با وجود آنکه در سال های اخیر بسیاری از نسخه‌های خطی به واسطة پژوهشگران تصحیح و چاپ  کرده اند ولیکن کم نیست آثاری که هنوز در گوشه و کنار کتابخانه‌های مختلف دنیا در زاویه ی گمنامی به سر می‌برد. یکی ازاین نسخه‌های نفیس و منحصر به فرد، منظومه‌ای است در قالب مثنوی در شرح عشق و عاشقی به شیوه ی ده نامه سرایی که یکی از شیوه‌های معمول ادب فارسی به ویژه در قرن هشتم هجری است. یگانه نسخه‌ای که از این منظوم...

تصحیح نسخه های خطی از آن چنان اهمیتی برخوردار است که بخش اعظم پیشرفت علم به ویژه در حوزه ی ادبیات فارسی را باید مرهون زحمات مصححین نسخه های خطی دانست، و اگر مطالبی را که علما و دانشمندان به صورت گفتاری و نوشتاری ارائه می دهند به علوم ماضی متصل نباشد حائز ارزش چندانی نخواهد بود. آن چه که باعث اتصال علوم گذشته و حال می شوند نسخه های تصحیح شده می باشند.

هاشمیات، عنوان هشت چکامه ی عربی، با محتوای کلامی، سیاسی، اجتماعی و انقلابی، اثر شاعر اهل بیت (ع) کمیت زید اسدی می باشد. گستره ی اشتهار هاشمیات و تأثیرگذاری آن در حوزه های گوناگون علمی، ادبی و فرهنگی در خور توجه و تأمل است. استقبال ها، تضمین ها، تخمیس ها و اقتباس های فراوانی که در طول تاریخ فرهنگ و ادب اسلامی پیرامون آن انجام شده و نیز استشهادها و استنادهای بسیاری که در متون مهم ادبی و تفسیری و ...

پژوهش حاضر، تصحیح نسخه خطی دیوان "ملّاحسن حافی هروی" است که کتابت آن به خطّ نستعلیق در دوّم محرّم 1305هجری توسط "حسین اصفهانی" به پایان رسیده است. این دیوان حاوی 2112 بیت شعر، شامل مثنویات، غزلیّات، قصیده، ترجیع بند و رباعیّات با مطالب عرفانی و مدح و منقبت اهل بیت (ع) است. از این دیوان شعری، دو نسخه دیگر نیز تهیّه شد که نسخه حاضر به دلیل کامل بودن و در برداشتن اشعار دو نسخه دیگر و نیز نام کاتب و تار...

الف) موضوع و طرح مسئله ( اهمیت موضوع و هدف ): احیای نسخ خطی به منظور حفظ فرهنگ و تمدن ایران و استحکام زبان فارسی و شناساندن شکل و محتوای این آثار به نسل جوان و ایجاد انگیزه برای تحقیق و کاوش آنان در این مسئله و جلوگیری از نابودی نسخ خطی. ب) مبانی نظری: شامل مرور مختصری از منابع، چارچوب نظری، پرسش ها و فریضه ها: اساس کار بر احیای میراث مکتوب زبان فارسی است که نسخه ی خطی مجمع الفواید از میراث اد...

خواجه مجدالدّین بن احمد همگر معروف به مجد همگر از شاعران مشهور ایران در قرن هفتم هجری است. او را در ادب فارسی بیشتر از روی حکمی که در مقایسه امامی هروی و سعدی کرده است، می شناسند. وی شاعری سهل و ممتنع سراست. رباعیات متعدد و لطیف عاشقانه و گاه حکمی و اجتماعی وی، از بهترین ترانه های شعر و ادب فارسی است. تاکنون از دیوان این شاعر، نسخه مصحَّح و منقّحی تدوین و چاپ نگردیده است. تنها نسخه خطی چاپی دیوان و...

امیرالشعرا شهاب الدین عمعق بخارایی از شعرای اوایل قرن ششم هجری در ماوراءالنهر است. دیوان این شاعر، نخستین بار در سال 1307 در چهل و چهار صفحه به گونه ای نابسامان و بازاری در تبریز به چاپ رسید. پس از این چاپ، استاد سعید نفیسی برخی از اشعار این شاعر را از مجموعه ها و تذکره های مختلف جمع آوری کرد و در 806 بیت از سوی کتابفروشی فروغی به چاپ رسانید. از آنجا که هیچ نسخه ی مدون و معتبری به عنوان نسخه ی ...

میرغیاث الدین بدخشانی، شاعر قرن سیزدهم هجری، از پیروان فرق? نقشبندیه و مرید غلام محمد معصوم (معروف به معصوم ثانی) است. از جمله آثار وی، دیوان اشعار اوست که دربردارند? مضامین عرفانی و صوفیانه بوده و تا کنون، به جز چند نمونه چاپ سنگی مغلوط، هیچ تصحیح علمی نشده است و در این پایان نامه، سعی شده که تصحیحی همراه با توضیحاتی لازم از این دیوان ارائه شود. این پایان نامه شامل پنج فصل است: فصل اول: نقشبند...

هر چند دیوان انوری از مهمترین و دشوارترین متون شعر فارسی است اما تنها دو تصحیح از آن وجود دارد. نخستین بار استاد سعید نفیسی و  دومین بار استاد محمدتقی مدرس رضوی این دیوان را به چاپ رسانیده اند. چاپ نفیسی دارای اشکالاتی است و تصحیح تقی مدرس رضوی نیز      علی رغم محاسن بسیار، خالی از اشکال نیست. در این مقاله ابتدا  تاریخچه و چگونگی این دو تصحیح بیان شده است. آنگاه با معرفی دسته ای از نسخه هایی از...