احمد فواد نجم، شاعر معاصر مصری، یکی از چهره های برجسته ی شعر پایداری است که همواره در شعرش، دردهای جامعه ی عربی، بویژه دردهای مردم مصر، را با زبان عامیانه بازگو نموده است. این شاعر مبارز و انقلابی به خاطر شعر پایداریش بارها به زندان افتاد، اما هرگزاز عقاید انقلابی و ادب پایداری دست نکشید. در این پژوهش، تلاش شده است تا جلوه های ادب پایداری در شعر این شاعر بزرگ از نظر شکلی و محتوایی بررسی شود. ی...

آیندة هر ادبیاتی، از گذشته و معاصر آن جدا نیست؛ زیرا در بیشتر موارد، ادبیات هر ملّتی به گذشته‌ای نظر دارد که اساس پیشرفت و فلسفة وجودی حال خود را بر آن بنا می‌نهد. سخن از دورنمای شعر معاصر عربی و یا اینکه به گذشتة خویش تکیه خواهد کرد، به معنای ایستایی در اندیشه نیست و یا تعیین مرزهای مشخّص مبنی بر اینکه «این است» و «جز این نیست»؛ چرا که ادبیات هر نسلی به دستاوردهای فکری و ادبی گذشتگان نظر دارد، د...

نماد یا سمبل از دیرباز در ادبیات عربی مطرح بوده است حتی برخی از سروده های امریء القیس و زُهیر نمادین محسوب می شوند، ولی نمادگرایی به عنوان یک مکتب در ادبیات معاصر عربی و پس از پیدایش  مکتب سمبولیسم در فرانسه هویدا شد. شاعران و نویسندگان بسیاری از این مکتب استقبال کردند و نوشته ها و سروده هایشان را از نمادهای مختلف آکندند. موارد گوناگون این نمادگرایی در آثار نویسندگان و شاعران تا حدی است که می تو...

چکیده: استفاده از اسطوره در شعر معاصر عربی رواج یافته و در زمینه نقد ادبی نیز اهمیت فراوانی کسب نموده است. بدون شک نویسندگان غربی پیش از ناقدان و شاعران عرب به استفاده از اسطوره روی آورده اند و پس از آن در شعر بسیاری از شاعران معاصر عرب پدیده ای شایع گشته و نقش بسیاری در نتیجه های شعری آنها یافته است، از مهم ترین شاعران عرب که اسطوره عنصری اساسی و موثر در شعر آنها گردید بدرشاکر السیابو خلیل حا...

چکیده : یکی از مهم ترین مباحثی که توجّه بزرگان ادب معاصر عرب را به خود جلب نموده است ، موضوع « غربت در شعر معاصر عرب » است . یافته های ما در این زمینه متوجّه « غربت » و ماهیت آن در شعر معاصر است . از نتایج این تحقیق آن است که غربت موضوعی دیرینه است و از آن هنگام که انسان پا به عرصه وجود گذاشت با این موجود زمینی همگام و همراه شد و در نهاد او ریشه دواند که نه تنها در بعد مکانی بلکه متناسب با سیر...

گسترش اندیشه ضد استعماری در ادبیات معاصر عربی، از زمانی آغاز شد که نخبگان عرب، مردم را از اهداف شوم استعمار، آگاه و آنان را به پایداری در برابر اشغالگران دعوت کردند. از سوی دیگر فشار، سخت گیری و ستمی که دولت های استعمارگر بر ملت عرب روا می داشتند، زمینه را برای تقویت روح " پایداری سیاسی" در مردم آماده ساخت و در این راستا، شاعران نیز با نزدیک کردن زبان شعری خود به زبان و نیازهای جامعه، به سرودن ...

عنوان پایان نامه ای که در مقابل ما قرار دارد، (شکوه شعرای معاصر عرب) می باشد که نویسنده در آن به بیان شکوه ها و گله مندیهای شعرای معاصر عرب و تحلیل این شکوه ها پرداخته است . این پایان نامه در یک مقدمه و سه فصل تنظیم شده است . در مقدمه، مفصلا پیرامون شکوه از جهت مسابقه آن در شعر شاعران عرب بعنوان غرضی از اغراض شعری گفتگو شده و شواهدی در این رابطه نیز آورده شده است . بررسی شکوه از جهت لغوی و بحث ...

حکمت یکی از فنون شعری عربی محسوب می شود؛ بدین بیان که حکمت در نزد اعراب جاهلی نتیجه ی تجارب زندگی است که با ظهور اسلام بدان رونق بیشتری داده شد و در قصاید عصر جاهلی آن را در شعر زهیر و امثال آن و در صدر اسلام این فن از شعر از طریق قرآن کریم و سخنان پیامبر اکرم (ص) و امام علی(ع) گردآوری شده است. همچنین در شعر بسیاری از شعرای دیگر همچون متنبی و شریف رضی شاهد آن هستیم. هدف از حکمت هدفی انسانی مانن...

چکیده نزار قبانی، به عنوان یکی از بزرگترین ادبای معاصر، در قلمرو پهناور ادب عربی، جایگاه ویژه و ممتازی را به خود اختصاص داده است. وی به دلیل طبع روان خود، توانست شعر را از طبقه ی اشرافی خارج کرده و جنبه ی عامیانه بدان ببخشد. نزار شاعری است که در وهله ی نخست، زن را موضوع اصلی اشعارش قرار داده، اما با گذشت زمان، شعر او مراحل مختلفی را سپری کرده و مضامین جدیدی به خود گرفت. سیاست، وطن، رثا، هجو و...

در این پژوهش عوامل و زمینه های شکل گیری مکتب رمانتیسم در شعر معاصر فارسی و عربی بررسی می شود. پس از مقدمه و کلیات و معرفی تاریخچه ی واژه ی رمانتیسم به زمینه های شکل گیری آن همراه با نمایندگان رمانتیسم در سه کشور اروپایی انگلیس، آلمان و فرانسه پرداخته می شود. پس از مطالعه ی عوامل و زمینه های گوناگون در ایران و کشورهای عربی از هر کدام دو شاعر در فصل های جداگانه به عنوان آغازگران و نمایندگان مکتب ...