معقولات ثانیۀ فلسفی همان مفاهیم عامّۀ فلسفی مانند وجود، عدم، علّت، معلول و عرض هستند که حیات فلسفۀ اسلامی وابسته به وجود آنهاست. علامه‌طباطبایی کوشیده است نظریه‌ای جامع دربارۀ نحوۀ انتزاع معقولات ثانیۀ فلسفی پیشنهاد کند. او معتقد است معقولات ثانیۀ فلسفی ابتدا به‌صورت مفاهیمی ربطی (حرفی) ادراک می‌شوند و پس از آن، مفاهیم اسمی از این مفاهیم انتزاع می‌شوند و تعمیم می‌یابند. در این مقاله، کوشش شده است...

این مقاله رشد وگسترش واژه های اشقاقی و وند های موجود د.آ ن ها را درکودکان دو زبانه برسی میکند. صاحب نظران معتقدند اگر رده ز بانی زبان اولی و دوم به هم نزدیک باشد،سرعت یادگیری زبان دوم بیشتر و بیشتراست. ازآ نجا که زبان فارسی زبانی پیوندی با رنگ ضعیفی از ترکیبی« زبان ترکی زبانی پیوندی وزبان عربی زبان تصریفی است، انتظار میرود دانش اموزا ن ترک زبان به علت شباهت رده شناختی زبانشان به زبان فارسی با ب...

جامعه جهانی، نظاره­گر ارتکاب اعمال متخلفانه‌ای است که بیش از یک دولت، به‌نحوی در آن نقش دارند. دو طرح 2001 و 2011 کمیسیون حقوق بین­الملل در خصوص مسئولیت بین­المللی، در کنار مسئولیت مستقل به مسئولیت در ارتباط با عمل دیگری که از آن به  مسئولیت اشتقاقی یاد شده پرداخته است. کمک یا مساعدت، هدایت و کنترل، اجبار و شانه خالی کردن از تعهد بین‏المللی، چهار حالت حصری داخل در ‌این قسم از مسئولیت هستند. با ...

یکی از وجوه شیوایی و بلاغت زبان عطایی رازی در منظومه‌ی برزونامه عنصر موسیقی حماسی است. بیشتر توجه پژوهشگران به موضوع حماسی برزونامه است و غالباً پرداختن به موسیقی حماسی این اثر بر سبیل اشارت بوده است. یکی از تکنیک‌های عطایی در انعطاف‌بخشی به صورت سخن و تجسم فضای مهیج حماسی، به کارگیری موسیقی فاخر حماسی در عرصه‌ی کلام است. شیوه‌های موسیقی‌پردازی در شعر او تحرک و پویایی را سبب شده است؛ هم‎چنین موج...

  مولوی یکی از قلّه‌های ادب پارسی است که در کنارمعناگرایی،گاه گاه جلوه‌های زبانی در شعرش جلوه‌گر می‌شود.  این شاعر توانمند، جهت زیبا و شیوا ساختن صورت سخنش، شگردهای متنوّعی به کار می‌بندد. یکی از تکنیک‌های مولوی در انعطاف بخشی به صورت کلام، ابداع ترکیب‌های نو و اشتقاقی در مکان قافیه است. اندیشمندان و محققان مثنوی بیشتر به وجوه معنایی شعر مولوی پرداخته‌اند. در مورد نقش ترکیبات اشتقاقی در آفرینش قا...

آب و نیتروژن مهم‌ترین عوامل محدود کنندۀ تولید محصولات کشاورزی در نواحی خشک و نیمه‌خشک هستند. بنابراین تعیین مقدار جذب آب بوسیله گیاه تحت شرایط تنش توأم آب و کمبود نیتروژن می‌تواند در مدیریت آب در مزرعه به‌ویژه صرفه‌جویی در مصرف آب و کود با هدف حداکثر عملکرد محصول و نهایتاً حداکثر سود اقتصادی نقش کلیدی ایفا نماید. هدف از انجام این پژوهش، ارائه برخی مدل‌های اشتقاقی جذب آب در شرایط تنش توأم کمبود آ...

از جمله مراتب قوای نظری نفس، بنابر تقریر ابن سینا، قوه ای است که استعداد کسب معقولات را دارد و عقل هیولانی نامیده می شود و با «مشکاۀ» در آیۀ نور مطابقت می کند؛ در مسیری که نفس به یک قوۀ خاص استکمال می یابد و به کمال خاصی می رسد، که همانا حصول شهودی و حضوریِ معقولات بالفعل در ذهن است و مصداق «نورٌ علی نور» در آیه است؛ از این کمال و قوه به ترتیب به عقل مستفاد و عقل بالفعل یاد می شود. سرانجام، عقل ف...

ساختواژه (صرف) شامل دو لایه تصریفی و اشتقاقی است. در صرف تصریفی انواع مقولات دستوری مورد مطالعه قرارمی گیرد و در صرف اشتقاقی (واژه سازی) به ساخت خود کلمه توجه می شود. در زبان های ایرانی ، از جمله در فارسی میانه زرتشتی ، واژه از نظر ساخت اشتقاقی بر چهار نوع است : بسیط (ساده) ، مشتق، مرکب و عبارت. هر یک از این انواع خود دارای گونه های مختلف است که به روش های مختلف ساخته می شود، به ویژه واژه های م...

یکی از دغدغه‌های فیلسوفان در مباحث علم‌النفس فلسفی سعادت انسان است. فارابی در آثار خود مباحث گوناگون فلسفی را با محوریت سعادت انسان مطرح کرده است. از نظر فارابی، نفس ناطقه انسان با ادراک معقولات به مرتبه عقل بالفعل و سپس عقل مستفاد می‌رسد و از این طریق موجودی مجرد می‌شود که بدون بدن مادی نیز می‌تواند باقی و زنده بماند. سعادت انسان همین مجرد شدن از ماده و پیوستن به معقولات (عقول مجرد)‌ است. از آ...

این مقاله رشد وگسترش واژه های اشقاقی و وند های موجود د.آ ن ها را درکودکان دو زبانه برسی میکند. صاحب نظران معتقدند اگر رده ز بانی زبان اولی و دوم به هم نزدیک باشد،سرعت یادگیری زبان دوم بیشتر و بیشتراست. ازآ نجا که زبان فارسی زبانی پیوندی با رنگ ضعیفی از ترکیبی« زبان ترکی زبانی پیوندی وزبان عربی زبان تصریفی است، انتظار میرود دانش اموزا ن ترک زبان به علت شباهت رده شناختی زبانشان به زبان فارسی با ب...