تصور به بدیهی و نظری تقسیم می شود. محور بحث در مبحث تعریف، تصورات نظری است. یکی از بحث ها این است که چه مفاهیمی نظری اند؟ آیا تصورات کلی مأخوذ از حسیات بدیهی اند یا نظری؟ اگر نظری اند، چگونه ممکن است مفاهیم جزئی حسی بدیهی باشند، ولی کلی مأخوذ از آن ها نظری؟ آیا ممکن است کل در تعریف جزء ذکر شود؟ اگر خیر، پس چگونه در برخی تعریف ها کل در تعریف جزء ذکر می شود؟ آیا فصل حقیقی، قابل شناخت است؟ و اگر ن...

امروزه تحلیل حوزه عمومی بر اساس نسبت میان مقوله­های کلیدی سه گانه با شهروندی هابرماسی صورت می­گیرد که این نسبت کاوی از طریق رهیافت روشی هرمنوتیک متن­محور (ریکور) و انکشاف - افشا (هایدگر) و نظریه انتقادی (هابرماس) صورت گرفته است. موضوع این مقاله، تحلیل و تبیین نظریه شهروندی گفتگویی در فلسفه سیاسی هابرماس و شناسایی مراکز رشد فکری برای بسترسازی جامعه مدنی عقل­محور است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- ...

داستان دریچه ای است به دنیاهای بزرگ تر و برتر و زبان کلید آن است. ارتباط گرم ترین حس زندگی است. خونی است که به رگ های فسرده ی اجتماع گرما و حیات می بخشد و زبان دنیایی عظیم! دنیایی عظیم با پنجره هایی رنگارنگ و پر از حس ارتباط. پنجره هایی همچون: گفتار، اشاره، نگاه، نجوا، سکوت، صوت و... . هویّت فرهنگی هر جامعه ای را در زبان آن جامعه می توان دید. زبان هر شخصی معرّف اوست و معرّف جامعه ا ی که او در آن ...

گفت وگو از دیر باز نیاز انسان اجتماعی بوده، و امروزه راه کاری شایسته برای بررسی و چاره جویی دشواری های موجود به شمار می رود. مقاله حاضر پژوهشی در تبیین بستر و زیرساخت های گفت و گو بین دو دین اسلام و مسیحیت است که بیشتر بر ایجاد راه کارهای عملی برای برقراری روابط سالم اجتماعی و هم زیستی مشترک و پایدار میان مسلمانان و مسیحیان بر اساس بازگشت به اصول ناب و بی آلایش دو دین، تأکید می کند.نویسنده مقال...

در گفت وگویی که حضرت موسی(ع) در کوه طور با باری تعالی داشت، خداوند به او امر کرد که «فاخلع نعلیک، انّک بالواد المقدس طوی». این دیدار که در سورة طه گزارش شده، از دیرباز در میان مفسران و عارفان مجال بحث یافته است. این بحث ها بیشتر بر دو محور جریان داشته است؛ نخست اینکه به طور اساسی فلسفة این فرمان مبنی بر خلع نعلین چه بوده است و دیگر آنکه نعلین در این آیه، استعاره از چه مفاهیمی می تواند باشد. مفسر...

علاقه مندان به فلسفه نام دکتر کریم مجتهدی را در این چند دهه اخیر با انتشار کتاب هایی درباره دکارت، کانت و هگل به خاطر دارند. دکتر مجتهدی، استاد ممتاز فلسفه دانشگاه تهران، چهره ماندگار علمی کشور و محقق و مؤلف برتر سال 1386 در بیست وچهارمین دوره کتاب سال، به سال 1309 در شهر تبریز به دنیا آمد. در هجده سالگی برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن فلسفه خواند. ایشان در 1343 با درجه دکترای...

آنگاه که زندگی اجتماعی برای انسان رقم زده شد، ایجاد ارتباط و برخورد با دیگران لازمه ی ادامه ی حیات اجتماعی وی گشت. این برخورد ها و ارتباطات بشر، ناخودآگاه ضرورت گفت وگو را نمایان ساخت. گفت وگو از بهترین شیوه های هنری برای بیان مقاصد، آرزوها و خواسته های نهانیِ فکری و روحیِ ادیبان و شاعران است؛ در شعر پروین اعتصامی می توان حجم گسترده، وسیع و خلّاقی از این مقوله را مشاهده کرد. این پژوهش به روش تحل...

پس از رنسانس آدمی بر آن بود تا با تسلط بر طبیعت به آرامش دست یابد و یا حداقل زندگی‌ راحت‌تری را تجربه نماید، اما گذر زمان نشان داد که آدمی در دست‌یابی به آرمان‌ها و تصوراتی که تفکر مدرن مد نظر داشته، ناموفق بوده است. در این میان عده‌ای به مخالفت با این روند برخاستند، ولی اندیشمندی چون هابرماس در پی بازسازی آن برآمد. هابرماس با تاثیرپذیری از اندیشمندان مختلف بر آن است که عقل مدرن نتوانسته تمام ا...

بی شک تحقیقات و پژوهش های عظیمی در زمینة حافظ و اشعارش (حافظ پژوهی) توسط شارحان و حافظ پژوهان زیادی صورت گرفته که هر یک به نوبة خود تأثیر به سزایی در تکریم مقام حافظ داشته که به زعم خود توانسته اند خوانشی نو و برداشتی تازه از اشعارش ارائه دهند. به این اعتبار می توان گفت که اشعار وی به لحاظ ابعاد پیچیدة ذهنی او، به دلیل درون مایه های پر رمزوراز و خوانش های گوناگون بیشتر به منشوری هزارپهلو همانند...