هدف از انجام این پژوهش تحلیل اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری های شهری مورد استفاده برای برنامه ریزی کاربری زمین در ایران است تا مشخص شود آیا این اصول و قواعد برای حفظ و بهبود کیفیت محیط زیست شهری، کافی و کاربردی است یا خیر. در این پژوهش ابتدا اصول و قواعد محیط زیستی توزیع کاربری های شهری از سطح طرحهای جامع در نظام برنامه ریزی فضایی ایران و کشورهای پیشرو در موضوع برنامه ریزی کاربری زمین شهر...

گذار از دورۀ صنعت یا تولید ـ ماده به دورۀ دانش یا تولید ـ دانش و در آستانۀ سدۀ بیست و یکم تغییراتی چون جهانی شدن، مطرح شدن بحث اقتصاد دانش، شکل گیری جوامع شبکه ای، و پیشرفت فناوری های اطلاعات و ارتباطاتْ فرایند توسعۀ فضایی و برنامه ریزی شهری در جهان را به شدت متأثرکرده و به نیاز به شکل گیری الگوارۀ نوین توسعۀ شهری، یعنی توسعۀ شهری دانش ـ پایه انجامیده که خواستار قانونمندی ها و ترتیبات فضایی نوین...

هدف این مقاله تبیین نظری انگارۀ اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعۀ پایدار و ریشه های شکل گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط های شهری (محیط انسان ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزۀ طبیعت گردی، واژۀ ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می دانند. از طر...

شهرها مانند موجودات زنده از لحاظ کالبد بزرگتر و از لحاظ ساخت پیچیده‌تر می‌شوند و به دنبال این رشد فیزیکی، توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنها نیز بتدریج دگرگون می‌شود. همواره فضای کالبدی شهرها تحت تأثیر مکانیزم‌ها وعواملی قرار دارد که در طی زمان با پیشرفت‌ها و تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی و ... متحول می‌شوند و در ضمن این تأثیرات، تغییرات جدیدی نیز برچهره و منظر کالبدی شهر...

عموماً ارزیابی چگونگی کاربری اراضی شهری منعکس کننده تصویری گویا از منظر و سیمای شهری است و همچنین سازگاری و ناسازگاری بین کاربری های شهری به دلیل تأثیرات مثبت و منفی است که کاربری های همسایه بر روی هم دارند. ارزیابی سازگاری کاربری اراضی به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری نقشی مهم در ساماندهی فضایی- مکانی شهرها ایفا می کند که این امر سبب گردیده که مدل های مختلفی برای تحلیل کاربری ها شکل گیرد. ای...

تغییر کاربری اراضی نمونه ای از ناکامی سازوکار بازار در حفظ محیط زیست به شمار می رود. از طرفی، افزایش روزافزون جمعیت، گسترش شهرنشینی و فشار توسعه، فضاهای سبز اطراف شهرها را به شدت در معرض تخریب و تبدیل کاربری قرار داده است. در این شرایط ذی نفعان و ذی نفوذان در راستای بهره وری بیشتر و کسب حداکثر سود بوده که منجر به استفادۀ توسعه دهندگان از اراضی باکیفیت و سبز می شود. در این شرایط تضاد منافع میان ...

محققان همواره به دنبال توسعۀ روش های بهتر در طراحی، اجرا و بهره برداری از شبکه های توزیع آب در قالب سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis) بوده اند. اما gis را، به دلیل نداشتن توابع تحلیلی هیدرولیکی، نمی شود به تنهایی به منزلۀ سیستم پشتیبان تصمیم گیری مکانی (sdss) در بحث مدیریت این گونه شبکه ها درنظر گرفت. این پژوهش درصدد است ازطریق تلفیق توابع تحلیلی هیدرولیکی پیشرفته با قابلیت های تحلیل مکانی نرم افزا...

تغییر کاربری اراضی غیر شهری به اراضی شهری و ورود پساب های خام شهری و روستایی به داخل رودخانه ها به ویژه در مناطقی که رودخانه از میان شهرها می گذرد، کیفیت آب را به شدت کاهش داده و کمّیت آن را نیز تحت تأثیر قرار می دهد و در مواردی می تواند شیوع بیماری ها و یا کاهش کیفیت محصولات کشاورزی را به همراه داشته باشد؛ بنابراین، باتوجه به اهمیت این تغییرات در مدیریت منابع آب سطحی و تأثیر شهرسازی بر هردو پار...

توسعۀ شهرها یکی از پدیده‏های مهم اقتصادی و اجتماعی است که تأثیرات بسیار زیادی بر عملکرد سامانه‏های اکولوژیکی به جا می‏گذارد. از‌این‌رو بررسی و تحلیل الگوهای رشد و توسعۀ شهرها با استفاده از فنون سنجش از دور، سامانۀ اطلاعات جغرافیایی و سنجه‏های سیمای سرزمین نقش مهمی در مدیریت و برنامه‏ریزی شهرها و کاهش تخریب محیط ‏زیست به عهده دارند. پژوهش حاضر نیز در این راستا به بررسی الگوهای رشد و توسعۀ شهر سا...