درشمارهء 44 گنجینهء اسناد،مقاله ای دربارهء میرزا رضا مهند باشی-یکی از دو مهندس ایرانی که توسط عباس‌ میرزا به انگلیس اعزام شد-درج گردید.در این مجال هم‌ مقاله‌ای در معرفی میرزا جعفر مهندس باشد و شرح احوال‌ او،تدوین و تقدیم می‌گردد. اسلاف میرزا سید جعفر مهندس باشی،در خدمت‌ شاهان صفویه و زندیه بوده‌اند.میرزا جعفر فراهانی تبار، فرزند میرزا محمد تقی وزیر می‌باشد.او در تبریز از کارگزارن‌ میرزا بزرگ قا...

نامۀ خسروان، اثر جلال الدین میرزا ، فرزند فتحعلی شاه قاجار است که در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار تألیف شده است. نسخۀ خطی و مصور نامۀ خسروان با توجه به نحوۀ تفکر این دوره، دارای ویژگی هایی همچون نحوۀ نگارش به فارسی با حذف لغات و واژگان عربی و تصویرسازی از پادشاهان ایران باستان با توجه به داستان های شاهنامه است. این نسخه در چند دهه پس از تألیف از نمونه هایی است که سیاست های باستانگرایی در دورۀ...

در دوران قاجار که مقارن بود با تحولات بزرگ فرهنگی و اجتماعی درایران از جمله انتقال علوم دقیقه از حوزه به مدرسه، به دانشمندی جامع بهنام میرزا ابوتراب برمی خوریم. وی به مسألة تثلیث زاویه پرداخته و در رسالةدر معرفت وتر ثلث قوس معلومة الوتر، راهی نوین برای حل آن گشودهاست. مقالة حاضر درصدد روشن نمودن شرایط زندگی و شخصیت میرزاابوتراب و نیز معرفی رساله و تبیین راه حل اوست.

تاریخچۀ سرشماری در دورۀ قاجار و نمونۀ سندی که معرفی شده، اشاره دارد به فرمان ناصر الدین شاه، خطاب به‌ ناصر الدوله، سلطان عبدالحمید میرزا حکمران کرمان، در انجام احصائیۀ اهالی کرمان و توابع آن در سال 1300 ق./ 1883 م./1261 ش. که براساس دسته‌بندی‌های مختلف، از حیث میزان سن و مذهب و قومیت می‌باشد و تا حدی‌ اشاره به وضعیت خارجیان مقمیم ایران نیز دارد.

در مجموعه ی میراث مکتوب ایران، نسخه های خطی از جایگاه ویژه ای برخوردارند. بخش اعظم تحول اندیشه ای پیشینیان ما از طریق این نسخه ها به دست ما رسیده است. بنابراین روز به روز بر ضرورت تصحیح وچاپ این منابع افزوده می شود؛ چرا که معرفی این آثار می تواند ما را نسبت به سیر تحول شعرفارسی در دوره های مختلف آگاه کندو به تییین درست تر سبک های شعر فارسی رهنمون شود. با توجه به این ضرورت ها، نگارنده در این رس...

چکیده نهاد ارتش در کشورهای مستقل از ضروری ترین سازمان ها محسوب می شود چرا که حراست از مرزها و حفظ دولت را بر اساس قوانین حاکم بر آن کشور عهده دار است؛ و در مواجهه با تهدیدات برون مرزی و دشمن خارجی حافظ مردم و منافع ملی آن کشور خواهد بود. در ایران عصر قاجار نهاد ارتش ساختاری سنتی و ایلیاتی داشت. شاهان اولیه قاجار توانستند با به کارگیری آن، همه مدعیان داخلی را سرکوب و حکومت مرکزی فراگیری تشکیل ...

این رساله در نظر دارد که به چگونگی پیدایش تکنیک چاپ سنگی، معرفی هنرمندان فعال این عرصه درطول تاریخ هنر و مراحل اجرای آن در کارگاه بپردازد. در همین راستا برای اولین قدم این مسیرشناخت تکنیک و ملزومات چاپ سنگی مورد توجه قرار گرفت.بررسی تاریخی چاپ سنگی تا بدانجا پیش می رود که ورود چاپ سنگی به ایران در دوران قاجار و نتایج این ورود بازگو می شود. در ادامه ی همین مطلب هنرمندان سر شناس این عرصه در ایران...

شاهان قاجار بیش از شاهان دیگر سلسله های حاکم بر ایران به قم و عمران این شهر مذهبی اشتیاق نشان دادند. در دوران ناصرالدین شاه و به همت صدراعظمش میرزا  علی اصغر خان امین السلطان، راه جدیدی بین تهران و قم با تعداد زیادی کاروان سرا، حمام، و مهمان خانه ساخته شد و بعدها کمپانی برادران لینچ (lynch) این راه را کامل تر کرد. با وجود این که شهر قم در دوران قاجاریه از لحاظ اقتصادی شهر مهمی به شمار نمی رفت؛ ...

این تحقیق در پنج فصل به موقعیت ایل قاجار در مازندران و چگونگی حرکت آنها برای حکومت خواهی پرداخته شده است . فصل اول، نظر به اهمیت موقعیت جغرافیایی درحوادث تاریخی قاجارها- ابتدا موقعیت جغرافیایی مازندران و بعد نام باستانی مازندران و طبرستان و قبایل و ایلات و آثار و ابنیه قدیمی مازندران مورد بررسی قرار گرفته است. فصل دوم ، اصل و نسب قاجارها - فعالیت های نظامی و سیاسی شخصیت های قاجار از زمان تاسیس ...