در دهۀ چهل، همزمان با حوادث سیاسی - اجتماعی و تحولات فرهنگی در ساختار جامعۀ ایرانی، ادبیات داستانی نیز متناسب با آن تحولات، دستخوش تغییراتی می‌شود و آثاری متنوع، ماندگار و جدید در عرصۀ داستان‌نویسی ایران، پدید می‌آید. نویسندگان این دهه در مقایسه با دوره‌های قبل، شیوه‌های هوشمندانه‌ و شکل-یافته‌تری در نگارش خود به کار می‌برند. در سال‌های پایانی این دهه سیمین دانشور با رمان «سووشون» و هوشنگ گلشیر...

برای «روایت پژوهیِ درزمانی» عرصه های گوناگونی را می توان متصور شد که گونه شناسیِ روایت در دوره های تاریخی مختلف یکی از آنهاست، و جستن پیشینه ی فنون داستان پردازیِ نوین در قصه های عامیانه ی بومی یکی دیگر. در همین راستا و با این گمان که حتا در صورت تغییر کارکرد یا چه بسا نقش باختگیِ کاملِ روایت نماهای شفاهی، باید آثاری از آنها در رمان و داستان کوتاه فارسی به جا مانده باشد، نگارنده ی مقاله ی حاضر بر آن...

پس از مطالعه ی بیش از سیصد داستان کوتاه، سرانجام دوازده داستان از جمله «ساعت پنج برای مردن دیر است»، «بی بیِ پیک»، «مردی که گورش گم شد»، «التهاب سرد» و «وسوسه های اردیبهشت» برای نقد برگزیده شدند. در این بررسی نظرات «آیلین بالدشویلر»، «سوزان فرگِسن»، «چارلز مِی» و «تزوتان تودوروف»، باآثار «حسین پاینده» مبنای کار قرار گرفت و داستان های برگزیده در چهار فصلِ «شخصیّت»، «پی رنگ»، «زمان» و «زاویه ی دید» ار...

در دهه های اخیر، جامع? ادبی ما شاهد توجه روزافزون جوانان و دوستداران ادبیات به مباحث ادبیات داستانی است، که نقدها و مقاله های نوشته شده در حوز? ادبیات داستانی، به ویژه از نشانه های این توجه است که خود حجم گسترده ای از مطالب نشریات علمی ـ پژوهشی را به خود اختصاص داده است. ما در این پژوهش، با تهی? نشریات علمی ـ پژوهشی و استخراج مقاله های مرتبط با ادبیات داستانی مندرج در این نشریه ها از 1380تا13...

در این پژوهش به تحلیل درونمایه ها و مضامین 532 داستان منثور از کتابهای داستانی دهه ی هشتاد تألیف شده برای سه گروه سنّی الف، ب و ج پرداخته و انواع رویکردهایی را که بر اساس آن نویسندگان به تألیف داستانها پرداخته اند ، بررسی کرده ایم. در این بررسی به این نتیجه رسیده ایم که داستانهای مناسب کودکان گروه های سنّی الف ، ب و ج در این دهه با سه رویکرد تعلیمی84%، رویکرد سرگرم کنندگی 12% و رویکرد روان شناختی...

یکی­ از ­معیارهای ­سنجش­ارزش­ و ­دوام­ ادبیات­ داستانی،­تناسب ­میان«کارکرد­­عنصر­زبان»­با­ کاربران آن، یعنی«شخصیت­ های­ داستانی» ­است.­زبان با­ گزاره‏ های ­برون­ زبانی ­و­ اجتماعی ­از­ جمله: جایگاه اجتماعی، سن، جنسیت، تحصیلات، ­محیط، ­شغل­ و ­سلسله ­مراتب ­قدرت­کاربران­ رابطه ی­ تنگاتنگی دارد.آثار هدایت بخش جدایی ناپذیر­ از­ تاریخ ادبیات ­داستانی ­معاصر­ایران است.­نگاه ­اجمالی­ به مجموعه ‏ی ­دا...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، ادبیات داستانی رشد و پیشرفت چشمگیری یافت، به گونه ای که دهۀ شصت را در ایران، دهۀ ورود به رمان می دانند. اغلب رمان های این دهه، درونمایه ای اجتماعی دارند. برخی از این داستان ها به مناسبات کلان اجتماعی و سیاسی پرداخته و بحران های اجتماعی را زمینۀ کار خود قرار داده اند و برخی دیگر مناسبات و روابط میان فردی در درون خانواده را مورد نظر قرار داده اند. مسئلة اصلی این پژوهش،...

چکیده "داستانک" یکی از شاخه های ادبیات داستانی است که در دهه هفتاد قرن بیستم در واکنش به برخی عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، همراهی با سرعت تکنولوژی در زندگی بشر و عدم اقبال خوانندگان به داستان ها و رمان های پر حجم و طولانی ظهور یافت. محمود شقیر (1941)، نویسنده معاصر فلسطینی با نگارش 4 مجموعه داستانک، یکی از پیشگامان و چهره های شناخته شده در این عرصه ی ادبی، در جهان عرب و به ویژه فلس...

رویکرد مدرنیته، جنبشی بود که از قرن پانزدهم میلادی به این سو، همه ی عرصه های علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و... را تحت الشعاع خود قرار داد و در واقع تلاشی بود برای هستی بخشیدن به یک موقعیت اجتماعی و فرهنگی، تا جامعه بتواند در آن پناه بگیرد. این جنبش با گذراندن چهار مرحله ی اساسی یعنی رنسانس، اصلاح مذهبی، روشنگری و انقلاب صنعتی، برتری خود را بر جهان مسلم کرد. در این میان که علوم تجربی، فلسفه، هنر...

گفتمان مادرانگی رویکردی است نظری که برداشت متعارف از زنانگی را در راستای حمایت و تقویت مشارکت زنان در فعالیت های اجتماعی، به کار می گیرد. مادرانگی نه تنها مسئله ی زنان بلکه مسئله ی جوامعی است که زنان بخشی از آن را تشکیل می دهند؛ بنابراین بقای جوامع انسانی در گرو دریافت درکی عمیق و سالم از مادرانگی است. دهه ی هشتاد در غرب دورانی است پرچالش برای مطالعات ادبی زنان. بسیاری از باورها در تقابل با اید...