«دُرِّ سخن» از آثار تازه به دست آمدة متون کهن فارسی است. ابوالفتوح هبه الله الحمویی این اثر را در بین سال‌های 739 تا 750 قمری تألیف کرده است. این مقاله در یک چکیده و چند بخش تدوین می‌شود؛ در بخش اول یعنی مقدمه، همراه با بیان پیشینه، معرفی کوتاهی دربارة درّ سخن و سه اثر تقلیدشدة دیگر از سعدی ارائه شده است. در بخش دوم معرفی نام و نسب نویسنده، در بخش سوم معرفی نام اثر، در بخش چهارم محتوای کتاب، در بخش...

تاریخ الیمینی اثر ابونصر عُتبی، ازجمله آثار تاریخی است که به سبب نثر عربی مصنوع و متکلّف، تصحیف و تحریف بسیاری بدان راه یافته است. صدر الافاضل خوارزمی یکی از کهن ترین شارحان کتاب الیمینی، پاره‌ای از تحریفات و تصحیفاتِ راه یافته به آن را در الیُمنی باز نموده و نظرات اصلاحی خود را به دست داده است. در این مقاله، به طور عمده، به بررسی و تحلیل چند نمونه از تحریف‌ها و تصح...

خواجه شمس الدّین محمّد حافظ شیرازی یکی از شاعران برجستۀ ادب پارسی است که به ویژه در نیم قرن اخیر به شاعر طراز اول ایران ارتقاء یافته است. بی تردید ، دیوان حافظ یکی از بی نظیرترین یادگارهای ادبیات کهن ایران است که در کنار دیگر متون نظم و نثر فارسی همچون شاهنامۀ فردوسی، کلیات سعدی، مثنوی و غزلیات مولانا و خمسۀ نظامی ـ که به راستی ارکان قومیّت و ملیّت ایرانی هستند ـ بر تارک یادگارهای ادبیات کهن جهان م...

سعدی، در نثر سهل و ممتنعش، معلّم اخلاق و در مثنوی، طرّاح سیاست‌های رفتار اجتماعی و «رستاخیز ادبی» است؛ وی در بهره‌گیری از داستان به تبعیّت از آموزش دینی‌اش که مبتنی بر یافته‌های قرآنی است، کوشاست. اغلب قصّه‌ها و حکایت‌های سعدی در گلستان و بوستان، داستانک تعلیمی محسوب می‌شوند و داستان مثال تأیید و تأکید مطلب پس یا پیش از خود هستند.       امّا در داستان‌های بت سومنات و جوان مشت­زن، خود داستان نیز اهمّ...

باستان گرایی  یکی از مهم ترین ابزار آشنایی زدایی در کلام محسوب می شود و سبب  می گردد سخن از دسترس عوام فراتر رود و به شعر نزدیک تر شود. برجسته ترین کارکرد آشنایی زدایی، خلاقیت شاعرانه است که بخشی از آن از رهگذر باستان گرایی حاصل می شود. احمد شاملو که از جمله شاعران نوآور  و موثر  زمان  ماست  به  جهت طرح  نویی که  در هنر شاعری درانداخته است از باستان گرایی و کارکردهای آن  در حد وسیعی بهره برده ا...

محمدعلی جمال­زاده نخستین نویسندۀ ایرانی است که سنت‌های کهن داستان‌سرایی را با فنون داستان‌نویسی اروپایی تلفیق کرد و اولین داستان‌ کوتاه فارسی را پدید آورد. اولین مجموعه داستان او‌ با عنوان «یکی بود یکی نبود» را سرآغاز ادبیات واقع‌گرای ایران دانسته‌اند. از سوی دیگر، آثار داستانی جلال آل‌احمد تصویرگر زندگی سنتی و محیط مذهبی بخش‌هایی از جامعه است که در معرض  مدنیت و تجدد‌ قرار گرفته‌اند. آل احمد‌ ...

در این پژوهش، سودمندی برنامه ی طراحی شده بر اساسرویکردهای پرسش از نویسنده و در کخواندن سه وجهی در افزایشدرک مت نهای حکایت های کهن، نثر امروزی و داستان کوتاهدانش آموزان دوره ی راهنمایی بررسی شد. بدین منظور 71 دانش آموزپسر پایه ی دوم راهنمایی دو کلاس یک مدرسه راهنمایی به طورتصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه گماشته شدند. ابزار پژ وهشپیش آزمون و پس آزمون درک خواندن پ ژوهشگرساخته بودند. برنامه یطراحی...

این نوشتار در پنج جزء اول قرآن به بررسی عبارات و معانی محذوف می‌پردازد که باید برای فهم دقیق معنی آیه در ترجمه لحاظ گردند. ترجمه عبارات و معانی محذوف در ترجمه های قرآن به سه بخش قابل تقسیم است:  بخش اول عبارات و معانی محذوفی که اگر توضیح داده نشود، معنا فهمیده شده و خللی در معنی ایجاد نمی‌شود. بخش دوم عبارات و معانی محذوفی هستند که اگر توضیح داده نشود، ارتباط قطع نمی‌گردد ولی فهم و بلاغت مطلب ...

با توجه به دشواری درک خواندن دانش آموزان و نبود برنامه مشخص برای بهبود درک خواندن آن ها، در این پژوهش، سودمندی برنامه طراحی شده بر اساس نظریه سازایی گری اجتماعی و روش های پرسش از نویسنده، درک خواندن سه وجهی- تحلیلی، آفریننده و عملی- و راه کارهای انگیزشی در افزایش درک خواندن و انگیزش خواندن دانش آموزان پسر دوره راهنمایی بررسی شد. به این منظور 71 دانش آموز پسر پایه دوم راهنمایی دو کلاس یک مدرسه ر...

‏«قرّة العین» از جمله ترکیب‌هایی است که در ادبیات عربی به ویژه در منابع دینی مانند قرآن و حدیث ‏بسیار تکرار شده است. در زبان فارسی برای این ترکیب معادل‌هایی چون «خنکی چشم»، «روشنی چشم» ‏و مانند آن در نظر گرفته شده است، ولی به نظر می‌رسد این ترجمه‌ها چندان گویای معنای مورد نظر این ‏تعبیر نیست.‏بر این اساس در‎‎این مقاله، نگارندگان در جستاری گسترده با تکیه بر کتب معتبر لغت، و استناد به ‏نمونه‌های ن...