با پایان جنگ سرد، نه تنها آسیای مرکزی یک بار دیگر برجستگی ژئوپلتیک خود را بازیافت، بلکه رقابت قدرت های بزرگ برای دستیابی به منابع این منطقه نیز مجددا از سر گرفته شد. به نحوی که طی سال های گذشته، قدرت های بزرگ نگاه ویژه ای به منابع انرژی آسیای مرکزی و نحوه انتقال آن داشته اند. این نگاه ویژه به انرژی منطقه آسیای مرکزی در چارچوب نگاه ژئوپولیتیک به مسائل جهان قابل تحلیل است. به خصوص که هر یک از قدر...

پس از انقلاب اسلامی 1357 و گسسته شدن پیوندهای ایران و آمریکا، به لحاظ اهمیت ژئوپلتیک کشور ما، نقش ایران در تحولات منطقه ای تعیین کننده تعریف می گردد. از جانب دیگر، همسایگی ایران با پانزده کشور و منابع فراوان نفت و گاز سرزمین ایران این اهمیت را چندین برابر می نماید. به لحاظ موقعیت سیاسی، امنیتی و ژئوپلتیک ایران، حل منازعات منطقه بدون مشارکت ایران اگر امکان پذیر نباشد حداقل کامل نمی گردد. شایسته ...

با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...

پس از انقلاب اسلامی 1357 و گسسته‌شدن پیوندهای ایران و آمریکا، به لحاظ اهمیت ژئوپلتیک کشور ما، نقش ایران در تحولات منطقه‌ای تعیین‌کننده تعریف می‌گردد. از جانب دیگر، همسایگی ایران با پانزده کشور و منابع فراوان نفت و گاز سرزمین ایران این اهمیت را چندین‌برابر می‌نماید. به لحاظ موقعیت سیاسی، امنیتی و ژئوپلتیک ایران، حل منازعات منطقه بدون مشارکت ایران اگر امکان‌پذیر نباشد حداقل کامل نمی‌گردد. شایسته ...

رشد سریع اقتصادی چین در دو دهه اخیر و حرکت شتاب زده آن در مسیر تبدیل شدن به قدرتی بزرگ در عرصه سیاست بین الملل ،میزان تاثیر گذاری این کشور بر مسائل بین المللی را افزایش داده است. باز تعریف موقعیت استراتژیک چین در سال های اخیر که عمدتاً متاثر از رشد اقتصادی  و در نتیجه آن افزایش ...

دریای خزر‘بزرگترین دریاچه جهان در محل تلاقی آسیای مرکزی‘قفقاز و ایران با مساحتی معادل000/400 کیلومتر واقع شده است ‘این پهنه آبی یک دریای بسته محسوب شده که بین کشورهای آذربایجان‘قزاقستان‘ترکمنستان‘ایران و روسیه محصور شده است ؛ما قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نظام حقوقی که طبق معاهدات 1921و 1940 تدوین شده بود برآن حکمفرما بود اما بعد از فروپاشی شوروی و استقلال کشورهای آذربایجان ‘قزاقستان و تر...

با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...

این مقاله در پی بررسی سیاست خارجی یکی از سه بازیگر عمده نظم جهانی در حال شکل‌گیری، یعنی چین، در قبال تحولات نوین ژئوپلتیک خاورمیانه است. بر این اساس، این مقاله در دو سطح تحلیل سازماندهی شده است؛ سطح نخست به جایگاه چین در ساختار قدرت سیاسی و اقتصادی نظام بین‌الملل جدید اشاره دارد و سطح دوم، به بررسی پیامدهای آن بر سمت‌گیری سیاست خارجی چین در قبال تحولات ژئوپلتیک نوین خاورمیانه می‌پردازد. این مقا...

به جرات می توان فروپاشی شوروی را به عنوان رفع یکی از تهدیدات تاریخی امنیتی ایران قلمداد کرد.با این وجود،تحول ژئوپلتیک مزبور موجد پاره ای تهدیدات امنیتی نیز برای ایران بوده است که در نوشتار حاضر به تعدادی از آنها در حوزه قفقاز جنوبی اشاره خواهیم داشت.تحلیل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در منطقه قفقاز جنوبی با توجه به جایگاه ژئوپلتیک ایران و سابقه طولانی حضور سیاسی-فرهنگی ایران در منطقه قفقاز،پ...