در اندیشه تمدنی سید منیر الدین حسینی الهاشمی، تمدن بستر‌ساز ارتباط انسان با جامعه و طبیعت است و لازمه این ارتباط حضور تمدن هم در نحوه تأثیر انسان و جامعه بر طبیعت و هم در نحوه تأثیر طبیعت بر انسان و جامعه است. البته مناسبات و ابعاد حیات اجتماعی آن‌گاه وصف تمدنی می‌یابند که نهادینه شده باشند. اسلامی‌بودن تمدن به معنای جریان روشمند دین در تمامی حوزه‌های حیات تمدنی ـ اجتماعی بشر است. نظام مفاهیم (...

در پی مهاجرت پیامبر اسلام به مدینه، بخشی از جمعیت مهاجر به مدینه، از حمایت کافی برخوردار نشدند. یکی از مسائل عمده­ای که آنان با آن مواجه بودند، مسکن بود. در آغاز کمک­هایی که مردم بومی مدینه به مهاجران می­کردند، نسبتا کافی بود ولی با افزایش شمار مهاجران نیاز به چاره اندیشی وجود داشت. پیامبر پس از ساخت مسجد نبوی در سال دوم هجری، آنان را در مسجد، در قسمتی که صفه نامیده شد­ اسکان داد. همچنین ساکنان...

در مقاله حاضر، سعی بر آن است تا ضمن معرفی خلاصه‌ای از اهمیت اسطوره و تبیین مفهوم آن، به رابطه آن با حماسه پرداخته شود و سپس دو حماسه بزرگ جهان، «شاهنامه» و «بیوولف»(Beowulf) که پس از «ایلیاد و ادیسه»، سومین حماسه بزرگ غرب باستان و تنها حماسه انگلیسی مربوط به انگلوساکسون‌ها است، از نظرکهن الگوی سفر، ویژگی‌های قهرمان حماسی، دین و نگاه به زن با یکدیگر مطابقت داده شوند؛ هرچند که دو اثر فوق هر کدام ...

ماهیت وجودی تمدن کمتر در فلسفه بررسی شده است، ولی آن مقدار از فلسفه که به تمدن پرداخته است، مسائل مهمی را پیش کشیده و جنبه‌ها و زوایای تازه‌ای را گشوده است. در این مقاله، نه به همه جنبه‌های فلسفیِ تمدن، بلکه تنها به برخی از پرسش‌های فلسفی در باب تمدن پرداخته‌ایم تا به فهمی عمیق‌تر و درکی فراتر از تعریف‌های لفظی از تمدن، ماهیت تمدن و عناصر وجودی آن برسیم.  مهم‌ترین مسائل  فلسفی‌ که در این نوشته ب...

علاوه­بر ایرانی که امروز در مرزهای سیاسی محصور شده­است، ایرانی دیگر داریم با ماهیت فرهنگی که به­عنوان حوزه­ای تمدنی، چند برابر سرزمین فعلی ایران را دربرمی­گیرد و کشورهایی مانند افغانستان و تاجیکستان را به­طور کامل و بخش­هایی از پاکستان، هند، کشورهای آسیای میانه و قفقاز، عراق و سرزمین­هایی را که اکراد در آن زندگی­می­کنند نیز شامل می­شود که این خود، عظمت حوزه­ تمدنی ایران را نشان­می­دهد؛ این حوزه...

خلیج‌فارس به‌سبب وجود منابع سرشار نفت و گاز، در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای مهم و راهبردی به‌شمار می‌آید و می‌تواند قدرت و موقعیت استراتژیکی کشورهای ساحلی را ارتقا ببخشد. با این حال، وجود برخی تفاوت‌ها در هویت و جهت‌گیری‌های سیاسی ایران با سایر کشورها، سبب رویکرد ستیزه‌جویانه و تقابلی آنها در عرصه منطقه‌ای گردیده است. بنابراین پژوهش حاضر به‌دنبال بررسی راهکارهای افزایش همکاری و همگرایی کشورهای خل...

هجرت امامزادگان از دیار اصلی خود و اقامت ایشان در مناطق مختلف ایران، از رخدادهای مهم تاریخ اسلام است که منشأ آثار فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و موجب نضج و گسترش ایمان و امان مردم منطقه گردید. این نوشتار به روش تاریخی‌تحلیلی با رویکرد جامعه‌شناسانه و بر پایه نظریه اسلام تمدنی، در صدد واکاوی کارکرد امنیت‌بخشی امامزادگان در ایران است. با توجه به تأثیر هویت شیعی بر رفتار سیاسی حاکمان جمهوری اسل...

موضوع اصلی پژوهش حاضر بررسی چگونگی مطالعه هویت ملی ایران توسط پایان نامه های دانشجویی و نتایج حاصل از این مطالعات می باشد، از آنجا که اتفاقات چند دهه اخیر در سطح جهانی، منطقه ای و داخلی موجب افزایش حجم مطالعات در این حوزه شده است، این افزایش حجم مطالعات در کنار اهمیت بحث هویت ملی و پیامد های آن ، موضوع چگونگی مطالعه هویت ملی را به مساله تبدیل نموده است. برای رسیدن به هدف این پژوهش که همانا بررس...

برپایی تمدن نوین اسلامی در دوران معاصر با توجه به جهانی شدن فرهنگ غربی، نیاز به عناصر نرم با قدرت اشاعه جهانی دارد. یکی از ساز و کارهای تحقق این مهم، با توجه به عناصر نرم و تمدن ساز نهاد زیارت، همگرایی تمدنی در طریق زیارت می باشد. این پژوهش سعی در بررسی مهمترین الزامات این همگرایی در سطح تمدنی آن دارد. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و تحلیل آن ها بر اساس روش تحلیل مضمون صورت پذیرفته است. بر ا...

نگاهی کوتاه به اقدامات ترکیه در سال­های اخیر و به ویژه از سال 2002 تاکنون(پس از به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه)، به روشنی تغییرات در سیاست خارجی ترکیه را نشان می­دهد. آنکارا در مسیر رسیدن به جایگاه شایسته­تر در جهان اسلام و عرصه روابط بین­الملل در حرکت است و نمود آن را در گسترش روابط این کشور با کشورهای اسلامی و خاورمیانه می­توان مشاهده کرد.این سیاست آنکارا نوعثمانی گرایی نامیده می­شود. ترکیه ...