در نوشته‌های فارسی میانه زردشتی یا پهلوی، چند واژه دربارة خانواده محل بحث و جدل است. در مقالة زیر، طرحی برای بررسی آنها و ارتباط این واژه‌ها با یکدیگر و با ساحت خانوادة ساسانی می‌آید.

ظهور امام خمینی (ره) و اقداماتی که ایشان در تحولات سیاسی ایران و جهان با شکل گیری انقلاب اسلامی به نتیجه رسید یکی از موضوعات مهم و قابل اعتنا در نزد نویسندگان و پژوهشگران تاریخ معاصر به شمار می آید . دیدگاه های امام خمینی (ره) در مورد رژیم پهلوی که آن حکومت را به عنوان حکومتی طاغوتی قلمداد می نمود فصل نوینی را در مورد حکومتداری در ادبیات سیاسی واجتماعی وارد نمود . روش پژوهش در این پایان نامه ب...

در مواجهه با شکاف های تاریخی میان اندیشه ی ایرانشهری و واقعیت موجود جامعه ی ایرانی از یک سو و سربرافراشتن اندیشه ی ذهنی گرای فلسفی چپ در اروپا در دوره ی سوم روشنفکری، کسانی در دوره ی پهلوی دوم به ظهور رسیدند که همزمان با دنیای غرب، مخالفت های جدید با مدرنیته را در ایران ساماندهی کردند. این روشنفکران بر خلاف اسلاف خود در مقابل با مدرنیته قرار گرفتند و مواجهه با دولت پهلوی از رهگذر مخالفت با مدرن...

حاکمان استفاده از نهادهای ناظر و کنترل کننده را با هدف شناسایی مسائل مختلف قلمرو حکومتی خود، امری لازم می دانستند و همواره به آن توجه می کردند. بازرسی شاهنشاهی، یکی از مجموعه سازمان های اطّلاعاتی عصر پهلوی دوم بود. این مرکز در سال 1337ش/1958م، بنابه فرمان محمدرضاشاه تأسیس و مجدداً در اواخر دهه 1340ش، بعد از وقفه ای کوتاه، احیا شد. انگیزه ها و اهداف شاه از احیای این سازمان در واقع تلاش برای حذف مخ...

ساختار قشربندی جامعه شهری ایران در طی دهه 1340 تا 1370 در نتیجه تحولات سیاسی،اقتصادی و اجتماعی دستخوش دگرگونی شده است. لذا هدف در این تحقیق بررسی سیر تطور قشربندی جامعه شهری ایران از دوره دوم پهلوی تا دهه دوم جمهوری اسلامی با استفاده از رهیافت وبری می باشد. بر اساس این رهیافت، ساختار قشربندی اجتماعی جامعه شهری را در3 بعد بهره مندی از ابزارهای فعالیت اقتصادی ، داشتن مهارت و صلاحیت و استفاده از ف...

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و...

پژوهش حاضر باهدف شناخت عملکرد مجلس شورای ملی در سقوط سلسله قاجار وبرپایی رژیم پهلوی انجام شده است و نیزچگونگی انتقال قدرت را درایران ارزیابی کرده است وهمچنین تاثیر عملکرد سیاسی مجلس شورا را در معادلات سیاسی بررسی کرده است وبا در نظر گرفتن نقش فراکسیونهای داخل مجلس درسقوط سلسله قاجاریه واستقرار پهلوی صورت گرفته است.که برای این منظور از اسناد ومنابع کتابخانه ای بهره بردیم .انقلاب مشروطه به دلیل ن...

وقوع انقلاب اسلامی نظریات مسلط جامعه شناسی سیاسی در حوزه مطالعات انقلاب و رابطه دولت و جامعه را به طور نسبی تحت تاثیر خود قرار داد. مهم ترین سوال ها پیرامون این حادثه سیاسی در تاریخ معاصر ایران مربوط به «چرایی و چگونگی» وقوع آن است. هدف اصلی در این مقاله پاسخ به «چرایی» ساختاری فروپاشی رژیم پهلوی دوم است. در پاسخ به این «چرایی» به سه علت/ فرضیه ساختاری و مکانیسم‏های علّی آن اشاره خواهد شد که نشا...

چکیده بازاریان و اصناف به دلیل حضور پر رنگشان در صحنه های حساس تاریخ معاصر ایران یکی از نیروهای اجتماعی فعال محسوب می شوند که در تحولات دوران انقلاب اسلامی نیز جایگاه ویژه ای دارند. آنان به دلیل آنچه تعارض میان سنت و مدرنیته نامیده می شود و تبلور خود را قالب طبقات اجتماعی نوین (کارگران صنعتی و طبقه متوسط جدید ) و قشرهای مرتبط با بازار و کسب و کار سنتی به نمایش می گذارد در محیط استبدادی و در عی...

هدف: هدف این پژوهش، بررسی پیامد گسترش فعالیت احزاب ملی در سطح محلی در مازندرانِ عصر پهلوی دوم است. مقاله حاضر، ابعاد مختلف رشد فعالیت احزاب در مازندرانِ عصر پهلوی دوم با تأکید بر این مسئله است که احزاب محلی فعال در مازندران در این دوره، غالباً از چه گرایشی برخوردار بودند؟ روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی، مصاحبه و منابع کتابخانه‌ای گردآوری‌شده است. نتایج و یافته‌ها: ...