مقاله‌ پیش رو،  می‌ کوشد با بهره‌گیری از اندیشه‌های جامعه‌شناختی، مدلی نظری ـ مفهومی برای توسعه‌ فرهنگی ارائه نماید و به این منظور، با تفکیک دو بخش «هسته‌ فرهنگی مشترک» و «کنش اجتماعی» و تبیین روابط میان این دو، به بررسی مکانیسم عمل فرهنگ در جامعه‌ معاصر پرداخته است. در ادامه، با محوریت همین چارچوب نظری، چگونگی تغییر فرهنگ در جامعه را مورد تبیین و تدقیق جامعه‌شناختی قرار داده است. این کوشش نظری...

اهمیت مطالعه اجتماعی ورزش مدرن را می توان از دو منظر به هم پیوسته مورد بررسی قرار داد: نخست نیاز ورزش به علوم اجتماعی و دیگری نیاز علوم اجتماعی به ورزش. علوم اجتماعی ایران غالبا با نگاه آسیب شناسانه و تأکید بر اوباشی گری و خشونت (مخصوصا در مسابقه های فوتبال) به ورزش پرداخته و به ندرت با آن به عنوان یک موضوع مطالعه مهم برخورد کرده است. انسان شناسی ورزش ایران از یک طرف تحت تأثیر این رویکرد به ورز...

کاربرد فن‎آوری‎های نوین و تنوّع‎بخشی به فعّالیّت‎های اقتصادی روستاها، علاوه‎بر آثار مثبت و منفی در ابعاد دیگر اقتصادی، کالبدی و فضایی، همواره دگرگونی‎هایی را بر ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن جامعه خواهد داشت. ورود کمباین به عرصه‎ی فعّالیّت کشاورزی، یکی از بارزترین این فن‎آوری‎هاست که منجر به شکل‎گیری و گسترش نوع خاصّی از مشاغل، ازجمله کمباین‎داری و فعّالیّت‎های مربوط به آن در برخی روستاهای کشور شده است. مق...

اگرچه پیکر جسمانی انسان دلالت‌های فرهنگی ـ اجتماعی متعددی دارد، متقدمان جامعه‌شناسی به مطالعة آن چندان عنایتی نداشته‌اند. این نوشتار به منظور برجسته ساختن اهمیت مطالعة جامعه‌شناسانة بدن تدوین شده است. به این منظور نویسنده کوشیده است در چارچوب روش تحلیل نظری به اهداف زیر نزدیک شود: ـ معرفی جامعه‌شناسی بدن، ـ بررسی دلایل بی‌توجهی متقدمان جامعه‌شناسی به مطالعة بدن، ـ بررسی زمینه‌های رشد مطالعة ...

این پژوهش تلاشی است برای به دست دادن توصیفی نظام مند از وضعیت کنونی دین داری جوانان در شهر تهران. توصیف وضعیت کنونی برمبنای فراتحلیل نتایج 15 تحقیق متأخر درباره ی ابعاد مختلف دین داری جوانان تنظیم شده است؛ بدین ترتیب که نتایج کمّی به دست آمده از ترکیب این 15 تحقیق، با تکیه بر مفاهیم و گزاره هایی که از نظریات مطرح در مطالعات فرهنگی استخراج شده اند، بازخوانی شده و از نو سازماندهی گردیده اند. با ات...

در دنیای معاصر انسان به فضای حیاتی خود عرصه دیگری به نام گذران اوقات‏فراغت افزوده است. تفاوت ها و افتراق ها در سرمایه اقتصادی، سلیقه ها و ترجیحات متفاوتی در نحوه گذران اوقات‏فراغت ایجاد می‏کند. هدف مقاله شناسایی میزان انواع فراغت‏ها، رابطه شیوه‏های گذران اوقات‏فراغت دانشجویان با سرمایه اقتصادی خانواده آنان و مقایسه شیوه‏های مختلف گذران اوقات‏فراغت در دو دانشگاه است. روش‏تحقیق پیمایشی و  جامعه آ...

از دورة رواج تجربه‌گرایی، به فطرت به مثابة کیفیت خلقت انسان با ویژگی‌های فرامادی توجه جدّی نشده است و بیشتر پژوهش‌های انجام‌شده در باب سرشت نوعی انسان، یا رویکردی مادی دارد، به گونه‌ای که اساساً به انکار ذاتمندی انسان انجامیده (سرشت‌ستیز) یا با نوعی تقلیل‌گراییِ آدمی به ابعاد فیزیکی، ظرفیت‌های فرهنگی ـ هویّتی انسان به داشته‌هایی از قبیل ابعاد فیزیولوژیکی و ژنتیکی فروکاسته شده (سرشت‌پذیر مادی) و به‌...