یکی از موضوعاتی که در حوزه ی الهیات و ادیان بدان پرداخته می شود دیدگاه شخصیت اول هر دین که همان نبی است پیرامون اخلاقیات و احکام و شریعت آن دین می باشد؛ در این راستا شاخصه های اصلی هر دین از جمله خداشناسی، جهان شناسی، انسان شناسی و معادشناسی که توسط انبیاء ابلاغ و توسط وصی ایشان تبیین و استمرار یافته است حائز اهمیت خواهد بود. همچنین مقایسه دعوت انبیاء با یکدیگر و نیز بررسی نگاه ایشان نسبت به ان...

پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که آیا فلسفة دین و الهیات موسوم به جهانی، می‌تواند با رویکرد اسلامی دنبال شود یا نه؟ فلسفة دین اجمالاً عبارت است از تأمل عقلی بیرون‌نگرانه در باب دین. این قسم معرفت، از سنخ فلسفه‌های مضاف و معرفت درجة دوم است و آشکارا از کلام (الهیات)، دین‌پژوهی و فلسفه متمایز است و با بهره‌گیری از توانایی عقل نظری، به ارزیابی معتقدات ادیان و پدیدار عمومی دین می‌پردازد. در این نوشتا...

اخلاق جهانی که در سال 1993 از طرف هانس کونگ مطرح شد اصحاب ادیان را به روی آوردن به اخلاقی مشترک و مورد توافق میان آنها دعوت می کند و از آنجا که یکی از مهمترین ابعاد هر دینی بعد اخلاقی آن است پیروان آن ادیان نمی توانند در برابر پرسش از امکان تحقق چنین اخلاقی ساکت بمانند. ضرورت صلح و همزیستی مسالمت آمیز میان مردم، با هر دینی نیز بیش از پیش اهمیت این بحث را روشن می کند. برای چنین هدفی باید به دنبا...

  یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین، مسأله تنوّع دینی است. دیدگاه­های مختلفی در بحث تنوّع دینی از سوی دین­پژوهان مطرح شده است. پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه نظریّه آلوین پلنتینگا، فیلسوف دین مسیحی به عنوان مدافع نظریه انحصارگرایی دینی و علّامه طباطبایی، فیلسوف و دین پژوه اسلامی پیرامون تنوّع ادیان می‌پردازد. از بررسی آثار مختلف علّامه طباطبایی می­توان استنباط نمود که وی با ارائه دیدگاهی شمول­گرایانه، بر ...

در میان عناصری که تمدن را می سازند، نقش دین را نباید نادیده انگاشت . در واقع، هر تمدنی ، ی زیرساخت دینی دارد که روشنگر فرهنگ آن است . با شروع قرن جدید، آتش جنگ ، همچنان در اغلب نقاط جهان شعله ور است و تمدن و فرهنگ را مورد تهدید قرار می دهد. این مساله، وظیفه ادیان و بویژه ادیان الهی را سنگینتر از پیش ساخته است . با توجه به موضوع مهم "گفتگوی تمدنها"، ضرورت گفتگوی ادیان آشکارتر می شود. پیروان ادیا...

همواره تصور وجود خدایی راز آمیز و فراتر از ادراک بشری، و نیز باور به وجود حکمت مستور و حقایقوالا در متون مقدس ، دینی ای جاب می کند که این گونه مفاهیم تنها از طریق نما د و تمثیل منتقل شوند .کشف و تاویل معنی رمزی متون مقدس از دیرباز متناسب با شعور و استعداد فرد تاویل گر بوده است . بهعبارت دیگر ، فرد تاویل گر از متن مقدس ، رمز گشایی می کند . از این روی پیروان تاویل همواره برایمتون مقدس خود علاوه ب...

ابراهیم(ع) پدر ادیان سه گانة سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برایقربانی کردن یکی از پسرانش، از داستا نهای مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است.بااین همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد.درحالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق(ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او رااسماعیل(ع) بدانند. اما ب هراستی کیستی این قربانی، چه ا...

این نوشتار با موضوع همزیستی مسالمت آمیز ادیان از منظر قرآن و حدیث شامل سه بخش می باشد. در بخش اول ابتدا کلید واژگان و مفاهیم مربوط به آن مانند همزیستی، مسالمت و دین با توجه به کتب لغت و قرآن کریم مورد بررسی واقع شده است. سپس تحت عنوان کلیات از برخی مسائل مهم مانند همزیستی مسالمت آمیز و ادیان، ضرورت همزیستی مسالمت آمیز، همزیستی مسالمت آمیز از منظر اسلام و غرب، رابطه بین همزیستی ادیان و پلورالیزم...

در تمام فرهنگ‌ها و زبان‌ها، کتاب‌های آسمانی اصلی‌ترین آبشخور فکری پیروان آن ادیان بوده است و چون معجزة جاوید پیغمبر اسلام قرآن مجید (سخن) بوده، تأثیرگذاری آن بر افکار مسلمانان در خلق آثار ادبی از کتب آسمانی ادیان دیگر آشکارتر است. پس از قرآن مجید، سخنان رسول اکرم(ص) و امامان و پیشوایان دین، بیشترین تأثیر را بر آراء و افکار و خلق آثار ادبی شاعران و نویسندگان مسلمان داشته است. با آنکه محقّقان مکرّر...

با بررسی الهیات یهود، قبل و بعد از اسلام، تحولاتی که مسلمانان در میان علمای سنتی یهود پدید آوردند، نمایان می شود. «عقل گرایی» مشخصه بزرگی بود که بعد از اسلام در میان یهودیان شکل گرفت و این ویژگی به جز دوره کوتاهی و آن هم در میان تعداد معدودی همچون فیلون، هیچ سابقه یهودی ندارد؛ تا اینکه کلام اسلامی، بن مایه های این روش فکری را در یهودیت بنا نهاد و بزرگانی از یهودیت، مانند داوود مقمص و سعدیا گائو...