خیال در نزد حکیمان و فیلسوفان ایرانی و غربی از بنیادی‌ترین و پیچیده‌ترین مسائل عالم هستی است. مسئله این پژوهش این بوده که آیا عنصر خیال به‌عنوان جوهرۀ اصلی زیبایی‌شناسی سبک فرشچیان مطرح است؟ و اگر چنین است، گونۀ خیال یا رویکرد هنرمند به عنصر خیال چگونه بوده است؟ در این نوشتار، برای نخستین بار سعی گردیده تا جایگاه خیال در مجموعه آثار هنرمند (538 اثر) مورد نقد و بررسی قرار گیرد و هدف این پژوهش ن...

زیبایی و عشق از مهم‌ترین مفاهیم عرفان اسلامی‌اند که ارتباط عمیقی با مفهوم تجلی حضرت حق دارند. معرفت عشق همراه با زیبایی است. از نظر عرفای اسلامی، زیبایی کشش و جاذبه دارد. آنجا که زیبایی هست، عشق و طلب و کشش وجود دارد. بنابراین این دو مفهوم ترجمان مدارج هستی شناختی و معرفت­شناختی عرفان اسلامی هستند. در عرفان اسلامی، هنرمند نمی­تواند زیبایی را بیافریند، اما به واسطه قوای ادراکی شهود باطنی و حسی و...

هنرمند برای پویایی و متمایز‌‌‌ساختن خود همواره به روش‌‌‌های گوناگونی دست می‌‌‌زند؛ روش‌‌‌هایی که در صورت موفقیت می‌‌‌تواند شیوه‌‌‌هایی جدید و سبک‌‌‌هایی تازه را در هنر به‌وجود آورد. این رویکـرد را اگر ‌‌"فرا‌رفتن‌‌" هنرمنـد از خود بنامیم، می‌‌‌توان هنرمنـدان بسیاری را جست‌‌‌وجو کرد که اقدام به آن کرده‌‌‌اند و شیوه‌‌‌های بدیعی را به وجود آورده‌‌‌اند. فرا رفتن هنرمند از خود می‌‌‌تواند از دو نظام ...

نگاه، مجرای رویارویی هنرمند نقاش و نیز مخاطب اثر نقاشی با آن است. این مواجهه، نوعی تجربه­ی انسانی است که از منظر هنرمند نقاش به هنگام خلق اثر، همچنین از ورای مخاطب در زمان نگریستن به نقاشی قابل بررسی است. سؤال اصلی در این پژوهش، این گونه مطرح شده است که نسبت نگاه با تجربه­ی زیسته­ی هنرمند نقاش، نیز درگیری آن با بدن زیسته­ی مخاطب و خالق اثر در ادراک نقاشی چگونه است؟ بر همین اساس ماهیت آن، به عنو...

بسیاری از هنرمندان معاصر به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از ایده و مفهوم حافظه در خلق و آفرینش آثار خود استفاده کرده اند. نظر به انتزاعی بودن مفهوم حافظه و قابلیت انطباق و هماهنگی آن با نظریات و قالب های گوناگون فکری، این موضوع به خوبی توانسته است ذهن پرسشگر هنرمند معاصر را به چالش بکشد و راه های مختلفی برای تأویل و تفسیرهای گوناگون برای مخاطبان این آثار ارائه دهد. ضمن آن که هم حافظه و هم هنر مفهوم...

هنرمند برای پویایی و متمایز‌‌‌ساختن خود همواره به روش‌‌‌های گوناگونی دست می‌‌‌زند؛ روش‌‌‌هایی که در صورت موفقیت می‌‌‌تواند شیوه‌‌‌هایی جدید و سبک‌‌‌هایی تازه را در هنر به‌وجود آورد. این رویکـرد را اگر ‌‌"فرا‌رفتن‌‌" هنرمنـد از خود بنامیم، می‌‌‌توان هنرمنـدان بسیاری را جست‌‌‌وجو کرد که اقدام به آن کرده‌‌‌اند و شیوه‌‌‌های بدیعی را به وجود آورده‌‌‌اند. فرا رفتن هنرمند از خود می‌‌‌تواند از دو نظام ...

در سال‌های اخیر هنر معاصر ایران بیش از پیش مورد توجه جهانیان قرار گرفته است. بی‌شک موفقیت هنرمندان ایرانی در حراج‌های اخیر و برگزاری نمایشگاه‌های متعدد در اروپا و آمریکا در فرایند جهانی‌شدن هنرمعاصر ایران مؤثر بوده است. در این میان از آنجایی که ملیت و مذهب دو عامل مهم در ایجاد هویت متمایز برای فرد هستند و هویت او را در برابر هویت دیگری بر می‌سازند، هنرمند ایرانی برای تداوم حضور و موفقیت در عرصه...

چکیده ندارد.

کارل گوستاو یونگ در مطالعۀ روان، به هنر و از‏جمله ادبیات، توجه فراوان کرده است. او شیوۀ آفرینش هنری را به دو بخش روان‏شناسانه و دیدهورانه تقسیم کرده است. شیوۀ روان‏شناختی، از خود‏آگاهی سر‏چشمه می‏گیرد، تجربه‏های عادی و جاری زندگی را در‏بر دارد و نسبت به شیوۀ دیدهورانه، منطقیتر به‏نظر می‏رسد؛ اما شیوۀ آفرینش دیدهورانه، از ناخود‏آگاه برخاسته و فراتر از عقل، اندیشه و درک آدمی است. در این مقاله، نخ...

فرضیه و محور اصلی این مقاله مبتنی بر آنست که تحولات سیاسی - اقتصادی در شکوفایی فرهنگی - هنری این دوره بسیار موثر بوده و در حقیقت اعتبار فرهنگی - هنری این دوره نتیجه و برآمد اعتبار سیاسی - اقتصادی آن بوده است کارگاه هنری سلطان حسین بایقرا خلاصه و فشرده بالندگی های فرهنگی هنری ادوار پیشین بوده که تحت سایه او و مشاور بزرگش میر علیشیر نوایی با آگاهی تمام به شکوفایی و اوج کمال رسید و فضایی از تحولات...