در میان عالمان اسلامی تأکید ابوحامد محمد غزالی بر خودکاوی و خودشناسی در شناخت عوامل و موانع تحقّق فعلِ اخلاقی، برجستگی ویژه‌ای دارد. نظر غزالی دربارۀ این‌که چرا معرفت اخلاقیِ انسان لزوماً به عمل اخلاقی متناسب با آن نمی‌انجامد به رأی ارسطو نزدیک است که علاوه بر وجود معرفت‌‌، غلبه بر ضعف اراده را نیز در این‌جا لازم می‌دانست. غزالی مراحل شش‌گانه‌ای برای شکل‌گیری عمل اخلاقی معرفی می‌کند که برای طی کردن...

کتاب «احیاء علوم الدین» را کارنامه گرانقدر غزالی در دوران عزلت او دانسته­اند. این اثر اگرچه مخالفان و موافقان بی­شمار داشته اما تأثیری ماندگار بر بزرگان علم و ادب بر جای گذاشته است. «تحفة الوزراء» اگرچه چهار قرن بعد از تصنیف «احیاء علوم الدین» به رشته تحریر درآمده اما در زمره آثاری محسوب می­شود که از روش کار غزالی در تبویب و تقسیم علوم و اخلاق تأثیر پذیرفته است. البته این تأثی...

با بررسی سه متفکر، یعنی غزالی، هیوم و کانت، ملاحظه می کنیم که هر سه با شک مواجه بودند اما با نگرش هایی متفاوت با آن رویارو شده اند. در حالی که هیوم در فضای شکاکیت باقی می ماند، غزالی و کانت، راه حل هایی برای شکاکیت فراهم می آ ورند، هر چند راه حل های آنان با یکدیگر تفاوت اساسی دارد. محور بحث ما در باب شکاکیت و نظر این سه متفکر، رابطه علت و معلولی است. غزالی با نقد دیدگاه ارسطو در باب ضرورت ماهوی...

امام محمد غزالی از بزرگ‌ترین متفکران جهان اسلام ‌است. ویژگی بارز وی کثرت تألیفات در موضوع‌های مختلف است. او در بعضی اوقات در موضوع واحد، حرفِ مختلف زده است. چنین می‌نماید که ابوحامد شخصیت یکپارچه و منسجمی نداشته است و این یکپارچگی و وحدت‌نداشتن در آثار، قبل از همه بر می‌گردد به حوزه‌های متعددی که او در آن زمینه‌ها قلم‌فرسایی کرده است. این موضوع را می‌توان با بررسی رویدادهای زندگی وی و بحرانی توض...

در این نوشتار، به بررسی محبت از نگاه علامه طباطبایی و ابوحامد غزالی پرداخته شده است. سؤالات اصلی تحقیق عبارت‌اند از: علت و منشأ محبت از نگاه این دو اندیشمند چیست؟ محبت انسان نسبت به خدا بر چه اساسی است؟ آیا خداوند به انسان محبت دارد؟ این محبت را چگونه می‌توان تفسیر کرد؟ نگارنده پس از بررسی آرای دو دانشمند، به این نتیجه می‌رسد که علامه طباطبایی منشأ محبت را نیاز انسان می‌داند، ولی از نظر غزالی، ...

استناد به تجربه‌ی دینی برای توجیه باور به خدا، و از آن مهم‌تر، کسب معرفت درباره‌ی خدا و صفات و افعال او، یکی از نظریه‌های مهمی است که در فلسفه‌ی تحلیلی دین، به نفع خداباوری و توجیه باور به وجود خدا عرضه شده است. ویلیام آلستون با اتکا به حجیت تجربه‌ی دینی و تأکید بر جنبه‌ی معرفتی آن، کوشید برای توجیه باور به خدا، مبنایی تعریف کند و با استناد به همانندی‌های تجربه‌ی دینی با تجربه‌ی حسی، حج...

این مقاله اندیشه‌های اخلاقی امام محمد غزالی را برای یافتن پاسخ به پرسش‌های مربوط به روانشناسی اخلاقی بازخوانی می‌کند. غزالی در مباحث اخلاقی خود علاوه بر برشمردن فضایل و چگونگی شناخت آنها، به بررسی ریشه‌های روانشناختی آراستگی آدمی به آنها و نیز عمل به اقتضای آنها می‌پردازد. وی با تأسی به فیلسوفان یونانی و اسلامی بحث مفصلی در باره نفس و جان آدمی دارد تا از این طریق ربط و نسبت هر فضیلت و رذیلت را ...

نوشتار حاضر عهده‌دار بررسی تطبیقی بحث عقل از دیدگاه امام خمینی و غزالی، به عنوان یکی از مبانی انسان‌شناسی اندیشة سیاسی این دو اندیشمند احیاگر، است و مباحث آن در راستای مدلل‌نمودن این فرضیه‌اند: «در حالی که اندیشة سیاسی غزالی در پارادایم اندیشة سیاسی سنّتی تحلیل‌پذیر است، اندیشة امام خمینی از شاخص‌های اندیشة سیاسی سنتّی فراتر می‌رود».

در این پژوهش ، دیدگاهها و آراء قدیس اگوستین و امام محمد غزالی درباره خدا ( اثبات وجود خدا، صفات و افعال خدا) و انسان ( ماهیت انسان معرفت انسان نسبت به خدا ، جبر و اختیار ، اخلاق) طرح و بررسی مقایسه ای شده است. شناسایی شخصیت غزالی و اگوستین و معرفی آثار ایشان در پیشگفتار این رساله آمده است .

چکیده : پرسش مهم فیلسوفان باستان علاوه بر پرسش از ماهیت فضیلت وچگونگی حصول آن ، این بود که آیا فضایل برای انسان سودمندند؟یعنی آیا فضایل سعادت انسان را به دنبال دارند یا خیر؟پرسش آنها در واقع پرسش از ارتباط میان سعادت وفضیلت بود ، بدین معنی که آیا برای سعادت کسب فضایل امری واجب و گریز ناپذیراست یا خیر؟ ارسطو برای حصول سعادت کسب فضایل را تنها شرط لازم می دانست. وی به دو نوع فضیلت قائل بود : فض...