احوال عرفانی یکی از مباحث مهم عرفان و تصوف اسلامی به شمار می آید. سالک در سیر استکمالی خود باید درون را تزکیه و صافی کند تا آماده و شایست? دریافت احوال شود. علاوه بر جایگاه والایی که یقین در قرآن کریم دارد، عرفا نیز به عنوان یکی از احوال عرفانی اهمیت زیادی برای آن قائل شده اند و آن را اصل و ریش? تمام احوال عرفانی دانسته اند. بیشتر نویسندگان و شاعران به موضوع یقین توجه نشان داده و از ابعاد مختلف...

از آنجا که امثال و حکم، درگوش هوش مردمان، در بلندای زمان و دوران، زبان گویای حقائق روزگارانند. نگارنده بر آن شد که سلسله مقالاتی درباره امثال و حکم، در دیوان حکیم ابوالفتح بستی، شاعر توانا و ذولسانین دوران غزنوی، نگارد و بدست زمانه سپارد. تا به حول و قؤه مفیض دقایق وجود و ملهم رقائق خلود، تعلیم حقائق را به دو زبان عربی و فارسی، در پهنه ادب تطبیقی، بکار آید. از این رو، از آغاز دیوان آغازکارکرد و...

در واقع مناظره همان گفتگو ومکالمه ی دوطرفه و یا جمعی است که هریک از اشخاص سعی می-کنند که نظرات و اندیشه های خود را بیان کنند. هرشخصی که مناظره می کند بایستی آداب، آفات و شیوه های صحیح مناظره کردن را بداند تا بتواند مناظره ی احسن و نیکویی را داشته باشد. رسالت اصلی پیامبران و انبیای الهی هدایت نمودن مردم به سوی سعادت حقیقی می باشد. انبیا با استفاده ی شایسته از آیات قرآن و وحی الهی و آن چه که بر ...

«سرّ» از مصطلحات رایج صوفیه است که آن را جایگاه مشاهده و یکی از برترین لطایف وجودی انسان دانسته اند؛ علاوه بر توصیف­های مختلف از سرّ و تبیین ویژگی های آن در ضمن عبارات مختلف، در متون منثور عرفانی گاه سرّ را در معنا با «دل»، «قلب» و «روح» یکی دانسته و در تعاریف مختلف، آن را با همین کلمه در معنایِ «راز» یکسان شمرده اند، در صورتی که سرّ مرتبه­ای ورای روح و جان است. مقاله حاضر  بر اساس متن کشف­المحجوب ح...

با تحلیل سبک بیان نویسنده، شخصیت فردی، توان بیان و ساختار منظم حاکم بر اثر ادبی را می توان شناخت، به همین سبب شناخت روش بیان هر نویسنده ای درآمدی بر شناخت زیبایی شناسی ویزه ی او است. مولوی در زیبایی شناسی و سایر علوم از باورهای توحیدی و دینی الهام می گیرد تا ناهماهنگی ها و تناقضات صوری را در یک کلی واحد و کاملاً منسجم و هماهنگ جمع نماید و آن را در آثار منثور خود به خصوص در فیه ما فیه و مجالس سبع...

یکی از عوامل آرامش و رستگاری بشر، استحکام روابط بین آنهاست. تأثیر و نقش گفتگو به هنگام تقابل اندیشه ها و جایگزین کردن گفتگو به جای مخاصمه و ستیزه در وحدت و هماهنگی و در نهایت در هدایت و ضلالت اقشار مردم و اقوام مختلف آشکار است. باب گفتگو و استدلال در جهان آفرینش، پیش از خلقت آدمی آغاز شده و خداوند در بار? آدم با فرشتگان هنگامی گفتگو می کند که خلقت او هنوز به پایان نرسیده بود. به دنبال اعلام خد...

ناصر بن خسرو قبادیانی بلخی، شاعر و نویسنده ای چیره دست و حکیم و متکلمی متفکر و استوار است. وی در آغاز جوانی به فراگیری علوم معقول و منقول همت گماشت و از قریحه ی خداداد خود در جهت تبلیغ اندیشه های دینی، مذهبی استفاده کرد. آثار منثور و منظوم او یعنی جامع الحکمتین، وجه دین، گشایش و رهایش، زادالمسافرین، خوان الاخوان و دیوان اشعار وی سرشار از بیان مسائل کلامی و فلسفی است. او در «خوان الاخوان» اثر من...

در کتب روایی شیعه، مناظره­های فراوانی از پیامبرخدا(ص)  و امامان معصـوم:  با مخالفیـن گزارش شده است­که از جملة آنها، مناظرة امام صادق(ع) با زندیق مصری، به نام «عبدالملک» و با کنیة «ابوعبدالله» است. امام(ع) بخشی از این مناظره را در حین طواف و بخشی از آن را بعد از طواف انجام داده­ است. امام صادق(ع)  در این مناظره، از هر سه شیوة دعوت (حکمت، موعظة حسنه و جدال احسن)،  که خدای متعال در آیة 125 س...

  حکیم فرزانه طوس در پردازش و سرایش حماسه بی‌همال خویش که برخی آن را داستان بلند و واحدی می‌دانند، از گونه‌های گفتاری مختلفی چون گفتگو و مناظره بهره جسته است. اگرچه مناظره‌های این اثر، اصلاً با گفتگوها از حیث بسامد و اسلوب قابل قیاس نیست؛‌ اما در این مقال برآنیم تا جایگاه و اهمیت مناظره را با تحلیل نمونه‌های آن در شاهنامه بررسی و تبیین کنیم.   بعد از تعریف مناظره از منظرهای گوناگون و اشاره به من...

در این مقاله به توصیف و بررسی طنز منثور در مطبوعات رسمی طنز کشور پرداخته شده است. داده‌های این تحقیق شامل 260 متن منثور برگرفته از 7 مجله طنز می‌باشد که در 25 سال اخیر در ایران منتشر شده‌اند. این داده‌ها براساس رویکرد «نظریه عمومی طنز کلامی» که شامل شش متغیر پایه یا منابع دانش است، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که چارچوب معرفی شده این قابلیت را دارد که برای تحلیل متون ط...