با توجه به پویایی‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دنیای معاصر، بازگشت مهاجران و پناهندگان در سال‌های اخیر اهمیتی فزاینده یافته است. با این حال، علیرغم بازگشت‌های جمعی بزرگی که رخ داده است، پایداری این بازگشت‌ها هیچ‌گاه از پیش تضمین شده نیست. این مقاله به بررسی پایداری بازگشتِ پناهندگان افغانستانی به کشورشان از ایران و اثر عوامل جمعیتی، زمینه‌ای و ساختاری بر تصمیم آنها به ماندن در افغانستان یا مهاجر...

گویش ولاتی (ولایتی)، در گذشته، در کل منطقۀ ورنوس‌فادران شهرستان خمینی‌شهر، واقع در استان اصفهان، تکلم ‌می‌شده ‌است؛ ولی متأسفانه، همچون بسیاری از گویش‌ها، بر اثر عوامل مختلف، تا حد قابل‌توجهی رو به ‌زوال و فراموشی نهاده و امروزه، تنها به باولگان، یکی از پنج منطقة ورنوس‌فادران، محدود است. در تحقیق اسماعیلی (1379)، به دسته‌بندی درونی گویش‌های ایران مرکزی و گروه‌بندی مشترک گویش ولاتی با گویش کلیمی...

گویش دالینی یکی از گویش­ های جنوب غربی ایران است که امروزه گویش رایج مردم روستای دالین است. این روستا در استان فارس، حد فاصل شیراز و اردکان قرار­دارد.گویش دالینی زیر­شاخۀ گویش اردکانی از گویش‌های شاخهٔ ایرانی نو غربی است. این مقاله به بررسی ساختار فعل در گویش دالینی می­ پردازد. مواد زبانی این تحقیق در تابستان 1391 از میان مردم این روستا و بخصوص خاندان رئیسی و اسدی دالینی جمع‌آوری شده ­است. در ای...

قوم لک یکی از اقوام اصیل ایرانی است. بیشتر محققان، گویش لکی را یکی از گویش­های کهن و شاخص زبان کُردی به شمار آورده­اند؛ برخی از پژوهشگران لُر زبان نیز، این گویش را از جمله گویش­های لُری و برخی دیگر آن را زبانی مستقل پنداشته­اند. نگارندگان در این پژوهش می­کوشند ابتدا با توجّه به خصوصیات زبانی، موقعیت جغرافیایی و فرهنگی قوم لک، این مسأله را که گویش لکی در شمار گویش­های کُردی یا لُری است، روشن کنند؛  سپ...

مطالب ارائه شده، تلاشی است در جهت شناسایی نقوش هندسی نگاره های مکتب هرات و نیز نقوش هندسی به کار رفته در برخی از آثار نقاشان معاصرایران. به گفته بسیاری از هنرشناسان، از مهم ترین ویژگی های نگاره های مکتب هرات، کاربرد الگوهای هندسی در اغلب نگاره ها است. در واقع مکتب هرات جدا از رنگ بندی و ترکیب بندی با الگوهای بی نظیرش شهرت جهانی یافته است. و همچنان طرح ها و الگوهای هندسی نگاره های مکتب هرات دست ...

گویش اردکان یزد یکی از گویش های فارسی استان یزد است که وجود تعداد زیادی از افعال مرکب در این گویش، توجه هر زبانشناسی را به خود جلب می کند. هدف از مقالۀ حاضر بررسی ساختاری انواع فعل مرکب در این گویش است. این مقاله می کوشد تا به این سؤالات پاسخ دهد: آیا افعال مرکب در این گویش را می توان بر اساس دسته بندی فعل مرکب دبیرمقدم (1374) توجیه کرد؟ در ساخت فعل مرکب در این گویش، چه نوع ترکیب هایی بیشتر دید...

گویش خزلی یکی از گویش‌های کردی جنوبی است که گسترۀ آن بخش‌هایی از استان‌های ایلام، کرمانشاه و همدان می‌باشد. بدیهی است شرایط اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی متفاوتی که گویشوران خزلی با آن در ارتباط هستند، باعث می‌شود که در این گویش،‌ لهجه‌های متعددی به وجود آید و این خود باعث تمایز ساختار زبانی این گویش می‌شود؛ بنابراین، بررسی ساختار و نظام صرف فعل در این گویش، جهت شناخت هر چه بهتر و بیشتر آن، ارزشمند ...

هرات در عصر تیموریان، به ویژه در دو مقطع طولانی زمامداری شاهرخ و حسین بایقرا، از رونق قابل توجهی در عرصۀ فرهنگ و هنر برخوردار بود. حیات فرهنگی هرات در دورۀ طولانی حکومت شاهرخ، تحت­تأثیر عوامل و مؤلفه­های مختلفی قرار داشت که در این مقاله با دسته­بندی آنها به چهار مؤلفۀ شریعت­گرایی، گسترش زبان فارسی، ایران محوری و تصوف، به تحلیل و بررسی هر یک از این عوامل و ویژگی ها و حامیان آنها، به ویژه شخص شاه...