میرسیدعلی همدانی، عارف، صوفی، عالم و شاعر ایرانی قرن هشتم هجری قمری و از مبلغان عمده دین مبین اسلام در آسیای مرکزی است که در ترویج تصوف در این ناحیه نقشی برجسته داشته است. در این مقاله که با هدف تبیین نقش سیدعلی همدانی در ترویج تصوف در آسیای مرکزی به نگارش درآمده، ابتدا تاریخچۀ پیدایش تصوف به اختصار بازگو شده است. گرایش به تصوف در ماوراء النهر و شکل گیری سلسله های صوفیانه در این منطقه بررسی و م...

کتاب تبصره المومنین(نگارش در سال1080ق) تالیف محمد مومن حسینی تنکابنی، جوابیه و ردّیه ای بر سخنان ملامحمد طاهر قمی در کتاب تحفه الاخیار است. این تحقیق تصحیح انتقادی و نقد وبررسی این کتاب است که نسخه مجلس شورای اسلامی اساس قرارداده شده و با سه نسخه دیگر مقابله شده است. نویسنده کتاب یکی از پزشکان دربار شاه سلیمان صفوی(1077) است. وی در عصری زندگی می کند که تصوف وصوفیان اگرچه درحمایت نسبی حکومت هستند...

تصوف اسلامی به عنوان یک حرکت اجتماعی تأثیرگذار در جوامع اسلامی، همواره توجه صاحب‌نظران را به خود جلب کرده است. براساس علم جامعه‌شناسی امروز، آیا این حرکت شتابنده و مؤثر با جریان‌های اجتماعی معاصر قابل مقایسه است؟ ویژگی‌های مشترک و متمایزکننده هر یک کدام است؟ آیا می‌توان تصوف را یک جنبش اجتماعی دانست؟ حرکت تصوف اسلامی، ابعاد اجتماعی گسترده‌ای دارد و به‌ویژه برخی زمینه‌های اجتماعی در ظهور و گسترش...

این پایان نامه درصدد پاسخگویی به سوالات زیر است:1- چه عواملی در رشد و گسترش تصوف در خراسان قرن پنجم موثر بوده اند؟ 2-آیا تصوف در مقایسه با قرون قبل، در قرن پنجم از رشد و مقبولیت بیشتری برخوردار بود؟ 3-آیا تصوف در تحولات تاریخی خراسان در قرن پنج نقش داشت؟ 4-آیا میان رشد و گسترش تصوف و روح صوفیانه از قرن پنج به بعد و انحطاط جامعه ایرانی رابطه ای وجود دارد؟

آنچه نگارنده در پی تحقیقات خود به آن دست یافته، این است که به طور کلی می توان به سه گرایش متفاوت در ارتباط با موضوع جامعیت قرآن در بستر زمان اشاره کرد: 1ـ جریان تصوف گرایی با محوریت اندیشه ی غزالی. 2ـ جریان غرب گرایی با محوریت فکری جدایی دین از سیاست. 3ـ جریان اصالت گرایی با محوریت وفاداری به متن. جریان تصوف گرایی با مبنا قرار دادنِ اصل باطن قرآن و زبان قرآن به معناشناسی جامعیت قرآن روی ...

بررسی اندیشه های محمد اقبال لاهوری در رابطه بافرهنگ آلمان از طریق آثار نثر و نظم وی بوسیله روش تحقیقی ارتباط و تبادل بین فرهنگ ها، در تجزیه و تحلیلی، نقد و بررسی فرهنگ های بیگانه و بخصوصی فرهنگ مدرن اروپا، علل پیشرفت و یا رکود تمدنها به دانشجویان و محققان کمک مؤثری میکند. تاثیر نقطه نظرات اندیشمندان نوگرای آلمانی براقبال به گونه ای بود که وی نه تنها به نقد و بررسی جهان مدرن پرداخت، بلکه توانست ...

شاید جریانی که به نام زهد آغاز شد و سپس تصوف و عرفان نام گرفت، پویا ترین و پایا ترین جریانی باشد که با کمی دگرگونی، از آغاز ظهور اسلام تا زمان ما، راه خود را در پندار و اندیشه گروهی از مسلمانان، پیموده و شاید پس از فقه و آنچه به گونه ای مستقیم با قرآن و اسلام در پیوند است، در هیچ حوزه ای چون حوزه تصوف و عرفان، کتاب ها، چکامه ها و رساله ها و ... به نگارش در نیامده باشد. سبک و ساختار شکلی این نوش...

عرفان و تصوف مفاهیمی هستند که از همان اوایل شکل‌گیری جامعه اسلامی، در میان مردم گسترش یافتند. ‌به مرور زمان و با گسترش این پدیده‌ها، دسته‌ها و فرقه‌های مختلفی از صوفیان ظهور کرد که هر کدام اندیشه‌های خاصِ خویش را تبلیغ می‌کردند و گسترش می‌دادند؛ اما چنانکه از شواهد و قراین پیداست رواج و گسترش تصوف، بیشتر توسط اهل سنت انجام گرفته و این دسته در گسترش تصوف نقش گسترده‌تری داشته است. ارتباط میان تصوف...

عرفان و تصوف اسلامی به‎زعم پاره‎یی از محققین خاستگاهی شرقی دارد و از ادیان هند و بودایی به انحای گوناگون به جهان ‎اسلام راه یافته ‎است. آموزه‎های وحدت‎وجودی هندی، ابتدا مکتب خراسان از تصوف را تحت ‎تاثیر قرار داد و سپس از این طریق در مکتب عراق نیز تاثیر گذاشت. محی‎الدین ابن‎عربی اندلسی به‎ عنوان موجد و یا حداقل مدون عرفان ‎نظری یا حکمت‎ فلسفی، در عرفان و تصوف تاثیر فراوان نهاده‎است. آثار ابن‎عر...