بسیاری از اندیشمندان و شخصیت‌های علمی و فکری جهان، بر این عقیده‌اند که رهبری معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، پیش از آنکه رهبر سیاسی یک کشور اسلامی باشد، یک شخصیت علمی برجسته در جهان اسلام و عرصه بین‌الملل است. در میان موضوعات و مسائل فکری جمهوری اسلامی ایران و فراتر از آن مسائل جهان اسلام، اندیشه‌ها و دیدگاه‌های ایشان در موضوع تمدن نوین اسلامی، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در این...

تمدن جدید بر مبنای فلسفه پایه گذاری شده است از این رو ارائه دانش سیاسی در تمدن اسلامی به زبان عقلی - فلسفی ضرورتی غیرقابل انکار می باشد. شناساندن دانش سیاسی عقلی تمدن اسلامی امکان مطالعات تطبیقی از یک سو و مطالعات بین رشته ای از سوی دیگر را در است و با رویکرد « اسنادی » ، سطح بی نالمللی فراهم می کند. روش به کار رفته در این مقاله تفسیری به شناساندن دانش سیاسی م یپردازد. نوشته حاضر نحوه فهم و در...

اوضاع و احوال ایران در قرون نخستین هجری متأثر از ورود اعراب مسلمان به ایران و حاصل مواجهه دو نظام اجتماعی و دو فرهنگ و آیین متفاوت بود. فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی که محققان ظهور و پیدایش آن را از آغاز قرن سوم هجری به بعد در نظر می‏گیرند، برآیند حداقل دو قرن مواجهه و ارزیابی دو نظام فرهنگی ایرانی و اسلامی با یکدیگر است که سرانجام به وحدت و همسازی آن دو در نظامی جدید منتج شد. هر چند اصول اساسی ...

هرچند تأمل درباره تمدن و تمدن اسلامی در سابقه نگاشته‌های اسلامی نیز وجود دارد، اما پرسش از تمدن اسلامی در دهه‌های اخیر، به‌تبع خودآگاهی دینی مسلمانان، به‌ویژه از طریق شکوفاشدن جنبش‌های اسلامی از جمله انقلاب اسلامی ایران، شدت و عمومیت بیشتری یافته است. یکی از پرسش‌های مهم در این زمینه، ناظر به امکان تحقق تمدن اسلامی در عصر غیبت است. این مقاله با اذعان به حداقلی‌بودن ظرفیت‌های عصر غیبت در مقایسه ...

واژه تمدن در علوم اجتماعی از واژه هایی است که در تحلیل های تاریخی- اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد. تمدن ها بر اساس نوع تکوین، اشکال مختلفی دارند و هر یک دارای ویژگی هایی هستند که می توان به وسیله آن، تمدن ها را از یکدیگر باز شناخت و تقسیم بندی نمود. یکی از این تمدن ها، تمدن اسلامی است که مبتنی بر جهان بینی اسلامی است. در این پژوهش در پی آن هستیم که نخست بارزترین شاخصه و ویژگی های این تمدن را...

یکی از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻬﻢ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ در ﺣﻘﻮق اﻣﺮوز، ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﭘﺰﺷﮏ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗـﺎﻧﻮن ﻣـﺪﻧﯽ و ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ 1339 ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آن ﺳﺎﮐﺖ اﺳﺖ؛ وﻟﯽ در ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺠﺎزات اﺳﻼﻣﯽ ﻣﻘﺮراﺗـﯽ ﺑـﻪ آن اﺧﺘﺼﺎص ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.در ﺣﻘﻮق ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﭘﺰﺷﮏ اﺻﻮﻻً ﻣﺒﺘﻨـﯽ ﺑـﺮ ﻧﻈﺮﯾـﻪ ﺗﻘﺼـﯿﺮ اﺳـﺖ؛ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺰﺷﮏ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﻣﺴﺌﻮل و ﻣﮑﻠﻒ ﺑﻪ ﺟﺒﺮان ﺧﺴﺎرت وارده ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎر ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻘﺼﯿﺮ او ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ.اﯾﻦ راه ﺣﻞ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﻗﻮاﻋﺪ ﻋﻤ...

برای بیان علت‏های ضعف و بایسته های رشد و شکوفایی جامعه، جریان‏های فکری متعددی در جهان اسلام شکل گرفته است. دراین‏میان، «تمدن گرایان» در تحلیل علل عقب‏ماندگی و بیان زمینه ها و بایسته های حل این مشکلات، نگاهی تمدنی داشته، بازسازی «تمدن اسلامی» یا ایجاد «تمدن نوین اسلامی» را به‏عنوان چشم انداز مطلوب جهان اسلام ترسیم کرده اند. این مقاله بر اساس روش تحلیل اسنادی و با بهره گیری از ابزار فیش برداری از...

حاضر به «روش شناسی اندیشه سیاسی در فلسفه غرب تمدن اسلامی» اختصاص دارد. فلسفه غرب تمدن اسلامی به اندیشه های فلسفی در آرا و آثارِ فیلسوفانی چون ابن طفیل، ابن باجه و ابن رشد اطلاق می شود. اینان برخلاف متفکران شرق تمدن اسلامی، مانند ابن سینا، روش شناسی ویژه ای در حوزه دانش سیاسی داشتند. بنیادی شرعی برای عقل در حوزه سیاست قائل بودند و در عین حال احکام شرعی سیاست یا سیاست شرعی را به اعتبار یافته های ع...

مسئله علم دینی در دهه‌های اخیر در میان محققان و پژوهشگران داخلی موافقان و مخالفانی داشته است. در میان موافقان نیز نظر یکسانی وجود ندارد. در این بین می‌توان به دو رهیافت علم دینی در متن فرهنگ، سنت و تمدن اسلامی و علم دینی شمول‌گرای عقل و نقل‌محور اشاره کرد. اگرچه بین این دو دیدگاه اشتراکاتی وجود دارد؛ اما مبانی و مؤلفه‌ها و نتایج هریک متفاوت از دیگری است. دیدگاه اول علم دینی را بازگشت به سنت و ت...

شکل‌گیری تمدن اسلامی بر حسب دستاوردهای جهان‌شمول آن یکی از مهمترین نقاط عطف تاریخ بشر است. این تمدن در گذر تاریخ، اوجها و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است. عناصر و عوامل شکل‌دهنده به تمدن اسلامی به طور مدوام در پی احیا و جهان‌شمول ساختن آن هستند. از منظر آینده‌اندیشی نکته حائز اهمیت آن است که می‌توان آینده‌های متفاوتی را در طیفی از آینده‌های مطلوب و نامطلوب برای تمدن اسلامی شناسایی کرد. در این ...