در این مقاله با بررسی برخی از متون عیلامی و میانرودانی که بهترین منابع اطلاعاتی در باره غرب ایران به شمار می آیند، سیمای جغرافیای تاریخی منطقه ای در غرب ایران که در ادبیات باستان شناختی به حوزه فرهنگی زاگرس مرکزی شهرت دارد، به تصویر کشیده شده تا سرزمینهایی که از هزاره سوم تا آغاز هزاره نخست پیش از میلاد (ظهور اقوام آریایی) در این منطقه شکل گرفته بودند، مکانیابی و اقوامی که در آنها می زیسته اند،...

نقش شهر قم به عنوان مرجع تولید کننده دانش دینی در تحولات دوران معاصر ایران بسیار زیاد است. با توجه به پس زمینه های مذهبی شهر قم، شاهد رشد دو فرا روایت در فضای کالبدی این شهر هستیم. یکی فراروایت سنت گرایی دینی و دیگری فرا روایت اسلام سیاسی- انقلابی. هرچند در ابتدا فرا روایت سنت گرایی دینی بر فضای حوزه علمیه قم حاکم بود؛ اما بتدریج شاهد هژمونیک شدن روایت اسلام سیاسی- انقلابی نه تنها در فضای سیاسی...

فسا و داراب دو شهر مهم و باستانی در شرق استان فارس هستند که متاسفانه مطالعات باستان شناسی بر روی آنها بسیار کم صورت گرفته و تنها به صورت اختصار در تعداد اندکی از کتابهای باستان شناسی، به نام تپه جلیان فسا بر می خوریم. در مورد تپه های پیش از تاریخ داراب وضع به مراتب بدتر می باشد و تاکنون بررسی دقیقی بر روی آنها صورت نگرفته است. میروشیجی مقاله ای را در گزارش های اولین مجمع سالانه کاوشها و پژوهش ه...

انسان از وقتی که اندیشه راپشتیبان خود قرار داد و به خرد ناب روی آورد به چاره جویی بیماریها در خویشتن و حیوانات اهلی شده پرداخت. این آغاز پزشکی است که همراه با آغاز تفکر بشر است . در این مقاله به ذکر چند کشف بزرگ پزشکی بویژه در هزاره دوم میلادی پرداخته و آرزوهایی را برای هزاره سوم بیان میکنیم. مهمترین بنیان پزشکی کهن جهان در نیمه دوم هزاره پیش از میلاد تا ابتدای ربع آخر هزاره دوم میلادی ، نظریات...

در پاییز سال 1393 ه. ش، هنگام عملیات لوله­ گذاری فاضلاب شهری در بافت تاریخی تهران، داده ­ها و مواد فرهنگی یافت شد. در پی  بازدید باستان ­شناسانی از پژوهشکده باستان شناسی یکی از نویسندگان مقاله حاضر به‌عنوان سرپرست پروژه یادشده در محلی که آثار و مواد فرهنگی فراوانی نظیر قطعات سفالی، فلزی، و آجری  یافت شد، منصوب شد و با پیگیری‌های انجام‌شده، کاوش باستان­ شناسی نجات بخشی با باز کردن شش ترانشه در ا...

برای مطالعه ی آثار برجای مانده از جوامع پیش از تاریخ ،و پی بردن به اقتصاد زیستی آن ها ناگریز باید از علوم مختلف چون علم جانورشناسی بهره گرفت در دهه های اخیربابهره گیری از این علم و با بررسی بقایای جانوری این امکان فراهم آمد تا با استفاده و مطالعه ی جانورباستان شناسی ، به ابزار و فنون شکار، نوع شکار، نقش جانوران گوناگون در اقتصاد زیست پایه، روند اهلی سازی گونه های گوناگون جانوری و نیز رد و بدل ا...

رساله حاضر تلاشی است در جهت ارزیابی طرح جامع قم و ارائه توصیه های اصلاحی روند برنامه ریزی شهری، در این راستا: بخش اول شامل چهار فصل بعنوان مقدمه ای جهت آغاز ارزیابی، به مباحثی نظیر ضرورت انجام تحقیق، اهداف تحقیق، روشهای ارزیابی، برنامه ریزی و فرایند آن، تحلیل آماری شهرنشینی در دوره های مختلف و جایگاه طرحهای جامع در نظام برنامه ریزی کشور می پردازد. بخش دوم شامل فصل پنجم به تحلیل و ارزیابی فرایند...

دریافت: 5/3/95   پذیرش: 2/6/95 مقدمه: محتوی آرمان پنجم اعلامیه توسعه هزاره در سال ۲۰۰۰، بهبود سلامت مادری از طریق کاهش میزان مرگ و میر مادری و دستیابی به پوشش همگانی خدمات سلامت باروری تا سال ۲۰۱۵ بود و همه کشورها متعهد به تحقق این هدف شده بودند. این مطالعه با هدف بررسی میزان دستیابی ایران به این هدف انجام شد. روش کـار: از منابع اطلاعاتی بین‌المللی و داخلی شامل گزارش جهانی روند مرگ و میر ماد...

تل آتشی استقراری دارای آثار فرهنگ نوسنگی پیش از سفال در جنوب شرق ایران است. این استقرار در حدود 30 کیلومتری شرق شهر جدید بم و در کناره غربی لوت جنوبی واقع شده است. امروزه لوت جنوبی یکی از خشک‌ترین کویرهای کره زمین است اما وجود آثار گسترده در این ناحیه نشان می‌دهد که احتمالاً چشم‌انداز طبیعی منطقه در پیش از تاریخ با زمان معاصر تفاوت داشته است. پژوهش باستان‌شناختی در تل آتشی طی چند مرحله شامل بازد...