مقاله حاضر جستاری است در معرفت شناسی اندیشه دوره اسلامی. این جستار درصدد بررسی محتوای میراث فکری دوره اسلامی نیست، بلکه ساختار عقلانیت پدیدآورنده این میراث را می کاود; و بدین نتیجه می رسد که این عقلانیت، عقلانیتی تمامأ عربی نیست، بلکه برخی از مؤلفه های سازندهء آن عربی و برخی دیگر غیر عربی است. بعلاوه حتی در شکل گیری مؤلفه های عربی آن نیز ویژگی های فرهنگ های غیرعربی مؤثر بوده است.

در تحلیل پیش رو به دنبال نمایش مفهوم هویت اسلامی در وحله اول و ارتقا بخشیدن به آن با زبان معماری د ر ساختار یک موزه که محل ارائه هنر آن هم از نوع اسلامی تقسیم مفهوم هویت ،مفهوم سادگی نیست در تعریف هویت مطالب زیادی عنوان شده است گهگاه تحلیل خود این مفهوم به راحتی اتفاق نمی افتد و آن جا سرآغاز یک چالش جدی است که مفهوم هویت اسلام ی زمانی که قرقار است در یک بنا و یک اثر معماری نمایش داده شود یک مفه...

اهمیت مصر به دلیل ویژگی های خاص این کشور است. می توان با قطعیت گفت که تمام جریانات فکری و سیاسی جهان عرب از این کشور شروع می شود. همان گونه که اینک امواج بنیادگرای اسلامی، خاورمیانه و شمال افریقا را درنوردیده است، نقش فکری-سیاسی مصر از هر زمانی پررنگ تر شده است. مصر کلید طلایی نفوذ به خاورمیانه عربی است. با ورود مدرنیسم به جهان اسلام، ساخت سنتی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جهان اسلام دستخوش دگرگونی ...

جابری در ریشه‌یابی علل عقب‌ماندگی دنیای عرب، گفتمان‌های دینی و اجزای معرفتی آن‌ها را مورد بررسی و نقد قرار می‌دهد و نقطة آغاز تعالی و انحطاط تمدن عربی - اسلامی را در عصر تدوین جست‌وجو می‌کند. عصری که اندیشه‌های اسلامی با محوریت متن قرآنی در قالب دستگاه‌های گوناگون معرفت اسلامی (معقولات دینی) در کنار نظام‌های معرفتی غیر اسلامی (نامعقول دینی) شکل گرفتند. در نظر جابری نظام‌های معرفتی درون‌زا که بر...

امروزه با گسترش مکاتب طبیعت گرا، برخی تلاش کرده اند که با مبنایی نسبیت گرایانه تفاوت هویت های فرهنگی را در گوناگونی زمینه های اقلیمی و طبیعی تفسیر نمایند. در تعالیم دینی متونی در تأیید این تأثیر، متونی در رد و یکپارچگی هویت انسانی  الهی وجود دارد. بررسی دقیق میزان و نوع تأثیر محیط بر اخلاق و رفتار می تواند در تنظیم مبانی طراحی محیطی راهگشا باشد. این پژوهش تلاش دارد تا در مبحث حاضر به تشریح اند...

چکیده این مقاله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بر اساس عناصر هویت ملی بررسی می کند. هویت ملی ایران یک موضوع شناختی مبتنی بر فهم مشترک از ایران و کشورهای دیگر می باشد. هویت ملی جمهوری اسلامی ایران، تصور این کشور از خویش بر اساس برداشت و تصویر سایر کشورها از آن است. فرضیه این مقاله بدین ترتیب است که  سیاستگزاری، جهت گیری و شیوه رفتاری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران متاثر از انگاره های هویت م...

چکیده نقد و بررسی پلورالیسم دینی در عرفان اسلامی (با تکیه بر آراء ابن عربی و مولوی) به کوشش هاجر آویش پلورالیسم دینی، یکی از مهم ترین مباحث فلسفه ی دین و کلام جدید بوده و راهی است برای تبیین تنوع و تکثر ادیان وحیانی و غیر وحیانی. این نظریه بر آن است که تمامی ادعاهای ادیان مختلف، می توانند به وجهی درست باشند. مدافعان این نظریه، برای اثبات مدعای خود به سخنان و آراء عارفان مسلمانی چو...

اسلام که اساساً دینی شهرگراست و در شهر رشد و نمو یافته، خود موجد شهرهای جدید بوده یا باعث تغییر شکل شهرهای پیش از خود شده است. واضح است که گسترش اسلام در سرزمین های اسلامی به بارور شدن فرهنگ اسلامی منجر می شد و این فرهنگ ضمن اثرگذاری بر سرزمین های اسلامی از آنها تأثیر می گرفت. اندیشه ناب اسلام محمد(ص) و علی (ع) حکومت هایی که در دوره های مختلف زیر عنوان (امپراتوری اسلامی) پا په عرصه وجود نهادند، ...

چکیده امارات متحده عربی در دوم دسامبر 1971میلادی، پس از خروج نیروهای بریتانیا از خلیج فارس با ابتکار بریتانیا و موافقت کشورهای منطقه استقلال یافت. این کشور 21 سال پس از شکل گیری اش (1971- 1992م)، یعنی از سال 1992 میلادی، ادعای مالکیت بر سه جزیره ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را محور تقابل در سیاست خارجی خود در مقابل جمهوری اسلامی ایران قرار داد. علی رغم حاکمیت و مالکیت ایران بر این جزایر...

هدف این پژوهش آن است که نقش ادبیات تطبیقی را در خدمت به ادبیات اسلامی و انتقال این ادبیات به همه سرزمین‏های جهان نشان دهد؛ زیرا ادبیات تطبیقی از زمان بوجودآمدنش، جهانی بودن ادبیات اسلامی و تأثیر آن را بر ادبیات جهانی، به ویژه بر ادبیات اروپایی، به رسمیت شناخته است و ما نیز بر اساس همین دیدگاه، می‏توانیم خطوط اصلی این پژوهش را به شکل زیر ترسیم نماییم: عواملی که به جهانی شدن ادبیات اسلامی کمک کرد...