امر سیاسی در درون یک گفتمان، براساس دوگانه­ی ضدیت و همدلی و یا رابطه­ی متضاد و خصمانه با گفتمان­های "دگر" شکل می­گیرد. گفتمان­ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می­دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع­های سیاسی در یک جامعه معنا می­بخشند. زوال حکومت پهلوی و در نهایت برچیده شدن آن، نتیجه­ی منازعه با گفتمان­هائی بود که در راس آن گفتمان اسلام سیاسی قرار داش...

تعریف «دیگری» برای بازشناسی «خود»، ضرورتی انکارناپذیر جهت بازسازی و باز‌شناسی هر «هویتی» است؛ در این میان اندیشه‌های امام خمینی(ره) به‌مثابه یک چارچوب هویت‌ساز برای هر فرد مسلمان، توجهی ویژه به فرایند ساخت دیگری یا «غیریت‌سازی» داشته است. تحقیق پیش‌رو درصدد بازشناسی این فرایند در گفتمان سیاسی امام خمینی(ره) برآمده و غیریت‌های تعریف‌شده در اندیشه ایشان را که مبتنی بر اصل اسلامی توحید بود...

در این مقاله، پس از فهم جایگاه عناصر درون‌گفتمانی اندیشه حضرت امام، تلاش می‌شود تا عناصر درون‌گفتمانی هویت اسلامی ـ شیعی در متن فرایند انقلاب اسلامی درک شود و دریابیم که رهبر و معمار کبیر این انقلاب چگونه توانست با بهره‌گیری از نص شریعت اسلامی و وقایع مندرج در متن زندگی سیاسی ـ اجتماعی، نوعی تحرک و بسیج سیاسی را در راستای آرمان‌های هویتی خود ایجاد کند. در ادامه، برخی از این مفاهیم را که به عنوا...

جوامع مسلمان به دلیل حاکمیت ساختارهای ضعیف و فاسد اقتصادی و سیاسی و همچنین سیطره قدرت‌های خارجی، همواره مستعد الهام‌پذیری از انقلاب اسلامی ایران بوده‌اند؛ زیرا انقلاب اسلامی به مثابه گفتمانی هویتی تلقی می‌شود که با مناطق هم‌کیش و آیین خود نسبت مستقیم می‌یابد. مهم‌ترین سنجه‌های این نسبت را می‌توان در قالب دال مرکزی (هم‌نشینی دیانت و سیاست) و دال‌های شناور (استکبارستیزی، ظلم‌ستیزی، عدالت‌خواهی، آ...

چکیده این پژوهش بر آن است تا با بهره گیری از روش تحلیل انتقادی گفتمان، انعکاس مسائل مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... را در شعر اخوان کشف کرده و به بازنمود رابطه ی متقابل شعر و جامعه بپردازد و از این رهگذر گفتمان های موجود در شعر او را تبیین نماید. تحلیل انتقادی گفتمان، نوعی مطالعه ی میان رشته ای است و به عنوان روشی نسبتاً جدید در نقد ادبی، در پی تجزیه و تحلیل متن، خوانشی دقیق و عمیق از آن ارائ...

رسانه‌ها بر اساس نظریه کارکردگرایی بخشی از محیط بیرونی هستند که نقش موثری در بر ساختن هویت و دگرگونی آن یا به عبارتی در هویت‌سوزی / هویت‌سازی دارند. پیدایش دگرگونی‌های اجتماعی و تغییر ارزش-های اجتماعی از مواردی است که در نتیجه‌ی کارکرد رسانه ‌ صورت تحقق به خود می‌گیرند. رسانه‌ها حوزه‌های عمومی و خصوصی مختلف مردم را به یکدیگر پیوند داده و به دنبال فرایند معنا‌سازی و انتقال آن به مخاطبان و هویت‌س...

هدف اصلی این نوشتار، ارائه تحلیلی اخوانی‏گرایانه از سیاست خارجی دولت قطر در قبال انقلاب‏های عربی سال 2011م است. کنش‌گری قطر با اقتباس از گفتمان اسلام سیاسی اخوانی، ترکیبی از کنش‌های عمل‌گرا و اخوانی‏گرا را در سیاست خارجی این امیرنشین در جریان خیزش‏های مردمی جهان عرب، به تصویر می‏کشد. بدین ترتیب، نوشتار حاضر، نخست سیمایی کلی از سیاست خارجی قطر، بر مبنای اخوانی‏گرایی و ارائه هویتی نو ترسیم و سپس،...

. مقدمه: دین و دینداری تاثیر مهمی بر جنبه های جسمانی و روانی انسان دارد، یکی از جنبه های مهمی که ارتباط قابل توجهی با دینداری دارد هویتی است که افراد در دوره نوجوانی و جوانی کسب می کنند. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین میزان دینداری در بخشی از جامعه دانشجویان و بررسی ارتباط میان ابعاد مختلف دینداری با سبک های هویتی جوانان است. روش: نمونه پژوهش حاضر از 436 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور تهران ک...

استادیار دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس بی شک‘ تحقق گفتمان تبلیغاتی به چگونگی به کار گیری راهکارهایی که شیوه های بیان و نقل و متفاوتی را در بر می گیرند‘ بستگی دارد. از میان این راهکارها می توان به راهکار روایی‘ گفتمانی ‘ بلاغتی و توصیفی اشاره نمود. در این تحقیق‘ گفتمان زیمنس که مارا با تبلیغ نوعی تلفن همراه مواجه می سازد نمونه ای است که می توان از طریق آن به فرایند تعامل بین ک...

باستان‏ گرایی به‏عنوان رویدادی آرام و پیش‌رونده در جامعه ایران دلالت‌های فرهنگی، سیاسی، تاریخی و امنیتی دارد. این مقاله در پی پاسخ‌ به این پرسش است که این رویداد چه تأثیری بر امنیت فرهنگی- سیاسی جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت؟ استدلال نویسندگان این است که گفتمان باستان‌خواهی آریاگرا متفاوت از ملی‏گرایی شهروندمحور است و می‌تواند به آشوبناکی ساخت فرهنگی– سیاسی بینجامد؛ زیرا گفتمان باستان‌گرایی «ک...