قرآن کریم برخوردار از وجوه مختلف اعجاز بیانى، تشریعى، علمى اخبار غیبى، آفرینش‏هاى هنرى و... مى‏باشد. اما در عین حال عالمان و اندیشمندان قرآنى بر این باورند که وجوه اعجاز قرآن تنها منحصر به این وجوه نمى‏باشد و این راه به روى همه انسان‏ها گشوده است تا با تدبر و تأمل بیشتر در قرآن وجوه دیگرى از اعجاز آن را آشکار سازند. یکى از مباحثى که در قرن اخیر از سوى بعضى قرآن پژوهان مطرح شده است، نظریه «اعجاز...

از جمله آداب تلاوت قرآن کریم مسأله ترتیل است. ترتیل که در لغت به معنی منظّم و مرتّب ساختن است در اصطلاح، به مفهوم خواندن آیات قرآن با تأنّی و نظم لازم و ادای صحیح حروف و تبیین کلمات و دقّت و تأمّل در مفاهیم آیات و اندیشه در نتایج آن است. بدیهی است چنین قرآن خواندنی می تواند به سرعت به آدمی رشد و نموّ معنوی و تقوی و پرهیزگاری ببخشد.

در این پژوهش، پدیدۀ تکرار در قصه‌های قرآن از دیدگاه مفسران و قرآن‌پژوهان بررسی و کارکرد اصلی آن روشن شده است. به‌عقیدۀ خطیب، این پدیده از سوی گروهی، به‌ویژه خاورشناسان، دستاویزی برای طعنه‌زدن به ساحت قرآن ایجاد کرده است؛ چراکه نشانۀ اختلال در نظم قرآن، قصور در بلاغت و اعجاز آن و ناتوانی در بیان دانسته شده است. همچنین وجود اختلاف در تصاویر عرضه‌شده از یک صحنۀ داستان در جاهای مختلف قرآن، زمینۀ اع...

این مقاله داستان حضرت یوسف و زلیخا را در ادبیات اسلامی مورد بررسی قـرار دادهاست . قصه یوسف و زلیخا یکی از داستĥن های عشق صوفیانه است که از قرآن کریم به ادبپارسی راه یافته است . حکیم ابوالقاسم نخستین کسی است که در ادبیات اسلامی این قصهرا به شعر درآورده است و منظومه او اکنون در دسترس ماست . پیش از او، ابوالمؤید بلخی وبختیاری این داستان را به نظم درآورده اند، اما از منظومه های آنان اثری در دست نیس...

قبل از عبدالقاهر جرجانی تلاشهایی پبرامون نظم قرآن صورت گرفت از جملۀ این دانشمندان می‌توان به جاحظ، ابن قتیبه، مبرّد، واسطی، احمد بن سهل، رمانی وابو هلال عسکری اشاره کرد. جرجانی از آراء ونظرات سایر علما به ویژه ابوهلال عسکری استفاده کرد وتوانست نظریۀ نظم را ابداع کند. وی در تعریف این نظریه می‌گوید: نظم عبارتند از ایجاد بهترین ارتباط نحوی در بین کلماتی که برای ادای مقصود یا معنی، به کار گرفته می‌ش...

زبان در حالت عام آن و قرآن کریم به‌مثابه یک زبان خاص، دارای ماهیتی سمعی و شنیداری است. پیدایی و شکل‌گیری و نیز فراگیری زبان به‏طور طبیعی، در تاریخ بشری و اتصال نسل‌ها، شیوه‌ای شنیداری داشته و دارد. هر زبان نیز آوا و آهنگ خاص خود را دارد که در بسیاری از موارد، تناسب لفظ و معنا در آن‏ها قابل تعقیب و بررسی است. در زبان قرآن نیز چنین حالتی وجود دارد و این زبان به‏ دلیل توحیدی و الهی‌بودن، تابع نظم...

یکی از ابعاد معجره جاودان حضرت ختمی مرتبت و خصائص بارز آن تصاویر هنرمندانه ای است که برای بیان مقاصد عالیه هدایت انسان با نظم ویژه ترسیم شده اند واژه های قرآن چون آویز چراغ با خاصیت منشوری دارای وجوه متعددند ظاهر آن زیبا و باطن آن عمیق و ژرف است که در هر ژرفای آن ژرفی دیگر است تلاوت آن احساسات را بسیج، عقل را برانگیخته و خیال را در خدمت بیان واقع قرار می دهد این مقاله کوششی است متواضعانه با اعت...

 بررسى و نقد نظریات مختلف درباره علل تفاوت »متحدّى به« در آیات قرآن است. قرآن کریم، در پنج سوره مکى و مدنى، منکران رسالت و حقانیت قرآن را به آوردن مانندى براى این کتاب وحیانى، تحدّى کرده است. به رغم وحدت سیاق، گاهى به مجموعه قرآن، زمانى به ده سوره، یک سوره و یا حتى به کلامى چون قرآن، تحدّى صورت پذیرفته است. حکمت نهفته در این سیر نزولى آیات تحدّى چیست؟ نویسنده، پس از تبیین مفهوم تحدى و ذکر آیات تحدى...