کثر اهل قلم پروین اعتصامی را شاعری اجتماعی و اخلاقی می دانند ودر نتیجه اشعار پروین را در دو دسته ی عمده ی تعلیمی و اجتماعی جای می دهند و کمتر به آرای فلسفی پروین توجه شده است. پروین یک فیلسوف نیست و دیوانش یک کتاب فلسفه نیست اما وجود عناصری مانند جهان شناسی، قضا و قدر و نقش اراده و اختیار آدمی، تفکرات فلسفی این شاعر را نشان می دهد و آشنایی او را با مباحث فلسفی تأیید می کند. پروین اعتصامی دو دور...

رمان «جای خالی سلوچ» نوشته ی محمود دولت آبادی نوعی رمان اقلیمی به شمار می آید که اوضاع اجتماعی ـ فرهنگی و سیاسی عصر نویسنده در آن در منطقه ی خاصی به نام زمینج به بهترین شکل نشان داده شده است. فقر اقتصادی در رمان باعث به وجود آوردن مشکلاتی شده است که به دنبال خود درگیری و کشمکش میان مردم روستا را سبب گردیده است. نثر رمان آمیزه ای از بیان ادیبانه، عامیانه و محلی است اما تحلیل زبان ادبی و اشرافی ب...

واقعه یا حادثه (incident)، یکی از عناصر ساختاری رمان است که هم راه با عناصری هم چون گره افکنی، کشمکش، هول و ولا، بحران، نقطه اوج و گره گشایی، اجزای تنه اصلی پی رنگ (plot) در داستان را شکل می دهد. این عنصر در کتاب «واژه نامه هنر داستان نویسی» این گونه تعریف شده است: «حادثه از برخورد دست کم دو چیز و یا دو نیرو با هم بوجود می آید، حادثه از اجزای ترکیب کننده پیرنگ است و برای آشکار کردن خصوصیت های ش...

ادبیّات اقلیمی به عنوان شاخه ای از ادبیّات که به بیان شاخصه های جغرافیای طبیعی و انسانی منطقه خاصّی می پردازد، هم در ادبیّات فارسی و هم در ادبیّات عربی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. دولت آبادی در حوزه مکتب خراسان و مارون عبود نیز در لبنان آثاری دارند که در حوزه ادبیّات اقلیمی قابل بررسی است. در ابتدا به ارائه تعریفی اجمالی از ادبیّات اقلیمی، پیشینه و جایگاه آن در دو ادب فارسی و عربی پرداختیم. سپس با...

محمود دولت آبادی، یکی از داستان نویسان تأثیرگذار ایران است. جایگاه ویژه ی او در حوزه ی ادبیات داستانی و سهمی که وی در ارتقای ادبیات اقلیمی و روستایی داشته است، بر همگان روشن است. تأمل در آثار دولت آبادی موید آن است که وی در طول دوران فعالیت ادبی خویش، با بهره بردن از شیوه ها و شگردهای متنوع، وجوه هنری داستان های خود را تعالی بخشیده است. رمان جای خالی سلوچ، نخستین رمان این نویسنده است. این رمان ...

چکیده رساله ی حاضر دارای یک مقدمه ی کوتاه و یازده فصل است که در فصل اول آن،به زندگی نامه و اوضاع سیاسی عصر شاعرو خصوصیّات اخلاقی پروین که بر شعرش تأثیر گذاشته، پرداخته شده است. فصل دیگری هم خصوصیّات و ویژگی های فنی دیوان و سبک شعری پروین و الگوهای او در سرودن اشعارش را شامل می شود.در فصل سوم به بیان نحوه ی دفاع پروین از جایگاه زنان و نقش حساس آنان در جامعه می پردازد و برای بهبود وضعیت اسف بار آن...

سعاد الصباح ) 1942 م( و پروین اعتصامی ) 1285 - 1320 ش( از جمله شاعرانیهستند که مضامین اجتماعی را به گون هی شعر درآورد هاند. از مضامین اجتماعیموجود در اشعار این دو شاعر فقر، آزادی خواهی، استبداد ستیزی می باشد. اینپژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و بر اساس مکتب فرانسه با هدف بررسیتطبیقی مضامین اجتماعی در اشعار سعاد الصباح و پروین اعتصامی نگارششده است.از وجوه اختلاف شعر آن دو این است که در موضوع فقر سعا...

ادبیات آینه ی تمام نمای یک ملّت و هر اثر ادبی نشانی از یک دوره ی تاریخی دارد،کتاب های بزرگ داستانی از مهم ترین منابع برای تحقیقات اجتماعی، روانشناسی و تاریخی است.که در این میان بررسی جامعه شناسی ادبیات می تواند دین خود را کامل کند. جامعه شناسی ادبیات یک دانش میان رشته ای است و بیان گر ارتباط ادبیّات با عناصر اجتماعی . این رشته در اواخر قرن نوزدهم با بزرگانی چون لوکاچ ،گلدمن و ...شکل گرفت و با ترج...

پروین اعتصامی شاعری است که از دوران نوجوانی با بهره گیری هنرمندانه از نظم و ادبیات فارسی، به انتقاد از شرایط موجود و بیان کاستی های جامعه خویش می پردازد، دیوان اشعارش به عنوان تنها یادگار از او، سرشار از مناظره ها، تمثیل ها و کنایه ها با مضامین اجتماعی است. در این مقاله به بررسی جامعه شناختی نابرابری های اجتماعی و طبقاتی از نگاه پروین اعتصامی پرداخته و سعی در معرفی اجمالی دیدگاه او در این مورد ...

محمود دولت آبادی از نویسندگان شاخص ادبیات معاصر ایران است و شاهکار او،‌ رمان کلیدر در ادبیات داستانی از جایگاهی ویژه و ممتاز برخوردار است.‌ خلق زبان تازه، بیان شاعرانه در توصیف ماجرایی تاریخی و تلفیق ادبیات و تاریخ به بهترین شکل، احیای سنتهای ادبی کلاسیک و بهره گیری از گنجینه‌ی عظیم ادبیات سنتی با هدف احیای زبان فارسی به عنوان یک هویت ملی، از جمله مواردی است که این رمان را در میان آثار هم نوع خ...