سنایی غزنوی از پرآوازه ترین شاعران قرن ششم هجری و از پیشگامان شعر عرفانی محسوب می شود. برای نخستین بار در شعر اوست که مفاهیم و اصطلاحات عرفانی،  لطایف و دقایق قرآنی بسیاری به شعر فارسی راه می یابد، که اسماء و صفات حضرت احدیّت، مهم ترینِ آنها به شمار می­آید. در این تحقیق نحوه تجلی اسماء و صفات الهی از منظر زبانی و واژگانی مورد بررسی قرار می­گیرد. سنایی گاه نام و صفت باری تعالی را منطبق با آیات و ر...

اثر حاضر به دنبال اثبات این مدعاست که یکی از راه های شناخت خدا تجربه ی دینی است. برای این منظور ابتدا تقریرهای مختلف استدلال تجربه دینی مطرح شده است و سپس به برخی از تجربه های دینی اشاره نموده ایم . در ادامه اشکال یکی از منتقدان استدلال تجربه دینی، یعنی جان هاسپرز مطرح شده و مورد بررسی قرار گرفته است. اشکال هاسپرز این است که قبول صحت استدلال تجربه دینی مستلزم پذیرش عقاید متناقض و ناسازگار است و...

خاموشی زبان و ضمیر در سلوک عرفانی جایگاهی بنیادی دارد و سرّ تأکید فراوان عارفان بر لب فرو بستن و نفی خواطر، در تأثیر عمیق این دو در پیمودن موفقیت‌آمیز مسیر سلوک عرفانی نهفته است. در این نوشتار، کوشش ما معطوف به یافتن پاسخی برای این پرسش بنیادی است که «چرا عارفان به‌رغم تأکید بر ضرورت خاموشی، غالباً پرسخن بوده‌اند؟» البته ناگفته پیداست که همه عارفان مشمول چنین حکمی نیستند اما چهره‌های شاخص عرفان ...

مهمترین بعد اسماء و صفات الهی جنبه معناشناختی آن است. تفسیر انسان از این جنبه اسماء و صفات، بر نوع ارتباط انسان با خداوند تاثیر عمیقی خواهد داشت، زیرا شناخت خدا و سخن گفتن با او از طریق اسماء و صفات خداوند است. این جهت از اسماء و صفات به این پرسش پاسخ می دهد که چگونه می توان درباره صفات خداوند سخن گفت و این صفات چه نسبتی با صفات انسان دارند؟ نوشتار پیش رو، به روش تحلیل گزاره ای دیدگاه دیونیسیوس...

بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین ولله الاسماءالحسنی فادعوه بها ستایش خدای یکتا را که بهترین و نیکوترین اسماء از آن اوست ‘ و متکلم به کلمات غیر متناهی بودن درشأن اوست. درود فراوان بی کران بر برگزیدگانش که نامهای بزرگ اویند‘ بویژه بر بزرگترین ایشان که احمد و محمد ومحمود است ‘ و بر آل او که خزائن حکم اسماء و صفات ربوبی اند‘و برهمه پیروان رستگار و بزرگوار ‘ و راویان صالح وصادق اخبار...

با توجه به شخصیت بسیار والا ی آقا محمدرضا قمشه ای در مباحث فلسف ی و عرفان ی متأسفانهکمتر کس ی به گزارش و شرح اندیش ه های آن حکیم سترگ پرداخته است . مقاله پیش رو بر آن استکه نگاه ی اجمالی به آثار او بیفکند و به کندوکاو ی در آراء و افکار او بپردازد . اگرچه نویسندهخود معترف است که فهم و تبیین اندیشه های عرفا نی شخصی تی همچون آقا محمدرضا - که او رااز بزرگ ترین شارحان مکتب محی ی الدین دانست ه اند- د...

صفات خدا و به تعبیر قرآن،«اسماء الحسنی»، از پر بسامدترین مفاهیم به کار رفته در قرآن کریم است که با تنوع بسیاری، در سرتاسر قرآن کریم به چشم می خورد. در میان «اسماء الحسنی»، نامهای فوق نیکوی خداوند، که در پایانه آیات قرار دارند، از اهمیّت و جایگاه ویژه ای برخوردارند و مفاهیم خاص و متنوعی را تعلیم می دهند. فهم و درک آن مفاهیم ، مستلزم بررسی و تحلیل آیه ای است که صفات و اسماء در آن بکار رفته اند. در...

هر چند موضوع «دیگری»، در بین اندیشمندان مسلمان به عنوان یک مسئلۀ مستقل مطرح نبوده است لکن ظرفیت طرح این بحث بین همه نحله‌های فکری در جهان اسلام به ویژه عرفان وجود دارد. بر این اساس می‌توان برای نمونه پرسش از «دیگری» را به آثار ابن‌عربی به عنوان نمایندۀ عرفان اسلامی عرضه کرد و مبانی فکری او را در این زمینه جستجو کرد. مبانی‌ای همچون بحث مظهریت اسماء الهی، گسترده پنداشتن عرصۀ سعادت و نیز دست-نیافت...

در مقاله حاضر پرده از بُعدی پنهان در معماری اسلامی ایران برداشته می شود، که به نظر می رسد اصحاب معماری در آفرینش آثار خود در سر داشته اند. تاکنون بررسی نقش علوم ریاضی در معماری ایران معطوف به هندسه و دست کم نسبت های عددی یا ابعاد نمادین برخی اعداد بوده است. از سویی شماری از متون کهن به رویکردی تمثیلی در نسبت اعداد با حروف و اسماء الهی اشاره دارند، که تاکنون مورد اهتمام جدی دانشوران تاریخ معماری ...

This article is an attempt to have an analytical study of the book of Ahmad Ibn Ali Ibn Abbas Najashi, one of the Shiite experts in the science of the transmission of hadith. Considering certain proofs and evidence it shows that The List of Names of the Shiite Authors was presented to the world of knowledge at that time not at the time of the life of its author, but rather many years after his ...