این نوشتار به دنبال پاسخ دادن به این پرسش است که آیا عقاب و کیفر الهی با نظام قطعی و حتمی قضا و قدر سازگار است یا نه؟ چگونه ممکن است خدایی که منبع عدل و احسان است. بندگان خود را - که مغلوب و مقهور قضا و قدر می باشند - در برابر رفتارشان مواخذه و مجازات کند؟ بدون شک چنان چه رفتار آدمی خارج از چارچوب نظام قضا و قدر باشد. یا اگر به فرض محال خداوند اهل عدل و احسان نباشد. عقاب و کیفر مبنای منطقی و عق...

    آسیب شناسی نهاد بدیع معافیت از کیفر   دکتر فاطمه احدی[1]، نوشین فتحی زاده[2] چکیده معافیت از کیفر موضوعی است که قانونگذار با ایجاد این تأسیس، دست قاضی را برای بازگشت مجرم به جامعه و تخفیف مجازات او، البته فقط در جرایم کم‌اهمیت یعنی در جرایم درجه هفت و هشت  بازتر گذاشته و تعیین کرده است که در صورت احراز شرایط توسط قاضی مانند احراز اصلاح‌پذیر بودن فرد و بار شدن جهات تخفیف بر او و نیز جبرا...

اگر در سیاست‌گذاریِ جنایی سهمی برای افکار عمومی به‌طور مستقل و مستقیم متصور باشیم، می‌توان از رسانه‌ها، گروه­های فشار، روابط بین فردی، دولت و رهبران سیاسی‌اجتماعی به‌عنوان تأثیرگذارترین عوامل تغییر افکار عمومی و به‌طور خاص، تمایلِ عمومی به کیفر یا همان کیفرگرایی عمومی یاد کرد. به‌رغمِ اثرگذاری مستقیمِ رهبران دولت‌های پیشرو در توسعۀ عدالت کیفری، در ایران به جهت فقدان بسترهای حقوقی‌سیاسی لازم و نیز ز...

قابلیت استناد به هنجارهای فرهنگی از برخورد نظام جرم‌انگاری و هنجارهای اجتماعی شکل می‌گیرد. بر اساس این رویکرد، چنانچه از یک سو عملی جرم‌انگاری شده‌ باشد و از سوی دیگر، ارتکاب این رفتار با هنجارهای فرهنگیِ گروهی خاص سازگار باشد، استناد متهم به باورهای فرهنگی در مراحل مختلف فرایند کیفری موجب شکل‌گیری مفهومی می‌‌گردد که از آن به قابلیت استناد به هنجارهای فرهنگی یاد می‌شود. این تحقیق با بهره‌گیری از...

تعدیل کیفر اعدام در قانون مبارزه با مواد مخدر: از بودهای فقهی تا بایدهای حقوق بشری· مونا زید شفیعی[1]  ،  قدرت اله خسروشاهی[2] چکیده:فراوانی کیفر اعدام در جرایم مواد مخدر بعد از انقلاب اسلامی، با تصویب مصوبه ی مجمع تشخیص مصلحت نظام که به عنوان عنصر قانونی این جرایم مقرر گردید، همواره مورد مباحثه و مناقشه بوده است.صرفنظر از "بدعت تقنینی" در تصویب عنصر قانونی جرایم مواد مخدر ،که نه از طریق مجلس...

کیفرزدایی در مفهوم وسیع خود عبارت از اقدامات سیاست جنایی است که در بر گیرنده تخفیف کیفر تا حذف اجرای آن، مبتنی بر اندیشه ناتوانی عقوبت در اصلاح و تربیت مجرم و پیشگیری از جنایت است. در اسلام هدف، تعالی انسانهاست و برای اجرای مجازات باید جرم بدون هیچ گونه شک وشبهه ای اثبات شده باشد لذا خطای در عفو بهتر از خطای در مجازات است تا آنجا که پیامبر (ص) فرموده است: کیفر را به مجرد شبهه دفع کنید. مطلوب...

چکیده رضای مجنی علیه اصطلاحا عبارت است از اظهار تمایل قربانی جرم به ارتکاب عمل مجرمانه علیه او یا عفو مرتکب از سوی او، پس از وقوع جنایت یا پس از تحقق نتیجه آن . از نظر حقوقی به عنوان یک قاعده، رضای قبل از ارتکاب جرم، عنصر قانونی جرم را زایل نمی کند و اقدام مرتکب را موجه نمی سازد؛ با این حال در مواردی استثنائی رضای مجنی علیه یا به دلیل از بین بردن یکی از عناصر سازنده جرم مستقیما وصف مجرمانه عم...

چکیده در جهان‌بینی اسلام انسان آزاد و مختار آفریده شده است. در عین حال حکم شدید ارتداد این شبهه را ایجاد کرده که اسلام طرف‌دار تحمیل عقیده است و جلوی آزادی آن را گرفته است. این تحقیق در پی آن است که اثبات کند این حکم یک حکم سیاسی است و صرفًا برای برخورد با دشمنان اسلام است که در ستیز با اسلامند و از حقوق اجتماعی مسلمانان دفاع می‌کند و هیچ‌گاه عقیده‌ای را تحمیل نکرده است. و به این مطالب پرداخته...

  زین الدین اسلام پناه*     با توجه به این‌که فیلسوفان و متکلمان اسلامی واجب‌الوجود را خیر محض می‌شناسند و به خیر بودن نظام آفرینش اعتقاد راسخ دارند، این سؤال مطرح است که چرا خداوند بندگان خود را از عذاب بیم داده است و چرا گنهکاران را در آخرت، کیفر می‌دهد. آیا تخویف و کیفر با خیر بودن نظام هستی و خیّر بودن آفریدگار سازگار است؟ از آن‌جا که سؤا...

فایده­گرایی در خوانش بنتامی، یکی از مهم­ترین و ژرف­ترین نظریه­هایی است که حوزه تأثیر آن بر اخلاق و حقوق آشکارا مشهود است. فایده­گرایی هرچند تفسیرهای گوناگونی دارد، اما در قرائت بنتامی صرفاً یک تفکر محض و به تعبیری مُبل­نشینانه نیست و به دلیل ماهیت تجربی­اش افزون بر ساحت اخلاق، نظام قانون­گذاری را تحت سلطه و سیطره خود قرار داده است. این نظریه، آن­سان که از نامش پیداست، فایده را اصل اولیه می­داند و...