بر ضمان قهری بپردازد و از نتایج بحث برای اصلاح حقوق موضوعه بهره گیرد. مسأله اصلی آن است که آیا اهلیت بر ضمان قهری مؤثر است یا خیر؟ هر ‌چند هدف اولیه در فقه جبران خسارت وارده است، اما به نظر می‌رسد هدف دیگری نیز وجود دارد که تا حدّ امکان مسئولیت را از ذمۀ اشخاص فاقد اهلیت مطلق (صغار غیر ممیز و مجانین) بردارد. چرا که فقها مس...

چکیده: مالکیت مشاع، با توجه به گستره و شیوعی که در جامعه دارد، از اهمیت شایانی برخوردار است. براساس مفاد ماده 571 ق.م در تعریف مالکیت مشاع، حق مالکیت شرکاء در هر ذره و جزء مال مشترک، سریان داشته بدون این که بر بخش خاصی از مال مشاع مالکیت مستقل و تامه داشته باشند. چنانکه اجتماع مالکیت های متعدد منتهی به ایجاد شخصیت حقوقی شود، در این صورت مالکیت های جزء اصالت خود را از دست داده و در مالکیت جمعی...

مطالب مورد بحث در این رساله عبارتست از :ضمان عاقله در فقه امامیه، ضم عقدی، قهری، وجه تسمیه عاقله، عاقله و عصبه، پدر و پسر عاقله اند؟ کسانی که از عاقله خارجند، عاقله مسوول پرداخت دیه چه جنایتی است ؟ ضمان عاقله حکمی است تکلیفی یا وضعی ؟ برخی از احکام ضمان عاقله، مسوولیت عاقله در جراحتها، آیا در ضمان عاقله غنا معتبر است ؟ نحوه توزیع دیه بر عاقله، آیا توزیع به حاضر اختصاص دارد؟ آیا خویشاوند ابوینی ...

مادهّ 745 قانون مدنی در مقام تأسیس کفالت قهری، متضمن حکم یکسان با مادّه 740ق.م. در کفالت قراردادی، یعنی الزام به احضار مکفول یا پرداخت دَین اوست؛ ولی در مادّه 434 قانون مجازات اسلامی، قانونگذار به ترتیب «الزام به تسلیم»، «حبس فراری دهنده» و در نهایت «پرداخت دیه» را مقرر کرده است. مقرره مذکور از جهات گوناگون، به خصوص در مبانی و قلمرو مد نظر است. در قلمرو، از جهت اطلاق و شمول آن نسبت به آموزش فرار، م...

از جمله موضوعات اساسی و مهم در مسئولیت مدنی ناشی از اظهارات خلاف واقع، شناخت قلمرو و مبانی مسئولیت می باشد. قلمرو و دامنه شمول مسئولیت ناشی از اظهارات خلاف واقع بسیار وسیع است و بطور کلی، جز در مواردی که شرایط ایجاد مسئولیت قراردادی جمع است و مسئولیت به دلیل تخلف از تعهدهای قراردادی ایجاد می شود، در سایر موارد قواعد مسئولیت قهری حاکم است. نگارنده، مبانی حقوقی، اخلاقی و فقهی ذیل را برای مسئولی...

مطابق قاعده تحذیر هرکس قبل از اقدام به عملیات زیانبار به سایرین هشدار دهد، با وجود شرایط لازم از مسئولیت‌مدنی معاف خواهد بود. در مسئله بیماریهای واگیردار(مانند کرونا) معمولاً تحذیر از جانب مقامات عمومی و دولت صورت می‌گیرد و مخاطب تحذیر بیماران و غیر بیماران بصورت توأمان هستند که به آنها توصیه به عدم تماس با یکدیگر و عدم ورود در محیط‌های عمومی می‌شود. بنابراین یک مسئله این است که آیا تحذیر عام از...

بخش اعمال جراحی بستری و جراحی سرپایی در بیمارستان ها از موقعیت ویژه ای برخوردار است. از شرایط اصلی بیمارستان ها داشتن اتاق عمل کامل و مجهز است که در راه رسیدن به این مقصود علاوه بر داشتن دستگاها و امکانات و ابزار های فنی کامل، به افراد متخصص که آشنا و مسلط به امور مربوط به اتاق عمل باشند نیاز است. افراد مقیم و مستقر در اتاق عمل یا به عبارت دیگر تیم پزشکی اتاق عمل، باید از دقت بالایی برخوردار ...

ممکن است داده‌های فردی اشخاص، به‌ویژه در حوزۀ ارتباطات، به‌وسیلۀ شرکت‌های تجاری، تحصیل و پس از پردازش، بر اساس نیاز بازار مصرف، در قالب پروفایل‌های تجاری درآید و به مشتریان عرضه شود. صرف‌نظر از مباحث مربوط به مالکیت داده‌های فردی، این پرسش مهم مطرح می‌شود که آیا استفاده از داد‌ه‌های ارتباطی مربوط به افراد، مسئولیتی به‌دنبال دارد یا خیر؟ مسئولیت ناشی از اقدام شرکت‌های تجاری و سایر اشخاص، در تح...

«الزعیم غارم» که به معنای «کفیل و ضامن، مسئول و متعهد است» می باشد، یکی از قواعد فقهی مستنبط از روایات و آیات است و بر سه بحث فقهی ضمان، حواله و کفالت منطبق است؛ زیرا زعیم یا متعهد مال می شود که ضامن یا «محال علیه» است یا متعهد احضار مدیون می شود که «کفیل» است. ضمان و حواله عقودی لازم و مبتنی بر انتقال دین از ذمّه ی مدیون به ذمّه ی زعیم هستند که برای تحقق شان شروطی مثل ایجاب و قبول و تنجیز و اهلی...

مادهّ‌ 745 قانون مدنی در مقام تأسیس کفالت قهری، متضمن حکم یکسان با مادّه 740ق.م. در کفالت قراردادی، یعنی الزام به احضار مکفول یا پرداخت دَین اوست؛ ولی در مادّه 434 قانون مجازات اسلامی، قانونگذار به ترتیب «الزام به تسلیم»، «حبس فراری‌دهنده» و در نهایت «پرداخت دیه» را مقرر کرده است. مقرره مذکور از جهات گوناگون، به خصوص در مبانی و قلمرو مد نظر است. در قلمرو، از جهت اطلاق و شمول آن نسبت به آموزش فرار، ...