چکیده      شهر تبریز که از پیشینۀ تاریخی غنی برخوردار بوده و در طول تاریخ خود همواره به عنوان شهر اول یا دوم سلسله های حکومتی کشور ایران مطرح بوده است، در دورۀ قاجار با عنوان دارالسلطنه تبریز، ولیعهد نشین و دومین شهر مهم ایران پس از دارالخلافه ناصری محسوب می شده است. اهمیت سیاسی تبریز از یکسو و قرار گیری آن در مرز شمال غربی ایران، این شهر را تبدیل به دروازه ای جهت ورود مدرنیته و پیشرفت های  جها...

نقاشی در انتهای دورة قاجار تحت تأثیر ارتباط با اروپا و ظهور تکنولوژی دچار تغییرات شد. این مقاله با رویکرد بینامتنیت به مطالعۀ دو اثر نقاشی از زنان قاجار می‌پردازد که یکی از آن‌ها کار هنرمندی گمنام و دیگری اثر اسماعیل جلایر دانش‌آموختۀ مدرسۀ دارالفنون است. مسئلۀ مورد پژوهش در این مقاله، مطالعۀ نشانه‌ها و تحلیل آن‌ها در نقاشی از زنان و تطبیق معنای نشانه‌ها به صورت بینامتنی و لایه‌ای است. نشانه‌ها...

نشان دادن اهمیت ساختار تصویرسازی متن برای هنرمندان و بررسی تصویرنگاری در حوزه های هنرهای عامیانه گویای این است که بخش مهمی از فعالیت هنرمندان در حیطه هنرهای عامیانه که تاثیرات زیادی بر نقاشی کتاب های دوره قاجار گذاشته است. گرایش به مفاهیم عامیانه از دوران صفویه آغاز و تا دوره قاجار ادامه می یابد این اندیشه و مفاهیم رویکرد تازه ای را به نقاشی های عامیانه ایجاد می کند. مانند: مکتب نقاشی قهوه خان...

رساله پیش رو پژوهشی درباب، بررسی تطبیقی تصویر انسان در نقاشی ها و قالی های تصویری دوران قاجار است. با ارائه نمونه های تصویری از نقاشی ها و قالی ها و سایر هنرهای تأثیرگذار، عوامل فرهنگی و اقتصادی و تشابهات بین تصاویر انسان در نقاشی ها و قالی ها، مورد مطالعه قرار می گیرد. نقاشی در دور? قاجار پس از دو قرن رکود، از نو شکوفا شد. این شکوفایی معلول اشتیاق سران قاجار به نمایش قدرت و شوکت خود در قالب تص...

تصویر گل در نقاشی ایران همواره از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و روش بکار گیری آن در نقاشی ایران از اهمیت خاصی، برخوردار است. موضوع مورد بررسی در این رساله" سیر تحول تصویر گل در نقاشی ایران، از دوره صفویه تا اواخر دوره قاجار" است. ابتدا پیشینه ای از حضور گل در ادوار گذشته هنر ایران در بسترهایی نظیر؛ نگارگری، نقاشی، تذهیب، گل و مرغ، تجلید و نقاشی دیواری آورده شده وبه تاریخچه مختصری از آن اشاره ...

سیر نقاشی در ایران در روند تاریخی خود، شامل دوره ها، نمونه ها و سبک های متنوعی است که به لحاظ جایگاه و ارزش هایشان همواره مرکز توجه متفکران و هنرمندان داخلی و خارجی بوده است. در این بین نقاشی های رنگ و روغن دوره ی نخست قاجار، از جایگاه بخصوصی برخوردارند که در هنرهای مختلف دوره ی قاجار از قبیل: نقاشی پشت شیشه، تصاویر کتب چاپ سنگی، قلمدان نگاری و ... به کلی تاثیر گذار بوده است. در واقع ویژگی ها و...

در دورة صفوی و قاجار، به سبب ارتباط با غرب، تمایل دربار به تجربة دنیای مدرن و اشتیاق جهان غرب به شناخت دنیای شرق نوعی دوگانگی سنتی و مدرن در بسیاری از مناسبات اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه نمایان شد که این روند بر وضعیت زنان و حضور آن‏ها در عرصه‏های اجتماعی نیز تأثیرگذار بود. چهره‏نگاری در نقاشی ایرانی براساس الگوی مشخصی بوده است. آنچه در این پژوهش مطالعه ‌شده، چهرة زن در نگارگری‏های این دو دوره...

چکیده : پژوهش دراین نگارنده برآن است تا به بازنمود جایگاه زن در آثار نقاشی نیمه نخست قاجار بپردازد و به این اشاره کند که بازنمود زنان در نقاشی مساله مشخصاً نیمه نخست مبتنی بر چه مولفه هایی شکل گرفته است و زنان به تصویر کشیده شده تا چه حد دارای شخصیت فاعلی هستند . نقش اجتماعی زن و جایگاه او در فرهنگ ما از جمله مواردی است که با بررسی آثار نقاشی و نگارگری نیمه نخست قاجار میتوان به اطلاعات مفیدی د...

تحولات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی ایران در دوران قاجار جامعة به شدت سنتی ایران را در برابر امواج تمدن غربی قرار داد و در مجموع، شرایطی به وجود آورد که تا آن زمان برای جامعة ایران بی سابقه بود. پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به این پرسش است که آیا شرایط ویژة اجتماعی و فرهنگی عهد قاجار تأثیری در شعر و نقاشی این دوران گذاشته است؟ و اگر پاسخ مثبت است، آیا تأثیر پدیدآمده در این دو حوزة هنری مشابه بوده است...

در دورۀ قاجار ایران شدیداً تحت تأثیر پیشرفت‌های صنعتی و دیگر جاذبه‌های اروپایی قرار گرفت و از ورود افکار و محصولات آن‌ها استقبال ‌شد. این روند بر هنر ایران نیز کم‌کم اثرگذاشت، اما مسلماً بعضی از سنت‌های پایدار به جای ماند. در این دوگانگی نوعی پیوستگی شیوۀ نگارگری اواخر دورۀ صفوی با سبک قاجاری دیده می‌شود، اما فرنگی‌مآبی، که ازاواخر صفوی شروع شده بود و اوج آن در دورۀ اول قاجاری ادامه یافت، نه‌فقط ...