صورت خیالی مرغ یکی از عناصر مهم تصویرگری و القای مفاهیم در دوره ای از شعر عرفانی فارسی است. هدف این تحقیق بررسی تطوّر این صورت خیالی در اشعار سنایی ، عطّار و مولوی است که در آن معانی نمادین مرغان در شعر هر شاعر و کیفیّت نمادپردازی آنها از جهت پرداختن به این صورت خیالی مشخّص شده است ؛?علاوه بر این بسامد جلوه های شاعرانه مرغان در اشعار شاعران مذکور مشخص گردیده و آماری از بسامد کاربردهای لفظی مرغان در...

خیال نزد فارابی قوه‌ای است که عهده‌دار حفظ صور محسوسات و تجزیه و ترکیب آنها و محاکات از محسوس و معقول توسط صور محسوس است. فارابی خیال را واسط میان ادراک حسی و عقلی و تنها راه دست‌یابی جمهور به حقایق معقول می‌داند و نیز خیال از دیدگاه وی تنها طریق هدایت مردم به سعادت عقلانی است. او خیال را در تبیین نبوت به کار برده است. حقایق و سعادت معقول به واسطة وحی به عقل و قوای خیالی نبی افاضه می‌شود. خیال...

سه گانه های عالم هستی که ملک و ملکوت و جبروت اند با تثلیث دیگری از ادراکات انسان یعنی حس و خیال و عقل متناظر است. بدین ترتیب حواس انسان روزنه دریافت عالم ماده، خیال او مسافر عالم ملکوت و عقل او سالک و پیمایندۀ عالم انوار قاهره است. شیخ شهاب الدین سهروردی که شیخ اشراق لقبش داده اند سخن از عالم مُثُل معلقه را به عنوان خیال منفصل وجهۀ همت خود قرار می دهد و خود را در این مسیر وارث حکمای ایران باستان ...

ژاک لاکان (j. lacan, 1901-1981)، روان کاو معاصر فرانسوی، در گسترش مفاهیم نظریة زیگموند فروید (s. freud) سهمی بسزا دارد. او دیدگاه های فروید را در باب ناخودآگاه پذیرفت و آن را گسترش داد و گفت ضمیر ناخودآگاه ساختی زبان مانند دارد. این سخن لاکان، که تحت تأثیر نظریات زبان شناسی فردینان دوسوسور (f. de saussure) نیز هست، راهی نوین در پژوهش های روان کاوی باز کرد. او روند رشد یک کودک را از بدو تولد تا ...

ژاک لاکان (j. lacan, 1901-1981)، روان کاو معاصر فرانسوی، در گسترش مفاهیم نظریه زیگموند فروید (s. freud) سهمی بسزا دارد. او دیدگاه های فروید را در باب ناخودآگاه پذیرفت و آن را گسترش داد و گفت ضمیر ناخودآگاه ساختی زبان مانند دارد. این سخن لاکان، که تحت تأثیر نظریات زبان شناسی فردینان دوسوسور (f. de saussure) نیز هست، راهی نوین در پژوهش های روان کاوی باز کرد. او روند رشد یک کودک را از بدو تولد تا ...

از دوران قدیم همواره گروهی به وجود مراتبی برای عالم معتقد بوده‌اند. عالم خیال منفصل، به‌عنوان عالمی واسطه بین عالم ماده و عالم عقل- و البته تحت عناوین مختلف- در جهان اسلام مطرح شد. قوۀ خیال نیز قوۀ میانجی حس و عقل درنظر گرفته شد. از طرفی در میان ملل مختلف، تجارب دینی و عرفانی‌ای وجود داشته است که از آن با نام‌های متفاوتی مانند کرامات، خوارق عادات و... نامبرده می‌شود. در میان صوفیه، این موضوعات ...

حمزه نامه ، شرح ماجراهای خیال انگیز امیر حمزه صاحبقران ، یکی از آثار مشهور ادب فارسی و فرهنگ اسلامی و جزء اولین قصه های عامیانه ای می باشد که به صورت نقالی اجرا می شده است. این کتاب در قرن پانزدهم میلادی به دستور اکبر شاه در هند توسط تعداد بسیاری از هنرمندان ایرانی و هندی به صورت کتابی مصور در آمد. در این کتاب موجودات خیالی بسیاری به چشم می خورد که شامل انواع دیو،اژدها،غول و پری ـ دیو زادگان می...

گفتگوی خیالی با درون‌مایه‌های سیاسی و اجتماعی، بارزترین وجوه انتقادی رایج در مطبوعات عصر قاجار است که روشنفکران و روزنامه‌نگاران این دوره به کار می‌گرفتند. نفس رواج این شیوه نشان‌دهندۀ وضع ویژﮤ جامعۀ ایرانی در این برهۀ زمانی است که در کشاکش عبور از مرحله‌ای تاریخی بود. پرسشی که در کانون توجه این پژوهش قرار دارد این است که روزنامه‌نگاران عصر قاجار از چه زمانی به انتخاب این شیوه توجه کردند و ناظر...

در اگزیستانسیالیسمِ سارتر انسان در دو حوزه اخلاق و هنر در موقعیت آفرینندگی قرار دارد. سارتر این آفرینندگی را به امر خیالی نسبت می­دهد و معتقد است که هنرمند آنچه را در جهانِ واقعی نیست اما باید هست شود براساس آگاهی خیالی­اش می­آفریند. ما در این پژوهش قصد داریم ضمن بررسی نسبت هنر و اخلاق در دو دوره تفکر فلسفی سارتر، به این پرسش اصلی پاسخ دهیم که چگونه تلقی او از نسبت هنر و امر خیالی در دوره نخست زم...

  قوه خیال و ادراکات آن از مهم‎ترین مسائل حکمت متعالیه می‎باشد که ملاصدرا بحث‎های زیادی را به آنها اختصاص داده است. برخی از نظریات او در این زمینه مانند فاعل‎بودن نفس در ادراکات حسی و خیالی و تجرد قوه خیال، بی‌سابقه بوده و اولین‏بار توسط صدرالمتألهین ارائه گشته است. شیخ احمد احسائی اشکالات و انتقادهای بسیاری را به دلایل و مبانی ملاصدرا در این زمینه وارد می‌داند و آنها را به چالش می‌کشد. این ان...