حوضه آبریز رودخانه ابهر، منطقه‌ای مهم در مطالعات باستان‌شناسی حاشیه شمال غربی فلات مرکزی، غرب و شمال غربی ایران به شمار می‌رود. مطالعه و شناخت این منطقه، با توجه به قابلیت‌های زیست محیطی و موقعیت جغرافیایی‌اش، در درک روابط منطقه‌ای و بر هم‌کنش‌های فرامنطقه‌ای میان مناطق جغرافیایی - فرهنگی یاد شده، بسیار مهم و درخور توجه است. با این وجود، تاکنون توجه چندانی به مطالعات باستان‌شناسی منطقه نشده و د...

محوطه جهانی «استون‌هنج» از نشانه‌های هویت تاریخی کشور انگلستان بوده که در جهان شناخته شده است. استون‌هنج از آثار عصر نوسنگی و عصر برنز است که در جهان باقی‌مانده و قطعه‌سنگ‌های عظیم آن با توجه به طلوع و غروب خورشید در وسط تابستان و وسط زمستان با دقت در محل‌های خاصی قرار داده شده‌اند. محوطه میراث جهانی استون‌هنج بیش از 2000 هکتار از زمین‌های گچی منطقه را دربرمی‌گیرد. در این محدوده، 196 یادمان قر...

محیط جغرافیایی، به‏ویژه بستر طبیعی آن، پهنة همة کنش‏ها و واکنش‏های حاصل از پدیده‏های مستقر در سطح زمین است. محیط طبیعی مهم‏ترین عامل در جهت شکل‏گیری سکونتگاه‏های انسانی خصوصاً در ادوار مختلف است. عواملی همچون ارتفاع از سطح دریا، شیب، ساختار زمین‏شناسی، گسل، منابع آب، خاک، پوشش گیاهی، و کاربری اراضی هر کدام بسترهای طبیعی‏اند که در پراکنش استقرارهای انسانی نقش مؤثری دارند. هدف از این پژوهش بررسی ن...

به منظور بررسی و شناخت روند کشاورزی و چگونگی اقتصاد معیشتی منطقه فارس از دوره نوسنگی تا عصر برنز، این پژوهش برمبنای داده های گیاهی بدست آمده از فصل اول کاوش محوطه باستانی تل سبز انجام گردیده است. حجم داده های گیاهی کم ولی از وضعیت حفاظتی نسبتا خوبی جهت شناسایی گونه های گیاهی برخوردار بودند. نتایج اولیه دانه شناسی تل سبز، بیانگر وجود گیاهانی از گروه غلات مانند گندم (triticum) و جو (hordeum) و گر...

: پیشینه استفاده از مهره ها به عنوان تزیین به دوره نوسنگی بر می گردد. در این دوره مهره ها از مواد کم ارزش و در دسترسی مانند گل ساخته می شدند. در اواسط دوره نوسنگی از مواد نیمه قیمتی - به و یژه سنگهای نیمه قیمتی عقیق، لاجوردوفیروزه- در ساخت زیورالات استفاده شده است.بعضی از این سنگها با تبادل کالا و تجارت با مناطق پیرامونی رواج و توسعه یافته اند. دلبستگی مردمان پیش ازتاریخ به این گونه از زیورالات...

تشکیل دریاچه های سدی در محیط های آبرفتی که دارای آب و خاک حاصلخیز می باشند، علاوه بر تغییرات محیطی می تواند باعث جابجایی، از بین رفتن و یا تغییر الگوی استقرارگاههای انسانی در محدوده تشکیل دریاچه شود. وقوع زمین لغزش کبیرکوه و شکل گیری دریاچه سیمره در 4 مرحله، باعث تغییراتی در الگوی استقرار محوطه های باستانی شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثرات شکل گیری دریاچه سیمره بر استقرار محوطه های باستانی...

فیروزه کانی نیمه قیمتی است. آثار استفاده از آن براساس شواهد باستان شناسی حداقل مربوط به دوره نوسنگی یعنی آغاز فرهنگ روستانشینی باز می گردد. شکل گیری فیروزه بصورت رگه هایی در بافت های زمین شناسی مس دار که دارای عناصر آهن و آلومنیوم باشند، صورت می گیرد. متغیر کلیدی رنگ فیروزه که در شناسایی و تشخیص اصالت آن همچین ارزشگذاری مورد استفاده قرار می گیرد تابعی از ترکیبات فیروزه است. براین اساس مبنای باف...

چکیده پژوهشهای گسترد? باستان شناختی در مورد رفتارهای معیشتی انسان در طول ادوار مختلف زندگی او حاکی از آن است که اقتصاد معیشتی و طرز امرار معاش یکی از مسائل بسیار مهم بوده و تأثیری اساسی بر جوامع انسانی گذاشته است. رفتارهای معیشتی دوران پارینه سنگی (شکار و گردآوری خوراک) بر پای? اشتراک گذاری غذا استوار بود. با تغییرات شدید آب و هوا در دور? فرا پارینه سنگی، اهلی کردن حیوانات و گیاهان آغاز شد و ...

باکون یکی از شاخص ترین فرهنگ های پیش ازتاریخ فارس است که تقریباً یک بازه ی زمانی 800 ساله (4000-4800 ق.م.) را در بر می گیرد. در این دوره، تحولات زیادی در پیشرفت های فنی، فرهنگی، بافت اجتماعی و اقتصادی جوامع رُخ داد. تاکنون مطالعه ی آثار این دوره بیشتر در حوضه ی رود کُر متمرکز بوده و دیگر حوضه ها تا حدودی مهجور مانده است. در پژوهش حاضر، آثار این دوره در شهرستان فسا که از زیستگاه های اصلی دوره ی باک...