آیین های باروری از اسطوره های بنیادین بشر است که بخش قابل توجهی از اساطیر جهان را در خود جای داده است. بن مایۀ این آیین ها مبتنی بر چرخۀ سالانۀ طبیعت میان خشکی و سرسبزی است. این مراسم تجسّمی آیینی از مرگ و سپس باروری طبیعت بود که آن را در مرگ یا غایب شدن یک ایزد و بازگشت مجدد او تصور می کردند. در ژرف ساخت داستان های شاهنامۀ فردوسی می توان بازمانده ها و یا تأثیراتی از آیین های باروری را دید. بررس...

در این پژوهش تصاویر گاو و مفاهیم آن در سقاتالارهای مازندران مرکزی مورد واکاوی قرار گرفته است. گاو از دیرباز در زندگی شبانی و کشاورزی انسان ها نقش اساسی داشته، به همین خاطر نقش گاو در انواع هنرها، به خصوص هنرهای تجسمی قابل رویت است. هدف این پژوهش پی بردن به ویژگی های بصری تصویر گاو در سقاتالارهای مازندران مرکزی و شناخت باورها و مفاهیم اسطوره ای مردم منطقه مازندران از طریق پی بردن به سهمی که گاو ...

اسطوره الهه باروری و ایزد گیاهی شهید شونده اگر بر اساس نظر اسطوره شناسان آیین گرا تحلیل شود، توجیه انسان عصر باستان از زندگی دوباره گیاهان در فصل بهار است. در این اسطوره که در بین النّهرین، مصر، هند باستان و احیاناً در میان بومیان فلات ایران رواج داشته است نقش گیاه را ایزدی بر عهده دارد که با پذیرش تبعید موقّت یا مرگ، به جهان زیرین می رود و پس از چندی در قالبی نو به روی زمین باز می-گردد و با خود ب...

بین اسطوره، عرفان، و فرهنگ همواره پیوندها و اشتراکاتی گسترده وجود داشته است. آیین قربانی کردن که قدمتی به درازای حیات بشریت دارد، یکی از این اشتراکات است. در پژوهش حاضر، این آیین نمادین در سه سطح اسطوره‌ای، عرفانی و فرهنگی بررسی و رمزگشایی شده است. اصل تطابق ادیان، قربانی کردن انسان یا حیوان، آمیخته شدن خرافات با این آیین مقدس، داستان ذبح اسماعیل و نظرات قاطع قرآن کریم درباره این آیین از جمله م...

      بسیاری از نویسندگان و هنرمندان معاصر با به کارگیری اسطوره و آیین برآن بوده­اند تا ذهن مغشوش انسان امروز که در دنیای مدرن گرفتارست را به آرامش روزگار انسان نخستین بازگردانند و او را بار دیگر در فرهنگ فراموش­شده­اش غرقه کنند. سینمای بیضایی بهترین نمونة بازتاب فرهنگ و رسوم در عرصة ادبیات و هنر است چرا که با اسطوره و آیین پیوندی ناگسستنی دارد. اجرای آیینِ هزاره­های کهن در سینمای بیضایی به کمک ...