بر اساس دیدگاه ساختاری ولادیمیر پراپ هر چند قصه‏ها به شکل‏های مختلف و با عملکرد اشخاص متعدد ارائه شده اند، اما از الگوی بنیادینی تبعیت می‏کنند که ساختار همه آن‏ها را شکل می‏دهد. این ساختار با تأکید بر کنش‏های روایت، اشخاص آن را مشخص می‏سازد. تلخون بی تردید یکی از آثار برجسته روایی صمد بهرنگی، برجسته‏ترین نویسنده ادبیات کودک است. در این مقاله با شیوه‏ای تحلیلی، بر اساس نظریه پراپ ساختار روایی تل...

ریخت‌شناسی قصه‌های عامیانه در سال 1928م. با فرمالیست روسی «ولادیمیر پراپ» آغاز شد‌‌. اساس کار وی بر پایۀ اعمال شخصیت‌های قصه نهاده شده است و در سال‌های اخیر‌‌، یکی از شیوه‌های رایج در تحلیل ساختاری قصه‌ها بوده است‌. در این مقاله‌‌، منظومۀ گل و نوروز بررسی شده که از جمله قصه‌های پرماجرا و مهیج زبان فارسی است و موضوع آن تلاش و جست‌وجوی نوروز برای به دست آوردن معشوقش گل است‌‌. برای این منظور، ابتد...

ولادیمیر پراپ، فولکلورشناس روسی، در نظامی ابداعی به بررسی ریخت­شناسانه قصه­های پریان روسی پرداخت. پراپ رده­بندی را از محتوا و مضمون قصه به مشخصات صوری و ساختمانی آن منتقل می­کرد و این مشخصه­ها را مورد پژوهش قرار می­داد، بنا به تعریف وی ریخت­شناسی، توصیف قصه­ها بر پایه اجزای سازنده آنها و همبستگی و ارتباط این سازه­ها با یکدیگر و یا کل قصه است. این نوشتار، تحلیل حکایاتی از «کوش­نامه» با به کارگیر...

رمانس ،بعنوان یکی از انواع ادبی در ادبیات فارسی جایگاه ویژه و خاصی دارد . رمانس ها نوعی از ادبیات داستانی هستند که به صورت منظوم و منثور وجود دارند.رمانس ها علاوه بر اینکه باید از لحاظ سبک ادبی و زبانی مورد بررسی قرار گیرند از لحاظ ریخت شناسی داستان نیز بسیار قابل تاملند و باید مطالعه شوند .رمانس ها دارای چارچوب وساختارداستانی مشخصی هستندکه ازنقطه ای آغاز می شوند ودرنقطه ای پایان می پذیرندو شخص...

قصه ها یکی از نخستین و مهم ترین شاهکارهای ادبی انسان هاست که از گذشته های دور مورد توجه بوده است. مردم از قصه ها برای بیان آرمان ها، آرزو ها، سرخوردگی ها و بزرگ و جاودان کردن قهرمانان استفاده می کردند. در قرن بیستم، تلاش های عمده ای برای بررسی ساختار و بافت آثار ادبی صورت گرفت. فرمالیست ها و ساختارگرایان از کسانی بودند که در پی یافتن الگو و نظامی از روابط درون متنی بودند که براساس آن بتوانند به...

تحلیل ساختاری قصه های هزارویک شب براساس روش گرماس موضوع این مقاله است. هدف ازاین پژوهش، بررسی حکایت های هزار ویک شب براساس روش این ساختارگرای مشهور وتعیین میزان تطابق حکایت ها با تئوری های روایت شناسی ایشان است. برای انجام این تحقیق، ابتدا به مطالعه دقیق روش و پس ازآن مطالعه ی کامل قصه ها پرداخته شد ودرمرحله ی بعد حکایت ها با دید نقادانه به دقت بررسی گردیدند تا مشخص شود کدام حکایت با این نظریه ...

در میان کتاب ها و رساله های منسوب به خیّام، رساله ای به نام نوروزنامه وجود دارد که از دیرباز آن را به خیّام نسبت داده اند. مجتبی مینوی در سال 1312، آن را به نام خیّام منتشر کرد و در مقدّمه کتاب به جز خیّام، هیچ کس را شایسته عنوان نویسنده آن ندانست. در همان اوان کسانی چون مینورسکی، مستشرق معروف، بنابه دلایلی با این نظر مخالفت کردند تا این که محسن فرزانه طیّ مقاله ای که در سال 1363 در مجله آینده نوشت، ...

سقوط اتحاد جماهیر شوروی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده است و اثرات آن در ابعاد سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک چه در سطح منطقه و چه در سطح بین المللی هنوز محسوس است. این مقاله با ارایه ی رویکردی مقایسه ای تحلیلی سعی در شناخت علل فروپاشی اتحاد شوروی و نیز مقایسه ی آن با سقوط سایر امپراتوری های قرن بیستم را دارد. نگارنده با بررسی دیدگاه سیاستمداران اتحاد شوروی مانند ولادیمیر پوتین، میخائیل گورباچف و...

در مقاله محوریت قهرمانان زن در قصه های عامیانه که در شماره یازدهم و دوازدهم فصلنامه نقد ادبی منتشر شده است، نکته هایی به اشتباه درباره کتاب طبقه بندی قصه های ایرانی نوشته آقای اولریش مارزلف آمده است. در این نقد تلاش شده که محققان و قصه شناسان به تفاوت دسته بندی های رایج قصه توجه کنند. چنانکه دو نوع اصلی برای طبقه بندی قصه ها در جهان وجود دارد، یکی بر اساس موضوع و درونمایه های قصه ها که بر مبنای...