تفسیر فدیه ای از رخداد کربلا که اجمالاً مبتنی بر این ایده است که امام حسین (ع) در عالم میثاق پذیرفت شهادتش کفّارهٔ گناهان شیعیان و مایهٔ «نجاتِ» آن ها باشد، پس از انقلاب اسلامی مجدداً در سپهر گفتمانی ایران ظهور کرده است. این قرائت از شهادت امام حسین (ع) که نخستین بار در دورهٔ قاجار توسط برخی روحانیون شیعی صورتبندی شد، در ادوار گذشته بخصوص مقارن با نهضت مشروطه و انقلاب اسلامی، از جانب قرائت های سیاسی ا...

موج سوم فمینیسم با طرح الگوهای بومی و با ظاهری اسلامی به دفاع از فمینیسم پرداخته و با تفسیرهای جدید از متون دینی، مفاهیم دینی را در خدمت نهضت فمینیسم قرار دادند. در مقابل، مخالفان فمینیسم اسلامی نیز این مفهوم را مفهومی متناقضدانسته و با تمرکز بر دو مفهوم «اسلام» و «فمینیسم»، امکان مفهومی این ترکیب را به چالش می کشند. در این مقاله اندیشه های فمینیسم اسلامی و نظرات موافقان و مخالفان این دیدگاه فم...

گفته شد اندیشه سیاسی حضرت امام(ره) که تشکیل حکومت اسلامی در ایران متبلور عینی آن است، به دلیل خصلت دینی و ماهیت مکتبی خود، از پیوند عمیق و ناگسستنی با نهضت اسلامی در جهان برخوردار بوده است. به طور کلّی آثار و دستاوردهای نهضت دینی و پیروزمندانه حضرت امام در ارتباط با جنبشهای اسلامی و نهضت جهانی اسلام را در دو بخش نظری و عملی می‏توان تحلیل و ارزیابی کرد. خصلت جهانی بودن انقلاب اسلامی ایران و اصولی...

از جنبش های فکری معاصر، که نسبتی با فلسفه و عرفان اسلامی دارد و ابتدا در دنیای غرب به ظهور رسید، جنبش فکری سنت گرایان یا پیروان خرد جاودان است. در واقع این گرایش فکری بازخوانی سنن حِکمی و الهی تمدن های ماقبل تجدد است. در این چارچوب، معرفت در قالب حکمت خالده و از طریق عقل شهودی قابل دستیابی است و سیاست ابزار رسیدن به زندگی ایده آل سنتی. به نظر سنت گرایان دموکراسی به عنوان حکومت مطلوب جهانِ مدرن، ب...

کلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة « مدرنیته متأخر »انتقاد او از سنت جامعه شناسی کلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث شکل گیری این اندیشه شد که نفوذ و جایگاه اجتماعی دین در جامعة مدرن،کاهش یافته است و سرانجام ناپدید خواهد شد. اما در مرحلة دو...

نهضت فرهنگی رنسانس را میتوان نقطه ی عطف مهمی در طول تاریخ بشریت دانست که در شکل گیری حرکت های اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی جهان معاصر نقش تعیین کننده ای داشته است. دستاورد مهم این نهضت ، توجه به یافته های تجربی و عقل ابزاری در سیاست گذاری زندگی فردی و اجتماعی بشر، توجه به خود یا اومانیسم گرایی و همچنین برآورده شدن حقوق مادی و محدود کردن حاکمیت مذهب بود. نتیجه قطعی نهضت رنسانس، در هم ریختن...

چکیده دین در دوره ای طولانی از تاریخ مغرب زمین نقشی محوری، تعیین کننده، و مشروعیت بخش در عرصه های مختلف حیات سیاسی، اجتماعی، و اقتصادی آن دیار داشته است. بنابراین، در این پژوهش بر آنیم تا نشان دهیم عقب نشینی دین از بیش تر قلمروهای ذی نفوذ قبلی اش، به ویژه اجتناب از دخالت در حوزة سیاست، و ظهور آموزة سکولاریسم و نهادینه شدن آن، که با قرون جدید آغاز شد، حادثه ای صرفاً تاریخی نیست، بلکه زمینه های ن...

چکیده : رساله حاضر می کوشد تا ابعاد بین المللی نهضت جنگل (1915 – 921 میلادی) در مناطق شمالی ایران (گیلان) را مورد بررسی قرار داد . نهضت جنگل یکی از مهمترین جنبش های تأثیرگذار و مردمی ایران است که بدلیل محتوای اعتقادی ، (ارزشهای اسلامی و دینی) ، بیگانه ستیزی (مقابل با روس و انگلیس) ، موقعیت تاریخی (بعد از انقلاب مشروطه) ، برهه حساس بین المللی (جنگ جهانی اول) ، خصوصیات ویژه و نوع مبارزات (مبارزا...

دهه های نهائی قرن سیزدهم هجری ، شاهد جریانهای فکری و اجتماعی تشکلهای متعددی در جهت تجدید فکر دینی و اصلاحات اجتماعی بود. یکی از این نهضت های فرهنگی – اجتماعی ، تجمع « اصحاب سراچه » در خراسان به همراهی حاج میرزا حبیب خراسانی ، خدیو گیلانی ، فاضل خراسانی ، صید علی خان درگزی ، رئیس الطلاب سبزواری و یاران ایشان بود. اصحاب سراچه ، عموماً از طبقه عالمان و نخبگان فرهنگی مقیم خراسان بودند و در چهار چوبه...