در سال های اخیر، شاهد رشد و گسترش فزایندۀ مطالعات ادبیات تطبیقی در ایران هستیم. این گسترش از سویی نوید بخش است؛ چون رشته ای که دهه ها در ایران مغفول مانده بود، حال مورد توجه قرار گرفته است. ولی از سوی دیگر، نگران کننده است؛ زیرا ناآگاهانه، همان بد فهمی های گذشته به شکل های مختلف تکرار می شود و اذهان پژوهشگران ادبی را مشوّش می کند. این نوشتار به نقد مقالۀ «بررسی قابلیت¬های نقد کهن¬الگویی در مطالع...

یکی از کهن الگوهای مشترک در همة فرهنگهای بشری که جلوه هایی نزدیک به هم در اساطیر، ادیان و متون ادبی اقوام مختلف بشر دارد، "کهن الگوی شهر پردیسی" است که تصویری خیالی برگرفته از خاطرة ازلی انسان از بهشت است و آرزوی تحقق جهانی با شرایط بهتر و آرمانی، مهم ترین مضمون آن به شمار می رود. از نمودهای اصلی این کهن الگو در فرهنگهای بشری، اعتقاد به شهر آرمانی است که جلوه ای ادبی را در میان انواع مختلف ادبی...

  یکی از ماندگارترین کهن‌الگوهای موجود در ادبیات مکتوب و شفاهی، کهن‌الگوی سفر قهرمان است که جوزف کمبل مبتنی بر آرای یونگ درباره کهن‌الگوی قهرمان، آن را مطرح کرد. به عقیده کریستوفر وُگلر، بسیاری از فیلم‏ها و داستان‏های سراسر جهان نیز از این الگوی جهان‌شمول قصه‌ها و اسطوره‌ها برخوردار هستند؛ به عبارت دیگر، در برخی از داستان‌ها و فیلم‌ها و اسطوره‌ها و قصه‌ها عناصر ساختاری مشترکی یافت می‌شود و با ت...

کریستوفر ووگلر، استاد فیلم نامه نویسی و نماینده الگوی ساختاری شخصیتْ محور یا سفر قهرمان در جهان است. او به پیروی از جوزف کمبل بر بنیاد نقش مایه های اندیشه های اسطوره ای و روان شناختیِ کارل گوستاو یونگ به شیوه ای دراماتیک به شناخت و کارکرد شخصیت ها در داستان می پردازد. این جستار با نگرش به دیدگاه ووگلر، افزون بر بررسی شخصیت فرود که نمودی از کهن الگوی قهرمانِ تراژیک است، به همانندی های دیگر شخصیت ها...

از جذّاب ترین رساله های رمزی سهروردی «قصّه الغربه الغربیّه» است. در این داستان، شیخ اشراق دیدار انسان نورانی با جفت آسمانی اش را به گونه ی تجربه ای رویاگونه و در قالب سفری درونی تصویر می کند. کهن الگوها نقش ویژه ای در پیشبرد این داستان و به تصویر کشیدن وقایع دارند. این پژوهش با تکیه بر شیوه ی نقد کهن الگویی یونگی انجام شده است و در آن، انواع موقعیت ها و شخصیّت های کهن نمونه ای نشان داده و بررسی می ...

چکیده این پژوهش با عنوان "بررسی ضمیرناخودآگاه جمعی در شعر فروغ فرخ زاد" برآن است تا شناختی ژرف از ضمیرناخودآگاه جمعی و نمودهای آن با چشم اندازی نو به شعر شاعر معاصر، فروغ فرخ زاد عرضه بدارد. کارل گوستاو یونگ (1875-1961) ، روانکاو مشهور قرن بیستم به عنوان نخستین کسی که ناخودآگاه جمعی را مطرح کرد، قایل به دو گونه ناخودآگاه درروان هر فرد بود : فردی و جمعی. این قسمت از روان همگانی شامل محتویات...

پژوهش مورد نظر جهت دستیابی به چگونگی حضور الگوی سفر قهرمان کریستوفر ووگلر در آثار مختلف و متفاوت و همچنین واکاوی این الگو و بررسی کمیت عناصر سازنده ی آن، پس از مطالعه ی الگوی سفر قهرمان به تحلیل آثار دو انیمیشن ساز صاحب سبک یعنی هایائو میازاکی و تیم برتون بر اساس این الگو پرداخته است و بدین ترتیب نحوه ی حضور الگویی با ساختار درونی ثابت را در آثار مختلف و متفاوت مورد بررسی قرارداده است.