هدف پژوهش حاضر طرح طبقه‌بندی‌های‌ اندیشه‌های سیاسی جهان اسلام براساس میزان سهم و جایگاه «دین» در «دولت مدرن» به عنوان مبدأیی برای تقسیم‌بندی اندیشه‌های جدید در جهان اسلام، و با تکیه بر سه شاخص نسبت شریعت و قانون در دولت، اعتبارسنجی معرفت سیاسی و میراث‌گرایی است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که «دین حداقلی‌انگاران» نقشی اقلی را برای دین و سنت‌های دینی در عرصه دولت قائلند...

در این پژوهش کوشش به عمل آمده تا امکان و ضرورت نقش دین در تعلیم و تربیت را مدلل کرده و جنبه هایی از حدود نقش آفرینی دین در عرصه تعلیم و تربیت کشف گردد. پژوهشگر به دنبال پاسخ دادن به سوالات زیر بوده است: 1) چه نسبتی بین دین و تعلیم و تربیت وجود دارد؟ 2) حدود نقش آفرینی دین در حوزه تعلیم و تربیت با تمرکز بر مبانی، اهداف و اصول، چگونه است؟ 3) با توجه به دیدگاه اسلامی، چه نقدی می توان بر دیدگاه مخا...

مسئله اصلی این نوشتار بیانِ بایسته‌ها در چگونگی تولید یک نظریه در حوزۀ قلمرو دین می‌باشد. روش این مقاله نیز اسنادی ـ تحلیلی و براساس بررسی روشی نظریات مختلف در این حوزه می‌باشد. با بررسی صورت گرفته، مشخص می‌شود که در تولید و تبیین نظریات مختلف در حوزه قلمرو دین می‌بایست دو ساحت دین‌پژوهی مد نظر قرار گیرد؛ ابتدا می‌بایست براساس ارائه یک چارچوب استاندارد، بستر نظری اطلاق دین تبیین گردیده و در آن چ...

در این مقاله، با رویکردی توصیفی - تحلیلی، به بررسی نسبت دین با معنای زندگی و آلام وجودی از نگاه ویلیام جیمز پرداخته‌ایم. از این‌رو، مقاله از دو بخش تشکیل شده است: بخش نخست را به توصیف نگرش جیمز به دین و نسبت آن با معنای زندگی و آلام وجودی اختصاص داده‌ایم و در بخش دوم کوشید‌ه‌ایم تا آرای جیمز دربارۀ دین و نسبت آن با معنای زندگی و آلام وجودی را تحلیل و نقد کنیم. از نگاه جیمز، گوهر دین، در واقع، ت...

موضوع مورد بررسی در این تحقیق؛ جایگاه و هندسه ی معرفتی مسائل فلسفه ی دین در نگرش استاد مطهری و غرب معاصر به ویژه پل ادواردز است، روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است. فلسفه ی دین در زمره ی فلسفه های مضاف به امور است. فیلسوف دین با تعلق به مکتب فلسفی خاص به تفلسف درباره ی مفاهیم، مدعیات و اعمال دینی می پردازد، هرچند غالب مسائل فلسفه ی دین، ناظر به ابعاد معرفتی و باورهای سنن دینی می باشد. از سوی دیگر، ف...

در متون دینی ایران باستان و به ویژه در ادبیات زرتشتی، دیار سیستان اهمیت شایانی یافته و بارها از این منطقه و مکان‌های اساطیری، تاریخی، جغرافیایی و یا افراد مرتبط با آن سخن به میان رفته است. با عنایت به اهمیت این موضوع و نبود پژوهشی جامع در این باره، در مقالة حاضر با روشی توصیفی ـ تحلیلی، رد پاهای دینی و اساطیری سرزمین سیستان در دین زرتشتی بررسی می‌شود. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می‌دهد ...

یکی از پیشرفت‌های جامعه‌شناسی دین فرارَوی از الگوهای صلب و تک‌بعدی «دین‌داری» به‌سمت الگوهای پیچیده‌تر دین‌داری یا «دین‌داری‌ها» است. فاقدقدرمشترک‌بودن افرادی با الگوهای دین‌داری متفاوت، امکان مقایسة تطبیقی و اندازه‌گیری در مقیاسی واحد را سلب می‌کند. چنین وضعیتی ضرورت گونه‌شناسیِ نسبت‌های مختلف افراد با مقولة دین را توجیه می‌کند. این پژوهش درصدد گونه‌شناسی ایستارهای معرفتی دانشجویان نسبت به دین ا...

یکی از موجبات ارتداد که احکام ویژه‌ای در نظام کیفری اسلام بر آن مترتب می‌شود انکار یکی از ضروریات دین است. سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا در انکار ضروری دین ـ که موجب ارتداد است ـ علم و آگاهی شخص انکارکننده هم نقش دارد یا اینکه انکار ضروری دین به هر صورتی که باشد موجب ارتداد می‌شود؟ در مقاله حاضر به روش توصیفی ـ تحلیلی به نقش علم در انکار ضروری دین پرداخته‌ایم و نتایج حاصل از آن در مجموع ب...