با تحول گفتمان ژئواستراتژیک به گفتمان ژئواکونومیک در دهه های اخیر و ایفای نقش برتر اقتصاد در عرصه جهانی، ژئوپلیتیک انرژی،خطوط انتقال انرژیو امنیت آن از جایگاه بالایی در مناسبات بین المللی برخوردار گردیده است. این مقاله تلاش می کند تا به این سؤال که «موقعیت ژئواکونومیک دریای خزر و خطوط لوله انتقال انرژی آن چه تأثیراتی بر منافع و امنیت جمهوری اسلامی ایران دارد؟» پاسخ دهد. فرضیه مقاله این است که ج...

انقلاب اسلامی ایران یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در پیشبرد روند بیداری و آگاهی مسلمانان و نیز افزایش فعالیت های اسلامی در جوامع مسلمانان بوده است. درواقع به دنبال انقلاب اسلامی روح درهم شکسته و خسته شیعیان در دیگر نقاط جهان اسلام خصوصاً در کشورهای عربستان، لبنان، یمن و نیز عراق زنده گردید. پس از انقلاب ایران، شیعیان جرأت و شجاعت خود را بازیافتند تا به طور علنی و بی پرده شکایات و مطالبات خود را م...

گاهی بهره گیری از مفاهیم سایر علوم می تواند در فهم مناسبات سیاسی و بین المللی راهگشای پژوهشگران باشد. یکی از بهره های مفهومی که در منظومه ژئوپلیتیک، کاربرد یافته است، مفهوم «کد» و «ژنوم» ژئوپلیتیکی است. ژنوم ژئوپلیتیک، نقشه ژنتیک سیاست هر کشور است که رفتار کشورها را در عرصه داخلی و خارجی تحت تأثیر قرار می دهد. کشورها ژنوم های سایر بازیگران را به عنوان کدهای ژئوپلیتیک درنظر می گیرند. تعامل یا تق...

در منطقه ژئوپلیتیک خلیج­فارس عوامل بسیاری توان برهم­زدن ثبات سیاسی و امنیتی منطقه را دارد. هر یک از عوامل دارای ابعاد متفاوتی­اند و در سطوح متفاوتی قرار دارند. با این­حال در منطقه خلیج­فارس، مهمترین عاملی که ساخت ذهنی منطقه را تشکیل داده ”رقابت“ است و به عنوان عامل فرادست؛ دیگر عوامل بی­ثبات را تحت‌الشعاع خود قرار می­دهد. سئوال اصلی پژوهش این است که ناپایداری و بی­ثباتی در منطقه خلیج­فارس ریشه ...

هدف این مقاله بررسی رابطه سیاست‌گذاری‌های مواد مخدر با کارآمدی سیاست‌گذاری‌های امنیتی جمهوری اسلامی ایران در راستای ارتقای جایگاه ژئوپلیتیک ایران است. بی‌شک بخش قابل توجهی از معضلات امنیتی ایران متأثر از مواد مخدر است. موضوع مواد مخدر هم متأثر از جایگاه ژئوپلیتیک ایران است و هم توانسته است جایگاه ژئوپلیتیک ایران را از جهت امنیتی با مشکل مواجهه کند. سؤال اصلی این مقاله این است که با توجه به جایگ...

‌منطقۀ ژئوپلیتیک خزر پس از فروپاشی اتحاد شوروی، به‌عنوان کانون رقابت قدرت‌های ساحلی، منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است. این منطقه در دو دهۀ گذشته، با توجه به واقعیت‌های ژئوپلیتیک منطقه، رژیم حقوقی خزر، موقعیت ژئوپلیتیک خزر در کانون حوزه‌های ژئوپلیتیک قفقاز، آسیای مرکزی و خاورمیانه، وابستگی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در خزر، نوع الگوی رفتاری دولت‌های ساحلی خزر در روابط سیاسی و اقتصادی با یکدی...

پس از فروپاشی شوروی در سدة بیستم، مناسبات ژئوپلیتیک در مقیاس جهانی سرشتی ژئواکونومیک­محور یافت؛ بدین معنا که کارکرد اقتصادی مکان‌ها به آن‌ها وزن ژئوپلیتیک داد. خلیج چابهار فضای جغرافیایی واجد نقش‌آفرینی ژئوپلیتیک است که در کانون توجه قدرت‌های اقتصادی دنیا قرار گرفته است؛ زیرا دسترسی به پهنه‌های اقیانوس هند را فراهم می‌کند و به‌منزلة محل اتصال فضای درونی و میانی با فضای بزرگ می‌تواند در ساختار ن...

مفهوم رقابت در جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، یکی از بنیادهای اساسی این دانش است که پویایی و تحرک ژئوپلیتیک با توجه به این مفهوم خواست‌های متفاوت و متعارضی را نمایش می‌دهد. به‌نظر می‌رسد خواسته‌ها و نیازهای انسان سیری‌ناپذیر است؛ بنابراین، برای تأمین قدرت و منزلت ژئوپلیتیکی به اقدامات رقابتی دست می‌زند؛ همچنان‌که فلسفة قانون رقابت، استیلا، برتری و دست‌یابی به فرصت‌هاست. رقابت که مقیاس‌های متفاوتی ...

الگویرفتاریقدرت‌هایبزرگدرمدیریتبحران‌هادراثرتغییرساختارنظامبین‌المللوپیچیدهشدنآنپسازجنگ سردازمسائلمهمدرخورپژوهشاست.ر...