فیلسوفان و منطقیان مسلمان از سه قسم استدلال قیاس، استقرا و تمثیل، قیاس را یقین آور می دانند. استقرا را نیز با پیوندزدن به قاعده الاتفاقی یقین آور می دانند. اما تمثیل را یقین آور نمی دانند، هرچند امروزه همین تمثیل غیریقینی در فلسفه علم نقش به سزایی ایفا می کند. این سه قسم استدلال در این مقاله با یکدیگر مقایسه شده و به نقاط قوت و احیانا ضعف هرکدام اشارت رفته است

انسان وقتی پیامی از منبعی دریافت می کند، برای پذیرش آن باید پیام را ارزیابی کند. او برای ارزیابی پیام، اصولی را به کار می گیرد. این اصول در علم ارتباطات با نام «اصول تجزیه و تحلیل پیام» مطرح است. قرآن، مجموعه ای از پیام های الهی برای انسان است. این پیام ها، قابلیت ارزیابی دارد. برای ارزیابی آن ها، از گذشته، اصولی با نام «مقدمات تفسیر» به وجود آمده و به کار رفته است. این اصول ابزاری است که در خد...

انسان وقتی پیامی از منبعی دریافت می‌کند، برای پذیرش آن باید پیام را ارزیابی کند. او برای ارزیابی پیام، اصولی را به کار می‌گیرد. این اصول در علم ارتباطات با نام «اصول تجزیه و تحلیل پیام» مطرح است. قرآن، مجموعه‌ای از پیام‌های الهی برای انسان است. این پیام‌ها، قابلیت ارزیابی دارد. برای ارزیابی آن‌ها، از گذشته، اصولی با نام «مقدمات تفسیر» به وجود آمده و به کار رفته است. این اصول ابزاری است که در خد...

یقین، که از آن به قطعِ در باور تعبیر می شود و از بالاترین عیار آگاهی بهره مند است و جایی برای هیچ گونه احتمال رقیب باقی نمی گذارد، همواره در کانون دغدغه های تاریخ پژوهان بوده است.یکی از مسئله های مهم پیش روی تاریخ پژوهان در حوزه ی معرفت تاریخی، امکان یا عدم امکان شناخت یقینی معرفت تاریخی است؛ به گونه ای که این پرسش همچنان در پی پاسخ های شایسته ی خود است. این مقاله می کوشد با تکیه بر روش توصیفی ...

نوشتار حاضر ضمن نقد، ارزیابی و تحلیل مفهومی نظریات معطوف به انتخابات و رفتار انتخاباتی در پاسخ به این سوال که در جمهوری اسلامی رفتار انتخاباتی شهروندان با کدامیک از سه دسته الگوی نظری جامعه شناسی، اقتصاد سیاسی و روانشناسی سیاسی قابل تبیین است بر این فرضیه تاکید دارد که رفتار انتخاباتی پدیده ای زمان پرورده، زمینه پرورده و مکان پرورده است. بدین خاطر نمی توان به فرا نظریه ای جهان شمول دست یافت که ...

یقین علم ثابت و جزمی است که شک پذیر نمی باشد و مایه آرامش و قرار نفس آدمی می گردد.یقین دارای سه مرتبه «علم الیقین»،«عین الیقین»،و«حق الیقین» می باشد. ازجمله اساسی ترین مراحل رشد در هر زمینه ای ،مرحله شناخت و معرفت آن زمینه و سپس شناسایی عوامل و موانع آن امر است؛ یقین نیزازاین قاعده و اصل کلی مستثنی نیست .ازاین رو اولین گام درکسب یقین، شناخت یقین و عوامل و موانع آن است. ثمره ی این جستار تبیین...

معضل استقرا از مهم‌ترین و دشوارترین مسائل فلسفی است که با حل آن بسیاری از معضلات فلسفی حل می‌شوند و استنتاج‌های علمی توجیه‌پذیر می‌شوند. برتراند راسل، یکی از فیلسوفان بزرگ تحلیلی قرن بیستم، تلاش کرده است معضل استقرا را حل کند. از نظر راسل معضل استقرا پرسش از چگونگی توجیه احکام کلی، قوانین علّی، و معرفت غیر مستقیم است. او توسل به اصل یک‌نواختی طبیعت را برای حل این معضل کافی نمی‌داند؛ از نظر او چ...

رهبران بهداشتی در سرتاسر جهان و از جمله در کشور ما، با وظیفه خطیر و دلهره آور مدیریت کیفیت خدمات بهداشتی برای بیماران مبتلا به دیابت مواجه هستند. در همین راستا انجام مطالعاتی برای کمک به شناخت ابعاد مختلف پدیده مدیریت دیابت و مبتنی بر آن طراحی مدل ها و راهبردهایی برای کمک به مدیران در ارتقاء کمیت و کیفیت خدمات ضروری به نظر می رسد. هدف از مطالعه حاضر، تبیین فرایند مدیریت دیابت و ارائه الگویی کار...

فارابی در طراحی مدینه فاضله جایگاه ویژه ای را به هنرمندان اختصاص داده است. هنرمند پس از طبقه حکام و فرمانروایان الهی و در کنار خطیبان و پیشوایان مذهبی جای گرفته است. برای تبیین این جایگاه می توان چنین استدلال نمود که: -1 از نظر فارابی عامه مردم قدرت ذهنی کافی برای درک حقایق عقلی ندارند یا از انس و آشنایی کافی با امور عقلی و سعادت های عقلانی برخوردار نیستند. -2 در عین حال بالاترین سعادت و خوشبخت...

یقین و یقینیات در منطق و فلسفه اسلامی عنوان و موضوع این نوشته است. پژوهش حاضر در محور ماهیت یقین منقطقی که خود از مبانی، بلکه مهم ترین مبنای استدلال، حجت و برهان است و هم چنین در بردارنده بحث از انواع و اقسام یقین، تعداد یقینیات و بدیهیات، نقل آراء صاحب نظران و نخبگان در این مورد و بالاخره تبیین نظریه مختار و مورد قبول، سامان دهی شده و مورد تحقیق و ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور مطالب...