ابوعلی مسکویه از مورخان معروف عصر آل بویه بوده که ضمن اثرپذیری ازپیشینیان خود نگاه متفاوتی نیز به تاریخ نگاری داشته است.چرا که وی با تألیف آثار خویش نگرش خاصی را در تاریخ نگاری اعمال کرده است.شیوه ای که او در تاریخ نگاری خود اتخاذ می­کند در روند تکوین افق های تاریخ نگاری ایرانی تاثیر بسزائی برجای گذاشته است.وجود انگیزه های خاص و همچنین گزارش های ارزشمند در ابعاد سیاسی،اجتماعی و اقتصادی جامعه...

اهرم، مفهومی عمیق با تاریخچه طولانی و کارکردی گسترده در ادبیات مالی دارد کهمستلزم درک، شناخت و چرایی مبتنی بر حقایق آن است. این امر دستاوردی را به همراهدارد که نشان می دهد دانش مالی در جهت تکامل و نقش آفرینی، با دان شهای دیگر نظیرفیزیک در تعامل بوده است و نیز شاخه ای جدید از علم بنام فیزیک مالی را معرفیمی نماید. پژوهش حاضر، به روش تحلیلی- قیاسی مبتنی برشناخت تاریخی، به تبیینتاریخچه و چیستی اهر ...

سابقه و هدف: خواب یکی از نعمت­های خداوند است که تقریباً یک سوم عمر انسان را در بر می­گیرد. انسان و همه موجودات زنده برای تجدید قوا و به دست آوردن نیروی لازم برای ادامه کار و فعالیّت احتیاج به استراحت دارند. خواب استراحتی الزامی است که خود به سراغ انسان می­آید و او را وادار می­سازد که تمام فعالیّت­های جسمانی و بخش مهمی از فعالیّت­های فکری و ذهنی خود را تعطیل کند و تنها دستگاه­هایی از بدن که برای ادا...

اگرچه علامه مجلسی در مجلدات مختلف کتاب بحار به‌طور مستقل در صدد نگارش کتاب اخلاقی و بیان نظام اخلاقی منسجمی نبوده، با بررسی مباحثی که وی در ذیل آیات و روایات بیان کرده است، نظام اخلاقی جامعی به‌دست می‌آید که علاوه بر تأکید بر نقش عقل در تبیین آموزه‌های علمی و عملی اخلاق و تبیین فضایل اخلاقی، به نقش اساسی دین نیز در تبیین مبادی نفسانی افعال و ابعاد مختلف اخلاقی و تربیتی توجه ویژه‌ای شده است، به‌...

مبحث تولید و انتشار و  آشکارسازی و فهم صوت از پدیده های مهم و کمابیش پیچیده طبیعی به شمار می‏رود؛ به همین علت، کمتر دانشمندی در تمدن های باستانی و میانه به آن پرداخته است. کتاب قراضه طبیعیات منسوب به ابوعلی سینا در فرازهایی، به سبک پرسش و پاسخ، این مهم را مورد بحث قرار داده است. با بررسی سابقه صوت در آرا و نظریات دانشمندان پیشین و بازنویسی متن نظریات ابن سینا درباره پدیده صوت، نکات علمی مندرج د...

ایالت فارس در جنوب غربی ایران واقع شده است و از دوران پیش از اسلام و با توجه به پیشینه ی باستانی آن خاستگاه سلسله های بزرگی چون هخامنشیان و ساسانیان بود. با ورود اعراب مسلمان به ایران با توجه به موقعیت سوق الجیشی، قرار گرفتن بر سر راههای تجاری و منابع غنی ...مورد توجه مسلمانان قرار گرفت. این منطقه در سال هفدهم هجری در زمان خلیفه دوم از طریق دریاو خشکی مورد حمله مسلمانان قرار گرفت. فارس چون پایگ...

جدل یکی از مباحثی است که در منطق از جایگاهی خاص برخوردار می باشد. و از آن ، در مواردی که به انحا متعدد ، از آوردن برهان معذوریم، می توان کمک جست. لذا در این مختصر در ضمن آرا ابن سینا و خواجه ، بیان یک دوره کامل از مباحث جدل، وجه همت قرار گرفته است، بدین طریق که بعد از ذکر یک مقدمه وارد بحث بررسی بین آرا آن دو بزرگوار شده و در پایان ، مبحث نتیجه گیری (موخره ) ذکر شده است. (در واقع این پایان نامه...

رساله الطیرها آثاری است بجا مانده از بزرگان علم و معرفت و سالکان طریق حضرت حق که گویای احوال ارواح محبوس در قفس تن است و راهرو می کوشد تا با مجاهدت فی سبیل الله بستر کمال نفس و وصول ارواح جزئیه به نفس کلیه را فراهم آورد. اما در عین حال این رساله ها در قالب رمز و تمثیل بیان گردیده است تا ضمن حفظ اسرار الهی که از الزامات سلوک و سفارشات موکد اولیاء الهی است، برای اهل آن گره گشا باشد. هر چند که جنا...

سدۀ چهارم هجری مصادف با دورۀ فرمانروایی خانوادة بلخی‌الاصل سامانی در خراسان و ماورأالنهر است. زبان فارسی دری در سدۀ چهارم و پنجم بر اثرآمیزش بیشتر با زبان عربی و قبول تعدادی از اصطلاحات جدید علمی، ادبی، دینی، سیاسی و به کار بردن آنها برای مضامین و مفاهیم مختلف شعری، نسبت به سدۀ سوم، تکامل و توسعۀ بیشتری یافت. اگر زبان شاعران و نویسند‌گان این عهد را با ادوار ادبی بعد بسنجیم، تعداد واژ‌گان عربی ر...

سدس فخری اسباب رصدی است که ابومحمود خجندی آن را به نام فخرالدوله ساخته است. در این مقاله، دربارۀ ویژگی های سدس فخری و نحوۀ اختراع این وسیله ازسوی خجندی با تکیه بر مطالب نقل شده در منابع گوناگون ازجمله تحدید نهایات الامکان بیرونی خوارزمی و جامع المبادی و الغایات ابوعلی حسن بن مراکشی بحث شده است. در ادامۀ مقاله نیز بحثی دربارۀ قانون هیئت (شکل مغنی) مطرح شده است. آنچنان که در کتاب مقالید علم الهیه...