در این مطالعه ابتدا برخی از دسته‌بندی‌های محققان از معانی غیرمعرفتی توانستن، شدن و بایستن را به‌صورت ‌اجمالی مورد‌ بررسی ‌قرار‌دادیم و مشاهده‌نمودیم که اغلب آنها، که عمدتاً از چارچوب پالمر پیروی‌کرده‌اند، معیارهای آشکاری را برای تفکیک و طبقه‌بندی معانی غیرمعرفتی این فعل‌ها از هم ارائه‌نکرده‌اند و با اتخاذ رویکردی کمابیش معنایی-نحوی بیشتر به توصیف و ارائه‌ی مثال برای نشان‌دادن معانی و توجیه دسته‌...

باید از جمله مقوله های واژگانی در زبان فارسی است که به طور جدّی با مقولة معنایی وجهیت گره خورده و از این روی، دارای ابعاد معناشناختی پیچیده و قابل تأمّلی می باشد. در مقالة حاضر با بررسی و تحلیل شواهدی از زبان فارسی معاصر، برخی از ابعاد معناشناختی و کاربرد شناختی مقولة باید در این زبان مورد مطالعه قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که مقولة یاد شده، منتقل کنندة طیف گسترده ای از معانی وجهی در زب...

الف. موضوع و طرح مسئله (اهمیت موضوع و هدف) هدف اصلی این تحقیق، ارائۀ توصیف و تحلیلی از شیوۀ عملکرد ارجاع در زبان فارسی با تکیه بر نظرات فیلسوفان زبان و معنی شناسان صوری است. از سوی دیگر، سعی بر آن است که انگاره ای یکپارچه از عملکرد ارجاع در زبان فارسی ارائه گردد. نظر بر این است که شناخت عملکرد ارجاع، به شناخت هرچه بیشترِ عملکرد زبان انسان و نظریه پردازی بهتر دربارۀ آن منجر خواهد شد. ب. مبان...

از میان نظریه هایی که در احیا و بازسازی دانش معانی در فاصلۀ سال های دهه 50-60 میلادی سهم بسزایی ایفا کرده اند، از کاربردشناسی زبانی می توان نام برد. هدف اصلی کاربردشناسی، مطالعه رابطۀ میان صورت های زبانی و کاربران آن هاست. کاربردشناسی زبانی به بررسی پدیده های زبانی از منظر کاربرد واحدهای زبانی می پردازد و هدف آن اساساً درک منظور کاربران زبان است. با در نظر گرفتن مبانی کاربردشناسی و علم معانی می ...

این تحقیق توصیفی- تحلیلی بعد از گردآوری داده­ها از زبان گفتاری آنها را واج­نگاری و مورد تحلیل معنایی،نحوی و کاربرد شناختی قرارداد تا مشخّص شود که آیا طبقه بندی ون ولین و مشخّصه­های مورد نظر وی در ترکی آذری وجود دارد یا نه.مهم­ترین نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که سببی­های گروه دوم وامری مورد نظر ون ولین در زبان ترکی آذری وجود دارند.همچنین ارتباط خاصی بین مشخّصه­های نحوی،معنایی و کاربرد شناختی سب...

درباره کلمات مرکب در زبان فارسی پژوهش‌های بسیاری صورت پذیرفته است ولی در مورد ترکیب‌های عطفی‌ که‌‌‌‌‌‌‌ گونه‌ای از کلمات مرکب هستند، فقط در برخی از منابع نکاتی به صورت گذرا بیان شده است. ترکیب عطفی ساختی متشکل از دو واژه است که بین‌ دو واژه عنصر پیوندی «و» وجود دارد. این نشانه‌ همپایگی یا حرف ربط که به صورت واکه‌ [O] تلفظ می‌گردد، ممکن است در اثر بسامد بالای کاربرد یا به منظور برطرف کردن التقای...

رده شناسی زبان هم بر همگانی های زبانی و هم بر تنوعات زبانی تأکید دارد وهمگانی های زبانی در رده شناسی زبان بر اساس ملاحظات معنایی، کاربردشناختی، گفتمانی، پردازشی و شناختی تبیین می شوند. در تحقیق حاضر، ترتیب واژة زبان سمنانی بر اساس مؤلفه های بسیت و چهارگانة درایر (1992) از منظر رده شناختی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. هدف این تحقیق تعیین ترتیب واژة زبان سمنانی از منظر رده شناسی است که نتایج تحقی...

نشانگر تعدیل، یک راهبرد بلاغی است که سخنگو آن را در جهت عدم تعهد به گفته ای یا عضویت کامل در گروهی، یعنی تعدیل محتوا یا به منظور تعدیل نیروی غیر بیانی گفته به کار می برد. نشانگر تعدیل را باید به عنوان یک عمل عمدی تلقی کرد که سخنگو با انتخاب یک ابزار زبانی، ورای محتوای گزاره­ای پیام، بر تعبیر گفته تأثیر می گذارد؛ چنان که محتوا یا نیروی آن را اصلاح می کند. نشانگرهای تعدیل علی رغم فقدان معنی واژگا...

در این مقاله بر آنیم تا الگویی برای مطالع? نظام مند وجهیّت در زبان فارسی پیش روی نهیم. با این هدف، وجهیّت را پدیده ای زبانی می انگاریم که می تواند در سطح جمله، در سطح سازه های کوچک تر از جمله یا در سطح گفتمان بیان شود. در چنین نظامی که وجهیّت جمله ای، وجهیّت زیرجمله ای و وجهیّت گفتمانی طبقات اصلی آن را تشکیل می دهند، هر یک از عناصر وجهی را می توان به لحاظ واج شناختی، ساختواژی، نحوی، معنایی و کاربردش...

در برخی گونه های گفتمان دینی (شیعی) فارسی، دیرش اضافی واکه ای معانی کاربردشناختی چندی را می رساند. چنین دیرشی بر واکه دوم در نام محمد، واکه دؤم در لقب امام (هنگامی که برای مرحوم امام خمینی به کار می رود) و در واکه نخست در لقب قائم- یکی از القاب تکریم برای حضرت مهدکما (عج)- اعمال می گردد. در این موارد دیرش دو مقصود را برآورده می کند: یکی آن که ادب و احترام واعظ را نسبت به شخصیت های دینی نام برده...